به گزارش پارس به نقل از مهر، برآورد موسسات معتبر بین المللی نشان می دهد در سال ۲۰۱۳ میلادی یک میلیارد تن انواع محصولات پتروشیمی و فرآورده های پلیمری در سطح کشورهای مختلف جهان تولید که ارزش این تولیدات حدود ۳.۳ تریلیون دلار ارزیابی می شود.

از سوی دیگر پیش بینی ها حکایت از آن دارد که در سالجاری میلادی تقاضا برای خرید محصولات پتروشیمی و فرآورده های پلیمری در بازار جهانی با رشد ۵ تا ۶ درصدی تقاضا همراه شود که با توجه به تثبیت ظرفیت های تولید احتمال افزایش قیمت محصولات پتروشیمیایی وجود دارد.

بر این اساس روز گذشته وزارت خزانه داری آمریکا نام هشت غول پتروشیمی ایران را در لیست سیاه تحریم های یک جانبه دولت واشنگتن قرار داد که شرکت های پتروشیمی بندرامام، بوعلی سینا، مبین، نوری، پارس، شهید تندگویان، شازند و تبریز را در این فهرست قرار گرفته اند.

بررسی وضعیت تولید و صادرات هفت شرکت پتروشیمی (به استثنای پتروشیمی مبین) نشان می دهد هم اکنون حدود ۷۰ درصد محصولات تولید این شرکت ها در بازارهای داخلی به منظور تامین مواد اولیه صنایع تکمیلی پتروشیمی عرضه می شود و تحریم این شرکت ها حتی در صورت توقف صادرات منجر به توسعه صنایع تکملی پتروشیمی و تولید انواع فرآورده های نفتی و تخصصی پتروشیمیایی خواهد شد.

از سوی دیگر هم اکنون در برخی از مجتمع های پتروشیمی که مورد تحریم آمریکا قرار گرفته اند همچون پتروشیمی شازند، بندرامام و بوعلی برش های گازوئیل و بنزین خام تولید و برای تامین نیازهای داخلی به پالایشگاه های نفت تحویل داده می شود و عملا تحریم ها هیچ گونه تاثیری در تراز صادرات خارجی این واحدهای پتروشیمی ایجاد نمی کند.

از این رو سال گذشته هم حدود ۴.۱ میلیارد لیتر بنزین و گازوئیل در این مجتمع های پتروشیمی تولید و به بازارهای داخلی عرضه شده است و پیش بینی می شود روند تولید بنزین و گازوئیل در این مجتمع ها تا پایان سالجاری هم ادامه یابد.

بندرامام غول تولید خوراک صنعت پتروشیمی

مجتمع پتروشیمی بندرامام دارای ۵ شرکت تابعه فرآورش، بسپاران، کیمیا، آب نیرو و خوارزمی بوده که در مجموع فعالیت های شرکت ها بیش از ۳۰ نوع محصول جدید پلیمری و پتروشیمیایی شامل انواع خوراک مایع و گازی، بنزین پیرولیز، اتیلن، پروپیلن، پارازایلین و مخلوط زایلین ها تولید می شود.

بندر امام که از آن به عنوان بزرگترین مجتمع پتروشیمی ایران یاد می شود از ظرفیت تولید سالانه بیش از چهار میلیون تن محصول برخوردار است و اکثر محصولات تولید این مجتمع به عنوان خوراک بین مجتمعی تحویل سایر صنایع پتروشیمی در بندر ماهشهر خواهد شد و صادرات این مجتمع پتروشیمی با توجه به ماموریت تامین خوراک سایر صنایع رقم ناچیزی است.

تندگویان قطب تامین خوراک صنعت نساجی

پتروشیمی شهید تندگویان هم با ظرفیت تولید سالانه حدود ۸۰۰ هزار تن انواع پلی اتیلن های ترفتالات، بزرگترین مجتمع تامین کننده خوراک کارخانجات تولیدکننده انواع بطری آب معدنی، نوشابه و الیاف صنعت نساجی است که سال گذشته حتی رکورد تولید و عرضه یک میلیون تن خوراک به صنایع داخلی شکسته شد.

این مجتمع پتروشیمی تمامی محصولات تولیدی خود را برای تامین خوراک در بازارهای داخلی ایران عرضه می کند و عملا ظرفیت مازادی برای صادرات ندارد و در صورت صادرات هند بزرگترین خریدار محصولات این پتروشیمی به صورت نقدی است.

احتمال گرانی در بازار ارتوزایلین و پارازایلین

به گزارش مهر، اگر تحریم های اعمال شده توسط وزارت خزانه داری آمریکا در کل بازار جهانی اعمال شود قطعا یک سونامی قیمت در بهای دو فرآورده کمیاب پتروشیمی به نام" ارتوزایلین" و" پارازایلین" به وجود خواهد آمد به طوری که هم اکنون پتروشیمی بندرامام، نوری و بوعلی سینا در مجموع سالانه حدود ۱.۵ میلیون تن از این محصولات را تولید و بخشی از آن را به بازار جهانی عرضه می کنند.

با توجه به این خوراک مصرفی برای تولید این دو محصول استراتژیک بنزین پیرولیز و میعانات گازی بوده محدودیت های گسترده ای در تولید این دو محصول در سطح بازار جهانی وجود دارد و هرگونه تحریم و اعمال محدودیت، افزایش چندینی دلاری قیمت این دو فرآورده پتروشیمیایی در بازار جهانی را به همراه دارد.

ذکر این نکته ضروری است که هم اکنون ارتوزالین و پارازایلین ها در صنایع رنگ، رزین، پلاستیک و حلال های شیمیایی استفاده گسترده ای دارد که هرگونه محدودیت با توجه به نبود ظرفیت مازاد، یک جهش قیمتی در بازار جهانی این محصولات به شرق آسیا و اروپا ایجاد خواهد کرد.

شرایط ۴ پتروشیمی در شرایط تحریم

مجتمع پتروشیمی پارس و مبین در منطقه عسلویه هم دو شرکت بزرگ تامین کننده خوراک سایر صنایع پتروشیمی در این هاب گازی ایران هستند به طوری که پتروشیکی پارس تامین کننده خوراک سایر پتروشیمی ها همچون آریا ساسول و جم است و پتروشیمی مبین هم تامین کننده آب، برق، بخار، نیتروژن و اکسیزن سایر پتروشیمی ها هستند و عملا این دو شرکت هیچگونه صادراتی ندارند.

پتروشیمی شازند از ظرفیت تولید سالانه ۱.۸ میلیون تن و پتروشیمی تبریز از ظرفیت تولید سالانه حدود ۷۹۰ تا ۸۰۰ هزار تن انواع محصولات پلیمری و پتروشیمیایی برخوردار هستند که حدود ۷۰ درصد تولید این دو شرکت پتروشیمی برای تامین خوراک صنایع تکمیلی به بازارهای داخلی عرضه می شود.

جشن تولیدکنندگان داخلی با تحریم پتروشیمی ها

یکی از مهمترین سیاست های توسعه صنعت پتروشیمی در ایران توقف خام فروشی نفت و گاز خام و توسعه صنایع تکمیلی است که البته توسعه صنایع پتروشیمی علاوه بر درآمدهای اقتصادی اشتغال و کارآفرینی هم برای کشور به همراه دارد.

از سوی دیگر از سال گذشته با افزایش قیمت ارز، برخی از شرکت های پتروشیمی اقدام گسترده محصولات پتروشیمی به بازارهای جهانی کرده اند که این موضوع افزایش قیمت و گرانی مواد الیه صنایع تکمیل پتروشیمی در بازارهای داخلی را به همراه داشته است.

با این وجود در صورت اعمال محدودیت قطعا برخی از صنایع داخلی ایران همچون نساجی، غذایی، بهداشتی، بسته بندی، لوله و اتصالات، رنگ، رزین، انواع چسب و حلال های شیمیایی، لاستیک، پلاستیک و بطری می توانند از فرصت تحریم برای توسعه صنایع تکمیلی استفاده کنند.

به عبارت دیگر، چنانچه تحریم های وزارت خزانه داری آمریکا اعمال شود قطعا تولیدکنندگان و فعالان صنایع تکمیلی بابت این فرصت طلایی که دشمن در اختیار صنعت کشور قرار داده است جشن برگزار خواهند کرد.