رئیس کمیسوین اقتصادی مجلس: بانک مرکزی خود حلقه مفقوده جریان تصمیمات ارزی است

محمدرضا پورابراهیمی در مورد جلسه امروز اعضای کمیسیون اقتصادی با وزیر اقتصاد و قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت و مسئولان بانک مرکزی اظهار داشت: اقداماتی که از سوی دولت درباره ساماندهی بازار ارز گزارش شده بیانگر این است که بخش زیادی از اقدامات خیلی مشخص نیست و کمیسیون اقتصادی نمی‌تواند، بر اساس این گزارش‌ها نظر خود را ارائه کند.

وی ادامه داد: باید بانک مرکزی و وزارتخانه های اقتصاد و صنعت، معدن و تجارت، گزارش‌های مکتوبی در خصوص وضعیت ساماندهی بازار ارز ارائه کنند که تاکنون این گزارش به کمیسیون ارسال نشده است. البته توافق شده که وزارتخانه های اقتصاد و صنعت این مهم را انجام دهند، تا تحلیل درستی متناسب با اطلاعات دقیق صورت بگیرد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: از نظر ما اشکالات جدی در خصوص ساماندهی بازار ارز وجود دارد و بیان عدد 4200 تومان برای هر دلار مغایر با قانون نرخ ارز شناور مدیریت شده بوده و از نظر فنی قابلیت اجرا ندارد.

*اشکالات اجرای طرح ساماندهی بازار ارز

پورابراهیمی تصریح کرد: وقتی نرخ های ارز بالاتری در اقتصاد کشور وجود دارد، برای مدیریت بازار، حتی اگر هدفگذاری برای دلار 4200 تومانی شده باشد، باید اعداد تعیین شده از عدد بالا با سازوکار مدیریت عرضه و تقاضا به عدد مطلوب تعدیل شود و اینگونه نباشد که از عدد پایین که تقاضای ارز را تحریک می‌کند، قیمت و مسیر حرکتی در بازار ارز را مدیریت کرد؛ بنابراین به دلیل اشکالات در خصوص اجرای طرح ساماندهی ارز اظهار نظر در خصوص ابعاد ساماندهی بازار مشخص نیست.

وی ادامه داد: رئیس کل بانک مرکزی و معاون ارزی این بانک تاکنون جزئیات تصمیمات اتخاذ شده در حوزه بازار ارز را ارائه نکرده‌اند و در این خصوص نامه‌ای به رئیس مجلس و رئیس جمهور درباره عدم همکاری بانک مرکزی به دلیل عدم ارائه برنامه جامع ساماندهی بازار ارز تقدیم می‌شود.

پورابراهیمی در ادامه افزود: این نگرانی وجود دارد که عدم حضور رئیس بانک مرکزی در جلسه کمیسیون اقتصادی بابت عدم اشراف وی بر برنامه جامع ساماندهی بازار ارز از سوی تیم اقتصادی دولت باشد، چرا که فکر می کنم بانک مرکزی خود حلقه مفقوده جریان تصمیمات ارزی است و از نظر ما این موضوع صحیح نیست.

وی تصریح کرد: اگر حدس ما مبنی بر اینکه بانک مرکزی در جریان برنامه جامع تیم اقتصادی دولت برای ساماندهی بازار ارز نیست، درست باشد، دیگر طرف ما برای بررسی مسائل ارزی بانک مرکزی نخواهد بود و باید در این موضوع با رئیس جمهور و تیم اقتصادی دولت تصمیم گیری صورت بگیرد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به صحبت‌هایش با رئیس بانک مرکزی در صحن علنی مجلس بیان کرد: این برداشت وجود دارد که بخشی از اقدامات بانک مرکزی در حوزه ساماندهی بازار ارز مورد تایید این بانک نیست، بنابراین با تناقض در رفتار نمی‌توان تصمیم کارشناسی اتخاذ کرد که قابلیت اجرا داشته باشد.

وی گفت: اقدامات دولت در حوزه ساماندهی بازار ارز به مفهوم کلان مورد تایید است، چرا که حداقل بازار رها نشده، اما باید در حوزه تصمیمات اجرایی بازنگری صورت بگیرد.

*حذف صرافی‌ها یک خطای راهبردی است

پورابراهیمی ادامه داد: تیم اقتصادی دولت باید به مسائل توجه جدی کند؛ به طور مثال حذف صرافی ها یک خطای راهبردی محسوب می شود چرا که در طول تحریم ها از مسیر صرافی ها، سازوکار برای نقل و انتقال وجوه ارزی فراهم شد، البته ساماندهی صرافی ها یک ضرورت است.

وی با بیان اینکه الزاماتی که در خصوص پیمان سپاری ارزی مطرح شده، نیز مهم است، گفت: در حوزه صادرات حدود 70 درصد منابع صادراتی به شکل مستقیم و غیرمستقیم در اختیار دولت است، به عنوان مثال 100 درصد منابع حاصل از صادرات نفت در اختیار دولت بوده و حدود 60 الی 70 درصد منابع ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی نیز در اختیار دولت و مابقی صادرات غیرنفتی توسط بخش خصوصی انجام می‌شود که در این راستا در طرح دوفوریتی مجلس درباره ساماندهی بازار ارز به مشوق های صادراتی توجه شده است.

*نیازمند قراردادهای آتی ارز در حوزه مبادلات ارزی هستیم

پورابراهیمی ادامه داد: استفاده از ظرفیت ابزارها از طریق ایجاد بازار متشکل نکته مهمی است و سنگ زیربنای تصمیمات برای ساماندهی بازار ارز محسوب می شود که تمامی اطلاعات در آن شفاف است، بنابراین اگر بازار متشکل ایجاد شود، نقش ابزارها برای کمک به بازار ارز تاثیرگذار است، به طور مثال در حوزه مبادلات ارزی به قراردادهای آتی ارز نیازمندیم، یا اینکه امکان استفاده از سلف ارزی وجود دارد.

وی افزود: با وجود اشکالات اساسی و وجود مشکل در اجرای تصمیمات ارزی دولت، اما اقدامات مثبتی نیز صورت گرفته که می توان با ایجاد حساب‌های ارزی با ضمانت بانک مرکزی اشاره کرد به نحوی که امکان جذب ارز توسط بانک ها را فراهم می کند.

*مدیریت و خروج سرمایه

پورابراهیمی تصریح کرد: در خصوص مدیریت و خروج سرمایه از کشور دغدغه وجود دارد، چرا که سوءمدیریت در بانک مرکزی و عدم هماهنگی در تیم اقتصادی دولت باعث خروج بخشی از ارز شده، اما اینکه در مدت اخیر با اقداماتی از خروج ارز جلوگیری شد نکته مثبتی است، علاوه بر این کارها باید به مدیریت واردات نیز توجه شود که در این خصوص توافقاتی وجود ندارد.

وی گفت: بخشی از اقدامات دولت در راستای ساماندهی بازار ارز مورد قبول است، اما از تصمیماتی که به موضوع ایجاد بازار متشکل ارتباط دارد غفلت شده و تلاش می شود تا پایان هفته جاری اطلاعات مجموعه های دولتی در خصوص بازار ارز اخذ شود تا کمیسیون به جمع بندی دست یابد.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: ابتدای هفته آینده نیز نشست مشترکی بین کمیسیون اقتصادی مجلس با نمایندگان دولت در خصوص بازار ارز برگزار می شود و گزارش نهایی این کمیسیون درباره بررسی بازار ارز در صورت هماهنگی با هیات رئیسه مجلس در صحن علنی برگزار می‌شود که این گزارش در شامل اقدامات مثبت دولت در حوزه بازار ارزی و همچنین اقدامات اصلاحی است؛ همچنین نکاتی در مورد ممانعت از برخی اقدامات در آن لحاظ می شود و پیشنهادات مربوطه نیز بیان خواهد شد.

این نماینده مردم در مجلس دهم افزود: جمع بندی نهایی کمیسیون اقتصاد در خصوص مسائل بازار ارز بعد از قرائت گزارش این کمیسیون در صحن علنی صورت خواهد گرفت و در صورت لزوم نیاز به تمکین دولت به اتخاذ تصمیمات در حوزه بازار ارز، طرح دو فوریتی مجلس در این خصوص به صحن مجلس ارائه خواهد شد.