آذربایجان‌غربی و فرصت‌های توسعه

در رسانه‌ها و صحبت‌های مسئولین در این سه دهه اخیر، نکات زیادی در خصوص مزیت‌ها، قابلیت‌ها و فرصت‌های در دسترس برای توسعه استان آذربایجان‌غربی دیده و شنیده‌ایم، البته همه این سخنان مشروط به بایدها و ارجاع به اشخاص ثالثی بوده است.

یعنی در این استان هم بسان سطح ملی، همه می‌گویند که فلان کار باید انجام شود و ایده و آرمان‌های خود را طرح می‌کنند اما«پروژه‌ای»حرف نمی‌زنند.

سخن پروژه‌ای، یعنی برای مثال این طرح اقتصادی را برای توسعه استان در بخش صنعت آماده کرده، منابع مالی تامین و نقطه آغاز پروژه فردا و نقطه پایان سه سال بعد همین روز است.

در حوزه استفاده از فرصت‌ها نیز همچنان گرفتار بی‌عملی هستیم و اگر سه دهه اخیر را آیینه زمان مطلوب برای سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌های توسعه در نظر بگیریم می‌توان ادعا کرد کار اساسی و جدی در این استان نشده و چشم‌انداز امیدوار کننده‌ای هم برای یک دهه آتی دیده نمی‌شود.

دلیل این مدعا، همین بودجه و اعتبارات محدود برای پرداخت حقوق کارکنان اداری و نبود بخش خصوصی قدرتمند برای سرمایه‌گذاری است و متاسفانه آذربایجان‌غربی به یکی از مصرفی‌ترین استان‌ها تبدیل شده و انتخاب اشتباه و نادرست کشاورزی به عنوان محور توسعه استان، بدبختی و فلاکت زیست محیطی مانند خشک شدن دریاچه ارومیه و تبعات خطرناک آن را به بار آورده است.

حال چه باید کرد؟

بدون آن که آرزوهای خود را برای توسعه استان بار دیگر به شکل خسته کننده‌ای تکرار شود، چند نمونه راهکار عملی را برای استفاده از فرصت جنگ اقتصادی آمریکا علیه کشورمان و نقش راهبردی استان در مدیریت شرایط پس از تحریم‌های احتمالی اشاره می‌شود.

البته بازگشت تحریم‌ها نعمت نیست اما بی‌شک فرصت‌های اقتصادی فراوانی دارد که اگر بتوان این فرصت‌ها را درک و استفاده کرد، فضا برای کسب و کار در آذربایجان‌غربی از گذشته هم روانتر می‌شود.

مهمترین مزیت استان در دوران پساتحریم، همسایگی با سه کشور دوست و وجود دروازه‌های مرزی متعدد است کار می‌تواند مراودات کشور را از طریق مرزهای زمینی فعال موجود برقرار بکند.

 آذربایجان‌غربی می‌تواند نقش عمده‌ای در صادرات نفت ایران از مرزهای غربی ایفا کرده و نیز در مبادلات تجاری ضروری استان جایگزین کم هزینه‌ای برای کشور است.

بنابراین مهم آن است که مسئولان استان طرح‌ها و پیشنهادات آماده‌ای برای وزارتخانه‌ها و شورای عالی امنیت ملی داشته باشند.

موضوع بعدی که فرصت طلایی برای استان است، جذب گردشگر خارجی از کشورهای همسایه و حتی دورتر برای دریافت خدمات پزشکی، تجاری، بازرگانی و گردشگری است.

در حال حاضر به دلیل بالا رفتن قیمت ارزهای خارجی، گردشگران خارجی در یک مقایسه اقتصادی، ایران را مقصد مناسبی برای دریافت خدمات مختلف می بینند.

مهم آن است که از این فرصت برای جذب گردشگر در حجم بسیار بالا برنامه‌ریزی شده و حتی از طریق این شیب قیمت ارزی می‌توان راهکار سوم را هم اجرا کرد.

راهکار سوم افزایش صادرات بوده و در حال حاضر بهترین فرصت برای صادرات کالاهای پتروشیمی، صنعتی و صنایع دستی فراهم آمده است و استان آذربایجان‌غربی به عنوان دروازه ایران با اروپا و کشورهای شرق خاورمیانه، می‌تواند نقش کلیدی در صادرات کالاهای ایرانی بازی بکند‌.

هم اکنون بهترین زمان برای تغییر کاربری بازارچه‌های مرزی بوده و در گذشته بازارچه‌های مرزی محل صادرات کالاهای جینی و ترک بوده و اکنون با افزایش قیمت دلار حتی قاچاق کالاهای چینی و ترک هم برای صاحبان تجارت مرزی فاقد توجیه اقتصادی است.

اما می‌توان با قدری تلاش و فرهنگ سازی و داشتن برنامه، بازارچه‌های مرزی را به محل مناسب و سودآور صادرات کالاهای تولیدی استان در هر زمینه‌ای تبدیل کرد.

در حال حاضر بسیاری از اتباع کشورهای همسایه به طور غیر رسمی به این بازارچه‌ها وارد و کالاهای مورد نیاز خود را خریداری می کنند که اگر برنامه ای وجود داشته باشد می تواند این مراودات پیله وری را تجاری کرده و حجم مراودات را به سطح اقتصادی رساند.

طبیعی است برای کمک به کشور برای گذر از این جنگ اقتصادی، ظرفیت منطقه آزاد ماکو هم به عنوان بخشی از توان بالقوه استان می تواند به حل مشکلات مراودات ارزی و پولی کمک کرده و هم سرریز درآمدهای آن به توسعه اشتغال در استان مدد برساند‌.

همه این اقدامات به شکل ساده‌ای ارز وارد کشور می کنند و به تقویت پول ملی کمک کرده و بدون نیاز به کاسبان تحریم همه به توسعه ای منطقه ای منجر می شوند و هم بخشی از مشکلات کشور را حل خواهند کرد.

مهم آن است که ما الگوهای توسعه منطقه ای داشته و باور کنیم که توسعه امری درون زاد است و باید ابتدا از خود آغاز و برای هر شرایطی برنامه داشته باشیم و برای اجرای این برنامه ها هم از بخش خصوصی، هم بخش دولتی و هم پسران های توسعه اجتماعی یعنی رسانه های ارتباط جمعی کمک بگیریم.

بنابراین باید توسعه استان به مطالبه عمومی تبدیل شود و این امر با کمک رسانه ها و شبکه های اجتماعی ممکن بوده و همین استفاده از قابلیت های استان برای مدیریت اقتصادی دوران تحریم باید به یک مطالبه عمومی از مسئولین ملی و محلی تبدیل شود.

انتهای پیام/