برخی حقایق بودجه 97

 قاسم جعفری عضو شورای مرکزی کانون دانشگاهیان ایران اسلامی و نماینده سابق مجلس طی یادداشتی به بررسی مشکلات بودجه 97 پرداخته است.

متن این یادداشت در ادامه آمده است:

« بودجه 1397 هم با اندکی تاخیر قانونی که قابل اغماض است و شاید هم به پای تعطیلی مجلس ثبت شود در 19 آذر ارائه شد. رئیس دولت می‌گوید این بودجه برای اولین بار تاریخ کشور عملیاتی تدوین شده است. فراموش نکنیم در کشور ما همه چیز از جمله برگزاری همایش‌های مکرر با وصف اولین بار ملازم و هم رکاب است! ویژگی بعدی را تفویض حدود 30/. اعتبارات به شورای برنامه ریزی استان‌هاست که دولت از کرامات خود می‌خواند و مجلس مر مصوب برنامه ششم می‌داند.

1 - بودجه عمومی حدود 425 هزار میلیارد تومان پیش بینی شده است که با فرض قطعی بودن حصول درآمدهای عمومی ( 368 هزار میلیارد تومان مورد ادعا ) از جمله نفت و سایر میعانات ( 100 هزار میلیارد تومان با فرض صدور 2.5 میلیون بشکه روزانه با 55 دلار 3600 تومانی ) درآمد مالیاتی ( 100 هزار میلیارد تومان ) درآمدهای اختصاصی حدود ( 56 هزار میلیارد تومان ) و اوراق مشارکت و قرضه و صکوک اسلامی و ... بشود 325 هزار میلیارد تومان. معنای دیگر این معادله خودنمایی حدود 100 هزار میلیارد تومان کسری آشکار در لایحه بودجه صرف نظر از مرحله عمل و اجرا است.

2 - اگر دولت تمام حقوق و مزایا و تعهدات جاری خود را طبق سال جاری برای 97 محاسبه کند یعنی باید 280 هزار تومان داشته باشد که اگر تعهد درصد افزایش حقوق هم بدان اضافه شود دیگر درآمدی باقی نمی‌ماند.

3 - حال سوال این است وقتی رییس جمهور محترم در صحن علنی می‌گوید تصویب یک جا و بدون تغییر این لایحه یعنی عمل کردن دولت به همه وعده‌های انتخاباتی‌اش، چگونه محاسبه شده است. گاهی آدم به یاد سریال مبصر 5 ساله کلاس می‌افتد که با دقت محاسبه‌اش هر آدمی در دستهایش 11 تا انگشت داشت.

4 - رییس محترم سازمان مدیریت و برنامه ریزی و سخنگوی دولت در شبکه دو نقل کرد که رییس محترم جمهور فرمان نهضت اشتغال در سال جاری داده است؛ نیتی است مبارک اما باید روشن شود با کدام اعتبار پیش بینی شده و در کدام بند لایحه؟!

5 - سخنگوی دولت ذیل تبصره 14 ( هدفمندی یارانه‌ها ) می‌گوید عزم دولت بر حذف 4 دهک بالای درامدی از دریافت یارانه‌هاست و با کلمات اتوکشی شده معهود از ایشان اضافه می‌کند که این خواست نمایندگان شریف ملت است!

اولا یاد سخنگوی محترم باشد که از سال اول دولت یازدهم این خواست نمایندگان در ذیل تبصره هدفمندی آمده است اما دولت وقعی ننهاده است. ایشان فراموش نکنند که در کمیسیون تلفیق او و همکارانش بارها اظهار عجز می‌کردند که شناسایی اغنیا و حذف آنان سخت است و ما مدعی بودیم که اگر انگیزه انتخاباتی نباشد به سهولت شدنی است.

- ما می‌گفتیم به جای عجز و لابه و درخواست انصراف از دریافت یارانه ( طرح عقیم مورد اجرای دولت ) شما بگویید هر که یارانه می خواهد ثبت نام کند.

- ما می‌گفتیم شما می‌توانید با تعیین سقف درامدی کارشناسانه، صاحبان درامد بیشتر را از لیست پرداخت یارانه کنار بگذارید اما رئیس دولت به بهانه ممانعت از سرک کشی به حساب‌های مردم از انجام وظیفه قانونی خود سرباز زدید.

- نمایندگان ملت اصرار می کردند سازمان ثبت اسناد می‌تواند با احصای صاحبان منازل با متراژ کارشناسی حاکی از بی نیازی، خودروهای گران قیمت، صاحبان صنایع و تجار و مالکان اماکن تجاری معتنا به به شناسایی افراد کمک کنند اما شما ده‌ها ان قلت اجرایی انشا می‌کردید اما الآن چه اتفاقی افتاده است که دیر هنگام حرف از ایفای وعده انتخاباتی و امتثال خواست نمایندگان مردم بر زبان می‌رانید؟

- این نکته را هم بگویم که روزی به رییس محترم مجلس گفتم من در خصوص عدم اجرای قانون بودجه در حذف یارانه پردرامدها و اختصاص آن به اشتغال، تولید، ازدواج و.. اخطار قانون اساسی دارم که او جوابم داد وقتی دولت نمی‌خواهد اجرا کند چرا شما می خواهید به نام مجلس تمام شود ؟! واقعیت همین است که همگان گرفتار متندن خود هستیم و مصالح ملک و ملت در درجه بعدی است.

6 - به هر حال حذف دهک بی نیاز را از جریان یارانه به فال نیک می‌گیریم اما فکر می‌کنم موارد هزینه کرد آن علمی دیده نشده است. یا به عبارتی غفلت از تخصیص بودجه به اشتغال و تولید و ... یک گپ بزرگ است.

- نکته جالب این که دولت با بهره گیری از فضای بودجه و غفلت احتمالی نمایندگان دست به قانون گذاری غیر بودجه‌ای زده و نام سازمان هدفمند سازی یارانه‌ها را به صندوق رفاه اجتماعی بدون ارائه لایحه و رعایت تشریفات قانونی تغییر داده است. صرف نظر از بحث شکلی این کار با اشکال محتوایی نیز روبروست که امیدواریم نمایندگان ملت مورد عنایت قرار دهند.

7 - بستن نرخ دولار بر 3550 تومان و به تعبیری احتمالا در تصویب نهایی 3600 توامن درست است که برای دولت تولید درامد می‌کند ولی سوال ما از دولت و تیم اقتصادی آن بویژه رئیس کل بانک مرکزی آن است که چه بلایی سر ارزش پول ملی می‌آورد؟

8 - طبق اطلاعات موجود در سال جاری تاکنون 9 ماه اول سال حدود چهارمیلیارد دلار کسری تجاری برای کشور ثبت شده است که ممکن است تا پایان سال افزایش یابد سوال این است با این لایحه بودجه در سال آینده چه خواهد شد؟

9 - در بند ه تبصره 9 لایحه بودجه 97 به وزارت آپ مجوز فروش املاک غیر منقول با تغییر کاربری آن به نحوو معاف از مالیات و عوارض معمول داده شده است اولا اگر این حکم درست اجرا شود کمک درستی به آموزش و پرورش خواهد بود اما ملاحظاتی دارد از جمله این که مکانیزم آن چیست؟ محل هزینه کرد آن کجاست؟ کسری درامد حاصل از این قبل، برای شهرداری‌ها که متکفل ارائه خدمات عمومی شهری هستند چگونه جبران می‌شود؟ کاش به جای درگیر کردن مسوولان آموزش و پرورش در پیچ و خم تغییر کاربری‌ها برای حل مشکل مدارس فرسوده و خشت و گلی یا غیر مقاوم یک بودجه منطقی در حد 3 تا 5 میلیارد دلار مصوب می شد تا این دغدغه با توجه به خطر جدی زلزله و وقوع آن در ساعات درسی از سر فرزندان وطن و اولیای آنان برطرف می شد.

10 - باز هم دولت به سنخ اصرار بر فتح الفتوح بودن برجام بر موفقیت اجرایی طرح تحول سلامت پای فشرده و مبلغی اضافی از محل حذف یارانه پردرامدها را ( مبلغ 3500 میلیارد تومان ) به این طرح اختصاص داده است کاش متولیان امر متوجه کارکرد و تبعات طولانی مدت اجرای نادرست طرحی درست می‌شدند!

11 - متاسفانه لایحه ارائه شده یک برش سالانه منطقی منطبق با اهداف برنامه ششم و متصف به صفت پیش برنده اقتصاد مقاومتی، شکننده رکود و رونق بخش نمی‌نماید که این مساله وظیفه نمایندگان ملت را سنگین تر می‌کند.

12 - کاش نمایندگان ملت جدی‌تر از همیشه برابر محتوای قانون اساسی که آنان را منتخب یک حوزه اما نماینده کل ملت می‌داند در فرایند بررسی با نگاه کاملا ملی و بهره‌مندانه از مشورت کارشناسان و صاحب نظران عمل کنند. در همین راستا پیشنهاد می‌کنم هر نماینده قبل از شروع عملی بررسی با نخبگان علمی فرهنگی و دانشگاهی با موضوع بودجه پیش رو جلسه ای برگزار کند.

در همین راستا مطمنم لااقل دو تشکل مهم دانشگاهی بسیج اساتید و کانون دانشگاهیان ایران اسلامی در مقام خیرخواهی و انجام وظیفه دریغ نخواهند کرد.»