قانون مالیات بر خانه‌های خالی اجرایی نشد

 سال‌هاست که اخذ مالیات بر خانه‌های خالی از سکنه به عنوان یکی از راه‌های مبارزه با احتکار مسکن و کاهش قیمت آن مطرح شده است تا طبق آن از واحدهای مسکونی که بیش از یک سال خالی باقی می ماند، مالیات اخذ شود.

اگر چه موافقان اخذ مالیات از خانه‌های خالی،‌این اقدام را ابزاری کنترلی می‌دانند که با اجرای آن احتکار از بازار مسکن به عنوان یک کالای سرمایه‌ای رخت بربسته، تورم ناشی از گرانی، اجاره و خرید و فروش مسکن مهار شده و عرضه مسکن افزایش می یابد و از طرفی به عاملی برای افزایش درآمد دولت از محل این مالیات‌ها بدل می شود اما مخالفان این طرح اعتقاد دیگری دارند.

این گزارش حاکی است: مخالفان این طرح معتقدند که شناسایی کامل واحدهای خالی از سکنه سخت است، شناسایی آن هزینه‌بر است و دارندگان به راحتی می‌توانند دولت را دور زده و از پرداخت مالیات فرار کنند. هر چند مخالفان اخذ مالیات از خانه‌های خالی از سکنه به این هزینه‌بر بودن و سخت بودن شناسایی واحدها بسنده نکرده و می‌گویند این اقدام می‌تواند به بازار مسکن شوک وارد کند.

ابراهیمیان یک کارشناس مسکن به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در این خصوص گفت: دریافت مالیات از خانه‌های خالی از سکنه نه فقط سبب افزایش قیمت مسکن در سطحی وسیع می‌شود که موجب افت فرصت‌های شغلی در صنعت ساختمان خواهد شد.

البته سابقه مطرح شدن اخذ مالیات از خانه‌های خالی از سکنه به سال 86 باز می‌گردد که در آن نمایندگان مجلس با هدف کاهش قیمت مسکن و اجاره بها و افزایش عرضه طرحی را با عنوان «واگذاری زمین و وضع مالیات بر خانه‌های خالی»‌ با قید یک‌فوریت و در سه ماده تقدیم مجلس کردند اما در آن زمان این طرح با مخالفت شدید نمایندگان مواجه و تصویب نشد.

وجود 2.5 میلیون خانه خالی از سکنه در کشور که بارها و بارها از سوی آخوندی وزیر راه و شهرسازی مطرح شد نشان داد که عزم این وزارتخانه بر اخذ مالیات بر این واحدهای خالی از سکنه است، اما مشخص نیست مشکل کجاست که این اخذ مالیات به مرحله عملیاتی نمی‌رسد، اگر طرح خوبی است چرا اجرا نمی شود و اگر ایجاد مشکل خواهد کرد چرا مجددا اجرای آن مطرح شده است.

بر اساس مصوبه ماده 54 لایحه اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم مقرر شده است تا واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از 100 هزار نفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان به عنوان واحد خالی شناسایی می‌شوند از سال دوم به بعد مشمول مالیات بر اجاره شوند.

بر اساس این مصوبه در سال دوم، یک دوم مالیات متعلقه، در سال سوم، برابر مالیات متعلقه و سال چهارم به بعد، یک و نیم برابر مالیات متعلقه، مالیات مشمول واحدهای خالی از سکنه خواهد شد.

یعنی به عبارتی اگر ملکی از سال دوم خالی باشد مالک باید 50 درصد مالیات مشخص شده را بپردازد و از آن پس هر سال این مالیات افزایش می یابد، اما نکته‌ای که حائز اهمیت است این است که علیرغم جدیت وزارت راه و شهرسازی هنوز این طرح عملیاتی نمی‌شود.

*آخوندی: اجرای این برنامه مستلزم فراهم شدن برخی زیرساخت‌ها از سوی وزارت اقتصاد است

در اواخر روزهای سال 96 عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در گفت‌ وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفته بود که در حال پیگیری برای اجرای این برنامه هستیم اما اجرای آن زمان می‌برد.

آخوندی در پاسخ به این سوال که بارها از وجود بیش از ۵/ 2 میلیون واحد مسکونی خالی از سکنه در کشور و 490 هزار مسکن خالی از سکنه در تهران صحبت شده اما هنوز اقدام موثری برای دریافت مالیات ازاین واحدها و ایجاد انگیزه در سازندگان برای عرضه آنها به بازار مسکن صورت نگرفته است، گفت: وزارت راه و شهرسازی در حال تعقیب دریافت مالیات از واحدهای خالی از سکنه است؛ اما اجرای این برنامه مستلزم فراهم شدن برخی زیرساخت‌هاست که این سیاست را به برنامه‌ای زمانبر تبدیل کرده است.

آخوندی ادامه داد: به هر حال این موضوع از وزارت امور اقتصادی و دارایی در حال پیگیری است و اقدامات آن در حال انجام است تا به محض فراهم شدن امکانات و زیرساخت‌های مورد نیاز عملیاتی شود.

به نظر می رسد که فراهم نشدن زیرساخت ها از سوی سازمان امور مالیاتی و وزارت اقتصاد باعث شده تا این طرح به مرحله اجرا نرسد.

حال با توجه به تاکیدات صورت گرفته از سوی وزارت راه و شهرسازی و وزارت اقتصاد در اجرای اخذ مالیات از خانه های خالی از سکنه مشخص نیست توپ در زمین کدام وزارتخانه است؟ اگر طرح خوبی است چرا از اجرای آن خبری نیست و اگر دارای مشکلاتی در اجرا خواهد بود چرا برای همیشه به فراموشی سپرده نمی شود.