قیمت میوه در بازار داخلی ۵ برابر بازار صادراتی!

در شش ماهه نخست امسال بیش از ۲۰ قلم انواع میوه به ۴۴ کشورجهان صادرشده است که به ۲۲۱ هزار ۷۶۴ تن به ارزش ۸۵ میلیون و ۳۲۴ هزار و ۳۶۷ دلار می‌رسد که از نظر وزنی ۱۷۸.۹۸ و از نظر وزنی ۷۱.۵۸ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است و بر اساس این آمار به راحتی می توان در یافت که هر کیلوگرم میوه صادراتی درجه یک ایرانی به صورت میانگین ۳۸ سنت به کشورهای مختلف صادر شده که با احتساب نرخ  ۳۵۰۰ تومانی دلار معادل کیلویی ۱۳۳۰ تومان است.

این در حالی است که امارهای رسمی منتشر شده از بازار خرده فروشی تره‌بار نشان می‌دهد که قیمت متوسط هرکیلوگرم میوه در بازار داخلی بیش از ۵۵۰۰ تومان است چرا که بر اساس گزارش‌های هفتگی منتشر شده بانک مرکزی از متوسط قیمت مواد خوراکی در سطح خرده‌فروشی در شهر تهران نشان می دهد که هفته گذشته متوسط قیمت هر کیلوگرم میوه ۵۷۵۸ تومان بوده است که البته این قیمت برای میادین میوه‌وتره‌بار با قدری نوسان پایین‌تر است

اما جای چند سوال در این میان باقی می ماند اینکه اگر قیمت ۱۳۳۰ تومانی برای میوه‌های صادراتی از نظر اقتصاد تولید و اقتصاد آب و مسائل مرتبط با صادرات آب مجازی به صرفه است چرا به این قیمت میوه‌های تولید شده ایرانی در بازار داخلی به دست مردم نمی‌رسد و اگر این قیمت‌ها برای صادرات میوه  پایین چرا با این قیمت‌های پایین و مشکلات بحران آبی که در کشور وجود دارد این حجم از میوه در داخل تولید می‌شود تا مجبور شویم به هر قیمتی آن‌را صادر کنیم؟

سوال بعدی اینجاست که اگر به عنوان مثال هر کیلوگرم سیب ۱۰۳۰ تومان به مرزهای کشور رفته‌ و به مشتریان فروخته می‌شود به این معنی است که این محصول به هر قیمتی که از باغدار خریداری شده با هزینه‌های برداشت، سورت، فرآوردی و بسته بندی، حمل ونقل و احیانا هزینه‌های گمرکی و بازاریابی کیلویی ۱۰۳۰ تومان به تجار خارجی فروخته شده است و این بدین معنی است که میوه‌های درجه یک ایرانی که برای صادرات در نظر گرفته می‌شوند برای تولید کنندگان صرفه اقتصادی داشته که با قیمت بسیار نازل تر از نرخ صادراتی به تجار ایرانی بفروشند تا آن‌ها با هزینه‌های که روی آن برای استاندارد سازی صادرات انجام می‌دهد میوه‌های صادراتی‌ را نهایتا با قیمتی بسیرا پایین تر از بازار داخلی به تجار خارجی بفروشند.

نگاهی به میوه‌های صادراتی و تفاوت آن‌ها با قیمت بازار داخلی مبین این مسئله است که اختلاف بالایی در بازار داخلی و خارجی میوه از نظر قیمت وجود دارد و به صورت  میانگین قیمت هرکیلوگرم میوه در بازار داخلی پنج برابر بیشتر از بازار صادراتی است.

به عنوان مثال؛ هر کیلوگرم انار صادراتی در شش ماه نخست نهایتا کیلویی ۷۰ سنت صادر شده که معادل ۲۴۵۰ تومان است در حالی که همین مسئول در بازار داخلی و بر سطح خریده فروشی کیلویی ۵۶۰۰ تومان در سطح خرده فروشی به مصرف‌کنندگان داخلی عرضه شده است که البته به این مسئله باید این نکته را نیز اضافه کرد که تفاوت کیفیت واستانداردهای میوه‌های صادراتی بسیار بیشتر از میوه‌هایی است که در بازار داخلی عرضه می‌شود و این تفاوت قیمت برای محصولاتی مانند سیب بیش از پنج برابر بیشتر است. یعنی هرکیلوگرم سیب درجه یک صادراتی نهایتا کیلویی ۱۰۳۰ تومان عرضه می‌شود در حالی که قیمت این محصول در بازار داخلی بر اساس گزارش هفتگی بانک مرکزی در هفته پایانی مهرماه کیلویی حدود ۵۰۰۰ تومان بوده است.

وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید، تامین و تنظیم بازار محصولات کشاورزی موظف است تا قیمت این محصولات را به گونه‌ای کنترل کند که منافع تولیدکنندگان و مصرف‌ کنندگان را به صورت توامان در برداشته باشد و اگر دلالان و واسطه‌های غیرضرور عامل این نگرانی هستند تسهیل در بازار رسانی آن اقدام کنند و بازار میوه را به گونه‌ای تنظیم کنند که مردم بتوانند به بهترین قیمت آن‌ها را خریداری کرده و تولیدکنندگان نیز بیشترین سود منطقی را از فروش محصولاتشان ببرند.