جولان دلالان در بازار ارز/ مراقب دلار تقلبی باشید!

صبح روز پس از اعلام قاطع معاون اول رئیس‌جمهور برای نرخ دلار 4 هزار و 200 تومانی، راهی چهارراه زند شدم. هرچه به محل صرافی‌ها در چهارراه زند نزدیک‌تر می‌شدی، تلاطم و تکاپوی بیشتری بین مردم دیده می‌شد.

در بین جمعیت به سمت شلوغ‌ترین صرافی که حرکت می‌کردی دو نکته کاملاً جلب‌ توجه می‌کرد؛ اولی خاموش بودن قیمت‌های دلار و یورو در تابلوهای ارزی و دومی بدرقه و گاهی همراهی دلالان ارزی با جملات «دلار...دلار» و «دلار می‌خرم، نمی‌فروشی؟».

در ورودی شلوغ‌ترین صرافی فردی ایستاده بود که فریاد می‌زد خریدوفروش دلار نقدی و حواله‌ای نداریم، قیمت‌ها هم تا ساعت 11 تا 12 ظهر مشخص می‌شود. در این زمان خانم مسنی که کنارم ایستاده بود پرسید «حواله یعنی چی؟!»

با این سؤال و نگاهی گذرا به افرادی که در آنجا تجمع کرده بودند، به‌ سادگی می‌توانستی متوجه شوی که بیشتر این افراد یا دلال هستند یا افرادی که فقط به دلیل نوسانات ارز طمع کرده و مبلغی از سرمایه‌ خود را می‌خواهند به دلار تبدیل کنند. البته افراد مُسنی که به دنبال خرید دلار 4 هزار 200 تومانی بودند از همه بیشتر جلب‌ توجه می‌کردند.

یکی از خانم‌های حاضر در آنجا می‌گفت «در زمانی که دلار حدود 6 هزار تومان بود، مبلغ زیادی را خریداری کردم و با اعلام قیمت جدید دلار نمی‌دانم چه‌ کاری کنم؟»

حدود ساعت 11:30 هنوز قیمت‌ها اعلام‌ نشده بود که یکی از صرافی‌ها کِرکِره‌ی نیمه‌باز خود را بالا کشید و فریاد زد هرکسی دلار می‌فروشد، با نرخ 4 هزار و 200 تومان خریدار هستیم. در همین لحظه صدای دلال‌ها هم شنیده می‌شد که فریاد می‌زدند «دلار را 4 هزار و 800 خریداریم» و گاهی این نرخ تا 5 هزار و 500 تومان هم می‌رسید که ناگهان فردی با کت‌وشلوار راه‌راه بین دلالان حاضر شد و دلار توزیع کرد.

اما برخلاف اعلام معاون اول رئیس‌جمهور که خرید و فروش دلار با نرخ بالاتر از 4 هزار و 200 تومان را قاچاق عنوان کرده و گفته بود با آن برخورد شدید می‌شود، هیچ مأمور نیروی انتظامی و امنیتی در چهارراه زند حضور نداشت تا با این قاچاقچیان برخورد قانونی کند!

خانمی در بین فریادهای دلالان گفت: در این‌ بین فقط افرادی ضرر می‌کنند که در خارج از کشور بوده و یا تولیدکننده هستند؛ آشوب در این بازار به دلیل وجود افراد عادی است که با هجوم و سرمایه‌گذاریِ پول خود در این بازار، باعث تلاطم بیشتر شده و الان هم با معامله با دلالان به این نوسانات بیشتر دامن می‌زنند.

سیف خواب‌زده شده!

با یکی از دلالانی که در تلاش بود دلار را حتی باقیمت 5 هزار و 500 تومانی از مردم بخرد، گفت‌وگویی کردم. او می‌گفت: رئیس‌ کل بانک مرکزی خواب‌ زده شده و دلار را 4 هزار و 200 تومان اعلام کرده، اما این قیمت پایدار نیست و تا چند روز آینده دوباره بالا خواهد رفت.

این دلال معتقد بود: نوسانات ارز فقط بازی بود که دولت می‌خواست دلار را برای فعالان اقتصادی بالا ببرد که افزایش هم داد.

ساعت 12 ظهر را نشان می‌دهد، اما هنوز قیمتی اعلام‌ نشده؛ فردی در ورودی یکی از صرافی‌ها گفت: امروز قیمت اصلی دلار مشخص نمی‌شود و حتی اگر مشخص هم شود تا زمانی که دلار از طرف بانک مرکزی بین صرافی‌ها عرضه نگردد، دلاری فروخته نمی‌شود.

آقایی دیگر گفت: چطور دلار در تهران عرضه‌ شده، اما در شیراز نمی‌شود؟ به اقتصاد شیراز هم باید به‌عنوان یک کلان‌شهر توجه شود؛ مشکل اینجاست که فقط به اقتصاد تهران توجه می‌شود.

این صحبت‌ها در حالی بود که خبرهایی که از پایتخت می‌رسید نشان‌دهنده‌ وضعیت مشابه بود و در آنجا هم دلاری عرضه نشده و به فروش نرسیده بود. به نظر می‌رسید شایعه‌هایی دهان‌ به‌ دهان بین مردم در تضاد با سیاست‌های دولت در حال پیچیدن بود که باعث نگرانی می‌شد.

ساعت حدود 12:30 بود که قیمت دلار و یورو مشخص شد، اما دلاری برای فروش و حواله نبود. فردی می‌گفت «من مسافر هستم و باید سریعاً دلار تهیه کنم و با این شرایط مجبور شدم ارز دیگری خریداری کنم که باعث دردسر من می‌شود.»

در این‌ بین وضعیت توریست‌هایی که مدام دلار و یورو را چک می‌کردند، بسیار جالب بود و نگاه زوج مُسنی به تابلوی ارز، توجه‌ها را به خود جلب می‌کرد؛ چراکه پدر این خانواده بیمار و ماسک به دهان باحالتی ناخوش جلوی تابلوی ارز ایستاده بود. پس از اعلام قیمت ارز مردم کم‌کم پراکنده شدند.

در روز دوم پس از اعلام نرخ ارز دلار 4 هزار و 200 تومانی دوباره به چهارراه زند رفتم. امروز خلوت‌تر از روز گذشته بود، چراکه مردم عادی کمتری در این بازار بودند؛ اما چهره‌ی آشنای دلالان همچنان در این بازار دیده می‌شد که در گوشه و کنار در حال مبادله دلار و ردوبدل شماره بودند.

در مقابلِ صرافی‌ها بیشتر اتباع کشورهای همسایه و توریست‌ها دیده می‌شدند که به دنبال تهیه دلار بودند، اما همچنان دلاری برای فروش نبود و نگرانی را می‌شد در این چهره‌ها دید.

قیمت دلار، 6 هزار و 200 تومان!

در گفت‌وگو با رئیس یکی از صرافی‌ها به نکته قابل‌تأملی برخوردم. او با وجود تمام تأکیدات معاون اول رئیس‌جمهور می‌گوید: خریدوفروش دلار همچنان با نرخ 6 هزار و 200 تومان ادامه دارد و امکان اینکه دلار زیر 5 هزار تومان عرضه شود، وجود ندارد!

فلاحیان با بیان اینکه تا امروز به کسی دلاری پرداخت‌ نشده است، ادامه داد: به دلیل شرایط برجام، قیمت نفت و خالی بودن خزانه امکان پایین آمدن نرخ دلار نیست.

او بیان می‌کند: قبل از اعلام نرخ دلار توسط معاون اول رئیس‌جمهور، دلالان خاص دلار را از بانک مرکزی می‌خریدند و بین دیگر دلالان عادی عرضه می‌کردند و ما صرافی‌ها نیز از آن‌ها می‌خریدیم، اما حالا که عرضه متوقف‌ شده، ما هم دلاری برای فروش نداریم.

رئیس این صرافی اضافه کرد: دلالان جلوی صرافی‌ها با مردم آزادانه دلار را 5 هزار و 800 تومان معامله می‌کنند و کسی هم نمی‌داند که این دلارها تقلبی هستند یا خیر! در گذشته ما صرافی‌ها که آزادانه خرید و فروش می‌کردیم، پس از اطمینان از تقلبی نبودن این دلارها به مردم عرضه می‌کردیم.

به گزارش فارس، به نظر می‌رسد دولت‌مردان باید قبل از بیشتر شدن شایعه بین مردم و نگرانی‌های ایجادشده به دلیل نامشخص بودن وضعیت دلار، سیاست‌های اقتصادی صحیحی را در پیش‌گرفته و با اعلام به مردم، دلارهای موردنیاز آن ها را تأمین کنند.

ازسوی دیگر جای نیروهای انتظامی و عوامل نظارت‌کننده‌ بر بازار در 2 روز گذشته بسیار خالی بود، چرا که نبود این مأمورین باعث شده عرصه برای جولان دلالان که بعضی هم مرتبط با صرافی‌ها بودند فراهم شود و این افراد قلیل، نهایت سوءاستفاده را از این وضعیت متلاطم بازار ببرند.

+++++++++++++++

گزارش از سوزان رضایی

+++++++++++++++