نقش تلگرام در گرانی ارز؛ چرا نرخ دلارِ تک نرخی، ۴۲۰۰ تومان اعلام شد؟

 ولی الله سیف با حضور در برنامه" تیتر امشب" با اشاره به اینکه بانک مرکزی درباره چگونگی عرضه و تخصیص دلار، اطلاعیه ای را ابلاغ کرد، افزود: مقدمات اجرای کامل طرح جدید، شکل گرفته و در حال عملیاتی شدن است.

وی با اشاره به اینکه از اوایل دولت یازدهم، شرایط و روند متغیرهای اقتصادی، مثبت بود، ادامه داد: تورم رو به کاهش و تک رقمی شدن آن و رشد اقتصادی مناسب 12 و نیم درصد در سال 1395 و پیش بینی رشد 4 تا 5 درصدی در سه ماه پایانی سال 1396 از جمله دستاوردها بود.

سیف با تاکید بر اینکه فضای اقتصادی، مثبت است، گفت: حدود 800 هزار شغل ایجاد شده است و مجموعه این ها نشان می دهد اقتصاد کشورمان به سمت خروج از رکود در حال حرکت است و در تیم دولت هماهنگی وجود دارد و مجلس هم حمایت های مثبتی را انجام داده است.

سیف با اشاره به روند گذشته نرخ ارز، گفت: از سال 1392 به بعد معمولا در سه ماهه سوم سال، انباشت و فشار تقاضایی را داشتیم که عمدتا تسویه حساب های بین المللی، تقاضای زیادی را ایجاد می کرد و نرخ ارز افزایش می یافت و در سه ماهه آخر سال روند نزولی پیدا می کرد اما در سال 1396، این روند نزولی مشاهده و تکرار نشد.

وی با اشاره به تاثیرپذیری نرخ ارز از دو عامل اقتصادی و غیراقتصادی، افزود: بخش اقتصادی کشور وضعیتی دارد که اقتضای افزایش و جهش قیمت ارز را ایجاد نمی کند و روند ایجاد شده غیر قابل قبول بود.

رئیس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه تعادل جدی در منابع و مصارف ارزی کشور داریم، گفت: حجم صادرات نفتی و کالاهای غیرنفتی فضایی را ایجاد کرده است که به خوبی نیازهای ارزی کشور را تامین می کند.

سیف افزود: عوامل غیراقتصادی که نشأت گرفته از هیجانات جامعه که موجب تقویت اعتماد به نبود اطمینان نسبت به آینده می شود از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر نرخ ارز است.

وی اضافه کرد: نرخ ارز در خرداد سال 1392 پیش از انتخابات، سه هزار و 700 تا سه هزار و 800 تومان بود و به محض اعلام نتایج، به علت انتظارات مثبت جامعه روند نزولی در آن ایجاد شد و در شهریور، نرخ ارز به زیر 3 هزار و تومان رسید در حالی که هنوز دولت جدید آغاز به کار نکرده بود.

سیف ادامه داد: در نیمه دوم سال 1396 شرایط و التهابات کاذبی ایجاد شد که بر روی انتظارات جامعه اثر گذاشت که بُعد خارجی و داخلی داشت. از بُعد خارجی، دشمنان ما در تلاشند با کمترین هزینه در اقتصاد ما التهاباتی را ایجاد کنند و باید تلاش کنیم مانع ایجاد چنین فضایی شویم.

وی افزود: برخی عوامل داخلی از جمله بحث های غیر کارشناسی و خاص بدون اطلاعات از پشتوانه های ارزی کشور مطرح می شود که در نوع نگاه مردم تزلزل ایجاد می کند.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: ویژگی مثبت اقتصاد ما در 5 سال گذشته این بود که اقتصاد با ثبات پیش بینی پذیر داشتیم و این موضوع به حرکت رو به رشد اقتصادی کشور کمک می کند.

سیف افزود: در شش ماهه دوم سال 1396 به بعد مشکلاتی شکل گرفت که بخشی از آن مربوط به فضاسازی های دشمنان است تا در روند رو به رشد اقتصادی کشور اختلال ایجاد و هزینه هایی را بر ما تحمیل کنند.

وی ادامه داد: باید در داخل، مراقبت های جدی را انجام دهیم تا پالس ها و علامت های منفی موثر بر روی مردم و امید و انتظارات آن ها فرستاده نشود.

سیف اضافه کرد: اخیرا شبکه های مجازی هم تاثیرگذاری بیشتری دارند که می تواند اقتصاد کشورمان را با چالش هایی مواجه کنند.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: ذخایر ارزی بسیار مناسبی داریم و به هیچ وجه در تنگنا نیستیم.

ولی الله سیف در ادامه سخنان خود درباره تصمیم ارزی اخیر دولت افزود: بهترین تصمیم ممکن گرفته شد و نیاز دارم به فضای اقتصادی تسلط پیدا و آن را از التهابات نفوذ ناپذیر کنیم.

وی با اشاره به ویژگی های این تصمیم ادامه داد: شفافیت از ویژگی های این تصمیم است که از پولشویی و تامین مالی تروریسم جلوگیری می کند.

سیف اضافه کرد: اطمینان از منابع و مصارف و تخصیص ارز به نیازهای واقعی و اصلی از دیگر ویژگی های این تصمیم بود همچنین تک نرخی کردن و یکسان سازی ارز در این مدل با نرخ 4 هزار و 200 تومان عملیاتی شد و این موضوع مدیریت بانک مرکزی را مطلوب تر می کند.

وی با اشاره به اینکه نظام ارزی کشور، شناور مدیریت شده است، ادامه داد: متناسب با تغییرات، متغیرهای اقتصادی و فضای اقتصادی کلان، این نرخ تعدیل خواهد شد.

سیف با اشاره به اینکه ابلاغ سیاست جدید موجب تاثیر و کاهش سریع نرخ ارز از حدود 6 هزار تومان به 4 هزار و 900 تومان شد، گفت: با مکانیزمی که در نظر گرفته شده است و با توجه به شرایط فعلی اقتصاد کشور، نرخ واقعی ارز، 4 هزار و 200 تومان است البته سیاست ما این نیست که در آینده انباشتی از عدم تعادل قیمت ارزی ایجاد شود.

رئیس کل بانک مرکزی افزود: در سال های گذشته تحرک و تغییری در قیمت ارز در نیمه اول ماه فروردین نبود اما با ایجاد التهابات کاذب و فعل و انفعالات غیر منطقی در بازار ارز،مشکلاتی پیش آمد اما اکنون همه چیز تحت کنترل است.

وی درباره معیار تعیین نرخ 4 هزار و 200 تومان برای دلار گفت: با توجه به شرایطی که داشتیم از جمله نرخ 3 هزار و 800 تومان و نرخ آزاد و رقم هایی که معامله می شد این تصمیم گرفته شد.

سیف افزود: محاسباتی که مبنای این تصمیم شد چیزی بین 3 هزار و 800 تومان تا 4 هزار و 800 تومان بود که در مجموع با ملاحظات خاصی و با جمع بندی به رقم 4 هزار و 200 تومان رسیدیم که با توجه به روند متغیرهای اقتصادی، تعدیل خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه ذخایر ارزی بسیار مناسبی داریم و به هیچ وجه در تنگنا نیستیم، اضافه کرد: در مقاطعی تنگناهایی برای تامین اسکناس در بازار داشتیم که برطرف و حل شد.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه در حفظ حداقل ذخایر ارزی کشور، وسواس داریم، گفت: این موضوع ضامن اقتصاد کشور است.

سیف درباره ضوابط تامین ارز قشرهایی مانند بیماران و دانشجویان و مسافران افزود: برای همه نیازهای منطقی ارزی کشور، ارز لازم را پیش بینی کردیم.

وی اضافه کرد: از اقتصاد ملی باید حفاظت کنیم بنابراین خروج سرمایه باید دارای حساب و کتاب باشد.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: چهارشنبه 22 فروردین دستور العمل جدید را ابلاغ می کنیم و برای مسافران به کشورهای همسایه رقم 500 یورو و برای کشورهای دور مانند اروپا 1000 دلار را در نظر گرفتیم و بانک های ملی و ملت، عامل خواهند شد.

سیف با بیان اینکه به تدریج در مدت فردا و پس فردا همه ابهامات برطرف می شود، افزود: در مورد دانشجویان و بیماران هم مدل قبلی بازنگری شد و در بخشنامه جدید ابلاغ می شود.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: برای جلوگیری از پولشویی و مشکلات دیگر تصمیم گرفته شد افراد حداکثر تا 10 هزار یورو ارز داشته باشند و بیش از آن قاچاق، تلقی می شود و در همه دنیا هم این گونه است و مسافر هم تا 5 هزار دلار می تواند همراه داشته باشد و بیش از آن مجاز نیست.

سیف با اشاره به واحد اطلاعات و مالی وزارت امور اقتصادی و دارایی و ضوابط حاکم بر مبارزه با پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم افزود: بانک مرکزی هم در شورای عالی مبارزه با پولشویی عضو است و این شورا تصویب می کند و از طریق بانک مرکزی ابلاغ می شود و این مبنای انضباط جدید است.

وی اضافه کرد: در اسفند سال 1396 بخشنامه ای را ابلاغ کردیم و به بانک ها اجازه دادیم که سپرده های ارزی مردم را جذب کنند و بانک مرکزی بازپرداخت این سپرده ها را به صاحبان سپرده تضمین می کند.

سیف با اشاره به اینکه به علت بدعهدی که در گذشته شد مردم در سپردن ارز به بانک ها تردید داشتند، تاکید کرد: بانک مرکزی بازپرداخت این سپرده ها را تضمین می کند و مردم از این بابت هیچ نگرانی نداشته باشند.

وی افزود: نگهداری ارز در منزل علاوه بر خطر سرقت و آتش سوزی و مانند آن، برخی از اسکناس های ارز ممکن است از دور خارج شوند و اعتبار خود را از دست بدهند و بی ارزش شوند بنابراین سپردن ارز به بانک ها تصمیم مناسبی است ضمن اینکه بانک مرکزی هم می تواند از این سپرده ها در چرخه اقتصادی کشور استفاده کند.

سیف با اشاره به نقش مثبت صرافی ها در تامین نیازهای ارزی کشور، گفت: صرافی های مجاز همکاران نظام بانکی کشور هستند و مسئولیت هایی در تأمین نیاز ارز کشور دارند و قدر زحمات آن ها را می دانیم.

وی افزود: سامانه ای به نام "نیما" آغاز به کار کرد که از اوایل اسفند همه بازیگران ارزی کشور، فعالیت های خود را در این سامانه انجام می دهند و حداکثر تا آخر اردیبهشت همه اطلاعات در این سامانه وارد می شود و این موضوع، آرامش و شفافیت را ایجاد می کند و نقش صراف ها هم در این سامانه دیده شده است.

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه تعداد زیادی مجوز صرافی صادر شده است، گفت: علاقمندیم این تعداد را متعادل کنیم و ممکن است در آینده برخی از آنها را کاهش دهیم زیرا فضای اقتصادی کشورمان به این تعداد زیاد صرافی نیاز ندارد.

سیف با اشاره به اینکه بازار سکه و دلار به هم مرتبط هستند، افزود: التهابات در بازار ارز بر روی قیمت سکه اثر گذاشت.

وی اضافه کرد: با توجه به نرخ 4 هزار و 200 تومانی دلار، بقیه چیزهایی که مطابق با التهابات اخیر دلار، افزایش قیمت داشتند به تدریج باید قیمت خود را تعدیل کنند.

سیف با اشاره به اینکه به محض اعلام کاهش نرخ ارز و تک نرخی شدن آن، قیمت سکه، 200 هزار تومان کاهش یافت، گفت: این روند ادامه خواهد داشت.

وی با اشاره به پیش فروش 6 ماهه و یکساله سکه افزود: بر اساس تصمیم جدید، روش های پیش فروش متنوع تر شد که بر اساس آن قیمت یک ماهه پیش فروش سکه یک میلیون و 590 هزار تومان؛ سه ماهه یک میلیون و 540 هزار؛ 6 ماهه یک میلیون و 475 هزار؛ 9 ماهه یک میلیون و 410 هزار؛ یکساله یک میلیون و 350 هزار تومان؛ 18 ماهه یک میلیون و 245 هزار تومان و دو ساله، یک میلیون 160 هزار تومان است که از فردا در شعب بانک ملی عملیاتی می شود.

سیف افزود: البته این قیمت ها ثابت نخواهد بود و با روند قیمت ها در بازار و متناسب با تقاضا، تعدیل می شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چرا بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز، دیر اقدام کرد؟ گفت: واقعیت این است که در برخی اوقات عوامل غیر اقتصادی در افق دید بانک مرکزی نیست و نمی تواند به موقع پیش بینی شود تا بر اساس آن اقدام شود به ویژه اینکه در فضای بین المللی قرار گرفتیم که دشمنی ها با کشورمان به روش های مختلف، شرایط جدیدی را ایجاد می کند.

سیف افزود: پس از برجام گشایش های زیادی را در روابط بانکی بین المللی داشتیم اما به هیچ وجه شرایط ما عادی نشد و محدودیت هایی را هم داریم بنابراین باید مدلی را عملیاتی کنیم تا بتواند به ما مصونیت دهد.

رئیس کل بانک مرکزی گفت: با توجه به همه این عوامل باید به ساختار اقتصادی خود استحکام ببخشیم تا بتواند ثبات و آرامش بلند مدت داشته باشیم.

وی در پاسخ به این پرسش که درآمد حاصل از اختلاف قیمت نرخ فعلی ارز و نرخ 3 هزار و 700 تومان تعیین شده، چه می شود؟ گفت: نرخ مبادله ای ما 4 هزار و 200 تومان شد و برخی کالاهای اساسی و دارو با این نرخ وارد می شدند. مدل به نحوی عمل خواهد کرد که افزایش نرخ ارز تامین این کالاها موجب افزایش قیمت این کالاها نشود و این اختلاف قیمت جبران می شود بنابراین کالاهای اساسی و دارو به هیچ وجه دلیلی برای افزایش قیمت نخواهند داشت.

سیف ادامه داد: نرخ ارز در قانون بودجه، سه هزار و 500 تومان است و ما به التفاوت این قیمت با بازار خزانه دولت واریز می شود.

وی افزود: افزایش سود سپرده ها اگر منجر به افزایش نرخ سود تسهیلات نشود بانک ها را دچار بحران می کند بنابراین در شرایط فعلی مصلحت نمی بینیم نرخ سود سپرده ها افزایش یابد.

سیف با تاکید بر اینکه تصمیم اخیر بانک مرکزی، اصولی و مستحکم است، اضافه کرد: این مدل، ما را در مقابل تهدیدات اقتصادی دشمنان، مقاوم می کند و نگاه ما بلند مدت و آرامش اقتصادی است.