پارس؛
بزرگ‌ترین دلایل کشمکش مردم برای دسترسی به آب/ هزینه هر لیتر آب در پاپوآ گینه نو، کامبوج و ایران
کشورهای چین، بنگلادش، اندونزی، افغانستان، پاکستان، کنیا، اتیوپی، آنگولا و... در شمار وخیم‌ترین مکان‌ها برای دسترسی به آب قرار گرفته بودند.
پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- مسعود شایگان- حالا دیگر از بیلبوردهای شهری تا برنامه‌های طنز تلویزیونی، برای خالی نبودن عریضه هم که شده، گه‌گاه یک بار با اشاره به موضوع بی‌آبی هشدار می‌دهند که با ادامه این وضعیت ایران طی چند سال آینده، آبی برای مصرف نخواهد داشت. البته این وضعیت نه فقط در ایران، بلکه در همه جهان حاکم است و در کنار دل‌مشغولی‌های بی‌انتهای جنگ و بحران آب و هوا و وضعیت پناهندگان، کمبود و جنگ آب نیز به نگرانی‌های دولت‌ها و ملت‌ها تبدیل شده است.
در این میان البته ادعاهایی نیز می‌شود که بسیار عجیب می‌نماید ولی با این روند بعید نیست به‌زودی شاهد تحقق آنها نیز باشیم.
یکی از این ادعاها صحبت‌های رییس سابق مرکز تحقیقات منابع طبیعی و کشاورزی استان مازندران در گفت‌وگو با همشهری است که گفته بود: «در حال حاضر منابع آبی استان به طرز نگران‌کننده‌ای در حال کاهش است.» به گفته وی، افت سطح آب سفره‌های زیرزمینی در اراضی جلگه‌ای روی پوشش گیاهی به‌شدت اثر گذاشته و به‌تدریج باعث خشک شدن خاک و تخریب کامل پوشش گیاهی در این مناطق می‌شود. امینی گفت، وقتی که سطح سفره‌های زیرزمینی افت می‌کند ناگزیر عمق چاه‌ها بیشتر می‌شود و آب بیشتری از سفره‌های زیرزمینی برداشت می‌کنند. الان بسیاری از دشت‌های مازندران دشت ممنوعه هستند و نباید از این دشت‌ها، آبی برداشت شود زیرا سطح آب از تراز منفی درازمدت پایین‌تر رفته و این خطر وجود دارد که سفره‌های زیرزمینی به خشکی برسند.»
البته به فاصله چند ماه این سخنان مورد تردید قرار گرفت و معاون مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو در گفت‌وگویی با ایرنا، ضمن تأیید بحران آب در ایران تأکید کرده بود: «هر چند بحران آب و محیط‌زیست در ایران جدی است، اما اینکه بتوانیم نتیجه بگیریم برای نمونه تا ۲۰ سال دیگر کشور به دلیل تداوم خشکسالی‌ها از بین می‌رود، غیرعلمی و غیرکارشناسانه است؛ زیرا اقدام‌های کارشناسی در کشور ادامه دارد و بر مبنای دستکم سه گزارش ملی که زیر نظر سازمان ملل در ایران انجام شده است، تصویری از وضع موجود و آتی وجود دارد.
سنت بدی در ایران وجود دارد و توجه به نوشته‌ها و گزارش‌های رادیکال و تند که نقاط جدی نظریه‌ها را ارائه می‌کنند بیشتر است و این امر درباره نوشته روزنامه فایننشال تایمز نیز صدق می‌کند.»
در گزارشی که چندی پیش از وضعیت جهانی آب از سوی WaterAid منتشر شده بود، سه دلیل نبود پول و اراده سیاسی کافی، ناتوانی دولت‌ها و نابرابری‌های عمیق، بزرگ‌ترین دلایل کشمکش مردم برای دسترسی به آب نامیده شده بود. در همین گزارش کشورهای چین، بنگلادش، اندونزی، افغانستان، پاکستان، کنیا، اتیوپی، آنگولا و... در شمار وخیم‌ترین مکان‌ها برای دسترسی به آب قرار گرفته بودند.
در کشورهایی مانند بخش‌هایی از گینه تا 60 درصد مردم از دسترسی به آب سالم محروم‌اند و کشوری مانند هند 77 میلیون جمعیت بدون دسترسی به آب سالم دارد. در سپتامبر سال گذشته 193 کشور جهان بیانیه‌ای 17 بندی را امضا کردند که بخشی از آن دسترسی همه مردم دنیا تا سال 2030 به آب سالم بود. با سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌توان از مرگ 315 هزار کودک در سال جلوگیری کرد و این نکته حائز اهمیت است که فواید سرمایه‌گذاری در حوزه آب از نظر سلامت و بهبود ساعات کاری 4 برابر هزینه‌های انجام شده خواهد بود. همانطور که در این گزارش آمده است 42 کشور جهان هیچ فرد نیازمند به آب سالمی ندارند و درواقع همه مردم این کشورها به آب سالم دسترسی دارند.
ایران اما در این جدول در کنار کشورهایی چون عربستان، آمریکا، اردن، روسیه و... با 3.8 درصد محرومیت از آب سالم به تلاش بیشتر برای گسترش شبکه آب سالم نیاز دارد. درواقع با ادعای این گزارش حدود 3 میلیون نفر از جامعه ایرانی توان دسترسی به آب سالم را ندارند. اگر هزینه آب در ایران را هر لیتر 100 تومان در نظر بگیریم به نسبت بسیاری از کشورهای جهان، ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر در معرض خشکسالی و دچار قحطی آب وضعیت بهتری دارد و درواقع می‌تواند با گران‌تر کردن آب آشامیدنی برای مشترکان، جلوی روند خشکسالی را تا حدودی بگیرد.
هزینه هر لیتر آب در پاپوآ گینه نو حدود 9 هزار تومان و 54 درصد حقوق روزانه یک فرد کم‌درآمد هست. این وضعیت البته در کامبوج وخیم‌تر می‌شود و هزینه یک لیتر آب حتی از درآمد روزانه یک فرد کم‌درآمد هم بیشتر می‌شود.
در بسیاری از کشورها مانند دو کشور گفته شده و نیز کشورهایی مانند هند، اتیوپی و زیمباوه بخشی از مردم از طریق تانکر یا ابزارهایی شبیه به آن به آب دسترسی دارند. مسأله‌ای که البته در برخی روستاهای کشورمان نیز وجود دارد و همچنان جمعیت قابل توجهی نه فقط از آب لوله‌کشی برخوردار نیستند، بلکه محدودیت‌های شدیدی هم در تهیه آب از تانکرهای آب رسان دارند.
ارسال نظر