حجم روابط تجاری ایران و هند چقدر است؟

غلامحسین شافعی در نشست تجاری هند-ایران که با حضور محمدجواد ظریف وزیر خارجه، سفیر ایران در هند و مقام های اقتصادی این کشور در دهلی نو برگزار شد، گفت: اگر در دوران سخت تحریم، هند از معدود کشورهایی بود که روابط اقتصادی و تجاری اش با ایران استمرار داشت، عامل اصلی‌اش فرهنگ بود و تکثر و تعمیق پیوندهای تمدنی.

وی با بیان اینکه در سیاست راهبردی و صحیح نگاه به شرق جمهوری اسلامی ایران، که در دوران پساتحریم نیز با قوت استمرار خواهد داشت، هند جایگاه ویژه و ممتازی دارد، افزود: کشور هند چهارمین اقتصاد بزرگ جهان است که همچنان با رشد اقتصادی ۷ درصدی، مسیر توسعه را شتابان طی می‌کند.

رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با اعلام اینکه ایران نیز بزرگترین اقتصاد منطقه و بیستمین اقتصاد بزرگ دنیاست، اظهار داشت: آنچه در این میان قابل توجه است، مکمل بودن اقتصاد دو کشور است. بنابراین؛ بزرگتر و بزرگتر شدن اقتصاد ایران و هند؛ نه تنها فضای پیرامونی آنها را تنگ نمی‌کند، بلکه بر سرعت رشد اقتصادی دو کشور افزوده و موجب جبران کاستی‌ها خواهد شد.

شافعی با بیان اینکه انرژی، محور اصلی همکاری‌های اقتصادی و موتور جلوبرنده همکاری‌های تجاری خواهد بود، افزود: هند در سال‌های آینده جزو ۳ کشور اول دنیا در مصرف انرژی خواهد بود و از سوی دیگر ایران با دارا بودن مقام اول ذخایر نفت و گاز جهان در مجموع، مطمئن‌ترین و با ثبات‌ترین تامین کننده انرژی هند به حساب می‌آید.  

وی به موضوع ترانزیت اشاره کرد و اظهار داشت: دومین محور اصلی همکاری‌های اقتصادی دو کشور با در نظر گرفتن موقعیت ممتاز ژئوپلتیکی و ژئواکونومیکی دو کشور است. ایران، بهترین و سریعترین مسیر جهت نقل و انتقالات تجاری هندوستان با مجموعه کشورهای CIS، افغانستان، عراق، ترکیه و حتی اروپا است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: بندر چابهار و حضور پررنگ هندی‌ها در آن می‌تواند نماد و سمبل همکاری‌های اقتصادی دو کشور بخصوص در حوزه تراتزیت و حمل و نقل باشد. در اهمیت راهبردی همکاری‌های ترانزیتی دو کشور همین نکته بس که ارزش مبادلات تجاری هند با کشورهای CIS در سال ۲۰۱۴، قریب به ۱۲ میلیارد دلار بوده است، که در صورت بهره‌برداری از بندر چابهار و اتصال این بندر به خطوط راه آهن جنوب به شمال، هزینه‌های حمل و نقل این کشور با این حوزه درصد قابل توجهی کاهش نشان خواهد داشت.   

شافعی با بیان اینکه سرمایه گذاری مشترک را می‌توان سومین محور همکاری‌های اقتصادی فی مابین به شمار آورد، افزود: سرمایه گذاری در ایران بخصوص در منطقه آزاد چابهار، با در نظر گرفتن دو هدف تامین نیاز روبه رشد هند در مواد اولیه، و صادرات مجدد به بازار ۴۰۰ میلیونی اطراف ایران، مزیت و توجیه سرمایه گذاری را بشدت افزایش می‌دهد. پیشنهاد مشخص اتاق بازرگانی ایران، و شورای مشترک ایران و هند، تاسیس شهرک صنعتی مشترک در چابهار و تمرکز سرمایه گذاری‌ها در این شهرک است.

وی با بیان اینکه سهم ایران از بازار ۴۵۰ میلیارد دلاری هند تنها ۵.۲ میلیارد دلار و سهم هند از بازار ۶۰ میلیارد دلاری ایران، تنها ۴ میلیارد دلار است، گفت: با در نظر گرفتن حجم و بزرگی اقتصادهای دو کشور و مکمل بودن آنها، این ارقام مناسب نیست. هدف گذاری ۱۵ الی ۳۰ میلیارد دلاری روابط تجاری دو کشور در کوتاه و بلند مدت، دور از دسترس نبوده و قابل تحقق است.

رئیس اتاق بازرگانی ادامه داد: ایران در چهار محصول وارداتی هند یعنی؛ مشتقات نفتی و سوخت های معدنی به غیر از نفت خام، مواد شیمیایی، انواع پلاستیک، مس و محصولات آن با ارزش تقریبی ۹۲ میلیارد دلار دارای مزیت نسبی بوده و جزو چند کشور برتر دنیا از نظر ذخایر و مزیت تولید به حساب می آید که متاسفانه در حال حاضر سهم ایران از این میزان، تنها ۳.۱ میلیارد دلار است. همچنین هند نیز می تواند بخش قابل توجهی از نیاز بازار ایران بخصوص در زمینه تکنولوژی، IT و نرم افزار، ماشین آلات صنعتی و برخی از اقلام کشاورزی را تامین کند.