مجلس از سامانه «نیما» تقدیر کرد

در نهایت بعد از یک ماه پر تلاطم هیات دولت با تصمیم ویژه ای در خصوص بازار ارز همه را غافل گیر کرد . از یک سو ارز را تک نرخی اعلام کرد ، در حالی که بانک مرکزی در ماه‌های اخیر این امر را تعلیق به آینده کرده بود و نرخ 4200 تومانی برای هر دلار را مبنای تک نرخی قرار داد که بدین ترتیب ارز 3800 تومانی مبادله ای و ارز آزاد 4900 تومانی بانکی را نیز حذف کرد و اعلام آمادگی نمود که کلیه نیازهای تجاری ، اداری و قانونی را تامین می کند.

اما بعد از سیاست جدید ارزی دولت ، وضعیت بازار ارز به واسطه اخلال برخی دلالان و سفته بازان ارزی دستخوش تلاطم شده و گفته می شود بهای هر دلار آمریکا در بازار غیررسمی به بیش از 7 هزار تومان رسیده است. این درحالی بود که مسئولان در صحبت‌های خود اعلام می کردند که ارز به میزان کافی در اختیار دارند و مشکلی درتامین ارز مورد نیاز نداریم .

سرانجام بانک مرکزی سامانه ارزی جدید بانک مرکزی با عنوان نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) با هدف تسهیل تامین ارز، ایجاد فضای امن برای خریداران و فروشندگان ارز و امکان ایجاد فضای رقابتی برای صرافان در راستای تامین ارز متقاضیان رونمایی کرد. با استفاده از این سامانه، خریداران و فروشندگان ارز متناسب با نیازهای خود نسبت به انجام عملیات ارزی در محیط الکترونیک اقدام می کنند. این سامانه امکان مدیریت بازار ارز برای سیاستگذار و امکان فعالیت شفاف را برای متقاضیان ارز فراهم می کند.

روز گذشته مجلس شورای اسلامی برای بررسی وضعیت نابسامان بازار ارز با حضور معاون اول رییس جمهوری، وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل بانک مرکزی تشکیل جلسه غیرعلنی داد.اسحاق جهانگیری، مسعود کرباسیان و ولی الله سیف در این جلسه گزارشی از آخرین وضعیت بازار ارز در کشور به نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارائه کردند.

پورابراهیمی: اقدامات دولت در ساماندهی بازار ارز را تایید می کنیم

محمدرضا پورابراهیمی در گفت و گو با خبرنگار عصر اقتصاد از اقدامات ارزی دولت حمایت کرده و این اقدامات را در راستای کنترل و هدایت بازار ارز مناسب و صحیح ارزیابی کرد.

وی ادامه داد: اتاق بازرگانی و بخش خصوصی که صادرکننده برخی محصولات هستند آنچه را که دولت تعیین کرده با عنوان پیمان سپاری ارزی قبول ندارند و کمک به صادرات کشور نمی دانند. بنده اعتقاد دارم در شرایطی که ما نیازمند توسعه صادرات هستیم شاید نگاه دقیق تر به کالاهای صادراتی بهتر بتواند به ما برای تصمیم گیری در این خصوص کمک کند.

وی در تشریح جلسه روز گذشته دولت و مجلس گفت: ما در حوزه ساماندهی بازار ارز اقدامات دولت را قبول داشته و از کلیت ورود دولت حمایت می کنیم. در جلسه غیر علنی که با معاون محترم رئیس جمهور داشتیم ۳ محور مد نظر بود که بررسی و نتیجه گیری کردیم.

وی ادامه داد: محور اول مواردی بود که ما در مجلس کاملا قبول داریم و همان راه اندازی سامانه نیما برای کنترل منابع و مصارف ارزی کشور است. این سامانه که تکامل یافته همان پرتال ارزی است و اصلاحات دیگری هم نیاز دارد توسط دولت راه اندازی و عملیاتی شد که مجلس کاملا از این اقدام دولت حمایت کرده و کمک می کنیم تا به درستی اجرا شود.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه مشروح جلسه ارزی غیرعلنی در مجلس اظهار کرد: موضوع دوم آن دسته از اقدامات دولت است که باید در بخش‌هایی اصلاح شود. مانند حساب سپرده‌های ارزی و سامانه صرافی‌ها که باید برنامه‌های دولت برای ساماندهی این بخش نیز تکمیل و اجرا شود.

وی در ادامه افزود: در بخش سوم اقداماتی است که به صورت محتوایی باید تغییر داده شود و آن تفاوت نگاه ما با نگاه دولت به موضوع است. شاه بیت این تفاوت‌ها در ایجاد بازار متشکل ارزی است که باید برای پاسخگویی به متقاضیان ارز آزاد تشکیل و توسط دولت نظارت شود. از نظر مجلس برای پیشگیری از تقاضای کاذب و تشویق صادرات لازم است که بازار متشکل ارزی ایجاد شود که بخش خصوصی و بازرگانان بتوانند ارز خود را به قیمتی متناسب با قیمت تولید عرضه کنند که این نرخ قطعا با ۴۲۰۰ تومان دولت فاصله دارد.

وی با تاکید بر اینکه موضع اتاق بازرگانی درخصوص عرضه ارز حاصل از صادرات با نرخ آزاد را قبول نداریم اظهار کرد: اتاق بازرگانی در بیانیه خود از نرخ ارز آزاد نام برده است که باید بگویم ما حرف اتاق بازرگانی را قبول نداریم که به نرخ آزاد باید ارز خود را واگذار کنند.

تقدیر مجلس از سامانه «نیما»

همچنین درخصوص جزییات این جلسه به سراغ سید محمدحسینی شاهرودی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی رفته و نظرات ایشان را جویا شدیم. حسینی شاهرودی گفت : در این جلسه موضوع سامانه نیما مطرح شد که مورد تحسین نمایندگان مجلس واقع شد. اما یکی از نقدهایی که به اقدامات دولت این بود که چرا این تمهیدات در4 سال گذشته انجام نگرفته و به امروز رسیده است وچرا درطی این مدت استراتژی مشخصی نداشتیم.

حسینی شاهرودی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درگفت و گو با عصراقتصاد درخصوص جلسه غیر علنی روزگذشته با حضور تیم اقتصادی دولت، گفت: در این جلسه نظرات دولت و ستاد ارزی شنیده شد و می توان گفت جلسه خوبی داشتیم. در خصوص روند تنش‌هایی که در حوزه ارزی در سال‌های 95 و 96 بوجود آمده بود و در خصوص شیوه‌های کنترل بازار، توسط مرکز پژوهش‌ها و رییس کمیسیون اقتصادی سوالاتی مطرح و پیشنهاد‌هایی ارائه شد .

دلار پاشی دولت برای مدیریت بازار ارز

وی افزود: شیوه‌های ورود دولت و ستاد ارزی به بخش بازار در سال‌های 95 و 96 به گونه ای بود که بازار ارز با ابزار مداخله ای و با دلار پاشی، کنترل شد. تیم اقتصادی دولت اتفاقاتی که درنیمه دوم سال 96 صورت گرفته بود که میزان تقاضای ناشی از واردات را افزایش و مباحثی که ناشی از ابعاد روانی خروج ترامپ از برجام بود ، التهاباتی را در جامعه ایجاد کرد و به نوعی کاستی‌های بانک مرکزی که ناشی از کمبود نقدینگی به صورت اسکناس در بازار بود را علت افزایش نرخ ارز دانستند.

حسینی شاهرودی ادامه داد: جهانگیری و سیف توضیحاتی را در خصوص اقدامات دولت در دو ماه اخیر با تشکیل ستاد ارزی، ارائه کردند که می توان گفت اقدامات مناسبی در این خصوص توسط تیم اقتصادی دولت انجام شده بود و البته انتقاداتی نیز به برخی از فعالیت‌های آن‌ها  داشتیم .

عدم پیش بینی بازار غیر رسمی توسط دولت

این نماینده مجلس درخصوص انتقادات کمیسیون به تیم اقتصادی دولت ، اظهار داشت :تک نرخی شدن ارز در قیمت 4200 تومان و عدم پیش بینی بازار حاشیه ای و بازار غیر رسمی درکنار بازار رسمی مصوب می تواند مشکلاتی را ایجاد کند ، از انتقادات کمیسیون به تیم دولت بود .

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: تعیین نرخ 4200 تومان در شرایط فعلی موجب شده است تا به صادرات کشور آسیب و بنابراین متقاضیان واقعی ارز به سمت بازار سیاه بروند و نتوانستیم امکان لازم برای عرضه ارز فراهم کنیم .

وی با اشاره به صحبت‌های معاون اول رییس جمهور در این جلسه ، یاد آور شد: جهانگیری در این جلسه گفت که دولت وظیفه ندارد ارز همه اقشار جامعه برای سفرهای خارجی را فراهم کند. حتی الزامی نداریم برای اقشاری که برای ادامه تحصیل به خارج از کشور می روند ارز مسافری درنظر بگیریم، درحالی که در داخل کشور در دانشگاه‌ها صندلی خالی برای همان رشته‌های تحصیلی وجود دارد، نیازی به تامین ارز این افراد نیست و باید تنها ارز بخش تجارت و بازرگانی را فراهم کنیم.

حسینی شاهرودی ادامه داد: موضوع سامانه نیما نیز در این جلسه مطرح شد که مورد تحسین نمایندگان مجلس واقع شد. اما یکی از نقدهایی که به اقدامات دولت این بود که چرا این تمهیدات در4  سال گذشته انجام نگرفته و به امروز رسیده است وچرا دراین مدت استراتژی مشخصی نداشتیم.

وی تصریح کرد: کمیسیون این موضوع را مطرح کرد که درکنار سامانه نیما و بازار رسمی که بانک مرکزی ارائه داده باشیم ، تاعرضه کننده و مصرف کننده هردو دراین سامانه ورود کنند و بازار غیر متشکل ارزی تحت نظارت بانک مرکزی قرارگیرد.بنابراین هریک از فعالان اقتصادی که ارزی در اختیار داشته و یا نیاز به ارز دارند در این سامانه حضور یابند و حتی ارز در صندوق‌ها و ارزهای خانگی که بانک مرکزی پاسخگوی آن نیست به این بازار بروند .

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پایان به تفاوت فاحش بین قیمت ارز بانک مرکزی و بازار آزاد داشت و خاطرنشان کرد: زمانی که صادرکننده ارزی به داخل کشور می آورد ، این مابه تفاوت موجب می شود تا تولید کنندگان و صادرکنندگان انگیزه ای برای صادرات نداشته باشند.

به این دلیل که اگر ارز حاصل از صادرات را دراختیار دولت با نرخ 4200 قرار ندهند،می توانند این ارز را در بازار آزاد تبدیل به ریال کنند و با افزایش 30 تا 60 درصدی به فروش برساند. بنابراین این تضاد و مغایرت در بازار به طرح و تصمیمات دولت آسیب خواهد زد .

تصمیمات دقیق تری درمورد ارز اتخاذ شود

لازم به ذکر است علی لاریجانی در ابتدای جلسه اظهارداشت: مجلس جلسه‌ای را با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری و ستاد اقتصادی دولت درباره وضعیت اقتصادی و نیازهای کشور، مسائل مربوط به ارز، موضوع مهم صادرات و نحوه کمک به تقویت آن برگزار کرد.

وی افزود: بحث‌های مفصلی در این زمینه انجام شد و کمیسیون اقتصادی ، مرکز پژوهش‌ها و نمایندگان نیز در این زمینه نظرهای خود را مطرح کردند.امیدوارم با تعامل انجام شده در این زمینه و همفکری و رایزنی‌ها با دولت، تصمیمات دقیق تری گرفته شود.در این جلسه همچنین درمورد موضوع مهم صادرات و نحوه کمک به این بخش بحث وتبادل نظر شد.

تاکید جهانگیری بر عزم دولت برای تامین ارز ۴۲۰۰ تومان

در جلسه غیرعلنی روز گذشته معاون اول رئیس‌جمهور از عزم دولت برای تامین ارز مورد نیاز کالاهای اساسی با نرخ ۴۲۰۰ تومان سخن گفت و اعلام کرد که قرار است تا پایان جلسه مقدار ارز داده شده به افراد به صورت رسمی اعلام شود.

حسن پور افزود: طبق توضیحات جهانگیری دولت مصمم است ارز مورد نیاز مردم را براساس نرخ ۴۲۰۰ تومان تامین کند. این ارز برای کالاهای اساسی اختصاص داده می شود. همچنین گزارش جامعی درباره مقدار ارزی که تا به امروز به بازار تزریق شده است، اعلام شد. بعد آن رئیس مرکز پژوهشها و جمعی از نمایندگان به صورت شفاف به بیان مسائل و مشکلات پرداختند.

صنایع کشور در خصوص تامین ارز مورد نیاز مشکلی ندارند

سیف از تخصیص ارز مورد نیاز صنایع به نرخ ۴ هزار و ۲۰۰تومان خبرداد و گفت: خللی در روند واردات کالاهای اساسی ایجاد نشده است.

ولی الله سیف ، در خصوص تامین نیاز صنایع به ارز 4 هزار و 200تومانی، اظهار داشت: حجم تخصیص ارز و ثبت سفارشی که انجام شده بر مبنای ارز 4 هزار و 200 تومان طی یک ماه گذشته نزدیک به 7 میلیارد دلار است.

تخصیص 7 میلیارد دلار با نرخ 4 هزار و 200 تومان طی یک‌ماه

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه تخصیص رقم 7میلیارد دلار در یک ماه بسیار رقم بالایی است به خانه ملت ، گفت: 4 میلیارد دلار تامین ارز شده و روند واردات کشور در مسیر کاملا طبیعی خود در حال پیش روی است.خوشبختانه  اقدامات  جدید پیاده سازی درست شده و هیچگونه اختلالی در آن وجود ندارد.

وی اضافه کرد: صنایع کشور در خصوص تامین نیاز خود به ارز 4 هزار و 200تومانی هیچگونه مشکلی ندارند.

رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال مبنی به اینکه آیا خبر استعفای شما از ریاست بانک مرکزی صحت داشت؟، گفت: به هیچ عنوان چنین موضوعی صحت ندارد و از این موضوع تعجب میکنم که چرا برخی افراد مباحث این چنینی را مطرح می‌کنند.

ارایه ضمانت‌های لازم از سوی معاون اول برای تامین ارز واردات کالاهای اساسی

همچنین سخنگوی هیات رئیسه مجلس با اشاره به صحبت‌های معاون اول رئیس جمهور در جلسه غیرعلنی روزگذشته ، گفت: بنابر ضمانت‌های داده شده ارز مورد نیاز برای واردات کالاهای اساسی، نیازهای صنعتگران و تولیدکنندگان، نیازهای پزشکی، دارو، ارز مسافرتی، بیماران تامین می شود.

بهروز نعمتی، در تشریح نشست غیرعلنی مجلس شورای اسلامی که با حضور برخی اعضای کابینه دولت یازدهم برگزار شد، گفت: جهانگیری گزارش کاملی درخصوص ارز و نیازمندی‌هایی که در بازار ارز وجود دارد، ارائه داد. معاون اول رئیس جمهور در صحبت‌های خود ضمانت‌های لازم برای تامین ارز در حوزه واردات کالاهای اساسی، نیازهای صنعتگران و تولیدکنندگان، نیازهای پزشکی، دارو، ارز مسافرتی، بیماران نیازمند به صورت کامل را داد.

وی با اشاره به دغدغه نمایندگان درخصوص ناهماهنگی تیم اقتصادی دولت اظهار کرد: لاریجانی در این زمینه تاکید کردند که باید ناهماهنگی‌ها رفع شود و به گونه ای عمل شود که نظر منتقدان و کارشناسان دولت در تصمیمات کابینه لحاظ شود و در بازار ارز وحدت و وفاق حاصل شود.