آینده مبهم اپل در ایران

شرکت اپل در حال حاضر در ۱۹ کشور نمایندگی رسمی و اپل استور (فروشگاه) دارد و در حال تلاش برای باز کردن فروشگاه‌های جدید در کشورهای دیگر است. اما اینکه بازار ایران برای این شرکت به حدی اغواکننده خواهد بود که با توجه به محدودیت‌ها و تحریم‌های موجود و در شرایطی که مسئولان تنها راه ادامه فعالیت این برند آمریکایی را پس از طرح رجیستری، حضور نمایندگی رسمی این شرکت می‌دانند، به بازگشایی فروشگاه های جدید در ایران اقدام کند، هنوز مشخص نیست.

اپل بیشترین فروشگاه ها را در آمریکا دارد که با توجه به ماهیت کالیفرنیایی این شرکت، مساله‌ای طبیعی است. آمریکا در حال حاضر ۲۶۸ فروشگاه اپل را در خود جای داده است.

دومین بازار بزرگ اپل با داشتن ۳۹ فروشگاه فعال، متعلق به انگلستان است. سومین و شاید یکی از تاثیرگذارترین بازارهای جهانی اپل که در حال حاضر با وجود کاهش فروش آیفون در اغلب بازارها همچنان به رشد فروش خود ادامه داده، چین است که اپل توانسته ۳۶ فروشگاه در آن باز کند.

کانادا، استرالیا، فرانسه، ایتالیا، ‌ آلمان و اسپانیا نیز به ترتیب ۲۹، ۲۲، ۲۰، ۱۶، ۱۴ و ۱۱ فروشگاه اپل دارند. ژاپن، هنگ‌کنگ، سوئیس، هلند، سوئد، برزیل، ترکیه و امارات کشورهایی هستند که شرکت اپل در حال حاضر کمتر از ۱۰ فروشگاه فعال در آنها باز کرده است. بلژیک و ماکائو نیز هرکدام یک فروشگاه در خود جای داده‌اند.

در شرایطی که اخیرا فروش آیفون در سطح جهانی برای اولین بار کاهش یافت، فروشش در هند ۵۶ درصد رشد داشت، بنابراین اپل با مشاهده تمایلات هند و بازار این کشور به محصولاتی از جمله آیفون، قصد دارد اولین فروشگاه خرده‌فروشی خود را در این کشور باز کند. از طرفی هند ابتدا اپل را مشروط به فروش درصدی از محصولات خود برای صدور مجوز فروشگاه کرد که تیم کوک -مدیرعامل اپل- در سفر خود به هندوستان، مذاکراتی با مسئولان این کشور انجام داده و در نهایت اگرچه شرکت اپل هنوز نتوانسته موفق به باز کردن فروشگاهی در هند شود، اما با توجه به چراغ سبزی که هندی‌ها به اپل نشان داده اند و این شرکت را برای سه سال از قانون فروش حداقل ۳۰ درصد از محصولات محلی هند معاف کرده اند، به نظر می‌رسد این کار به زودی محقق شود. همچنین با توجه به اخباری که اخیرا منتشر شده، اپل قصد دارد در تایوان نیز یک فروشگاه باز کند و با توجه به رضایت از فروش محصولات خود در این جزیره، محصولاتش را با حضور نمایندگی رسمی به دست علاقه‌مندان برساند.

اما اتفاقی که اخیرا در ایران افتاده، پلمب شدن فروشگاه های اپل است که اگرچه تا پیش از این به فعالیت می‌پرداختند و ظاهرا استقبال مناسبی هم از آنها می‌شد، اما گویی هیچ کدام از طرف اپل نمایندگی رسمی ندارند و تاکید کسانی که اقدام به بستن این فروشگاه‌ها کرده‌اند، نبود نمایندگی و به نوعی عرضه قاچاقی این کالاست که در حال حاضر بهترین راه مبارزه با قاچاق کالاهایی با برند اپل را در بستن فروشگاه‌هایش دانسته‌اند.

البته پیش از این نیز اخباری مبنی بر تاسیس نمایندگی اپل توسط برخی افراد منتشر شده بود، اما در نهایت در حد شایعه باقی ماند و اعتبار هیچ یک از نمایندگی‌های اپل به صورت رسمی ثابت نشد.

اینکه آیا برای سایر کالاها و خصوصا گوشی‌هایی که با برندهای مختلف دیگر وارد بازار می‌شوند (که البته اکثر این محصولات هم بدون وجود نمایندگی رسمی از شرکت مادر عرضه شده و بیش از ۶۰ درصد مردم نیز از آنها استفاده می‌کنند) هم اتفاقی مشابه فروشگاه‌های اپل می‌افتد یا مبارزه با قاچاق از اپل شروع شده و به اپل هم ختم می‌شود، فعلا دغدغه مردم نیست، بلکه آینده مبهم اپل است که در حال حاضر مهم‌ترین موضوع مورد بحث شده است.

رجیستری گوشی‌های موبایل، دیگر راه‌حلی که مسئولان برای قاچاق کالا در نظر گرفته‌اند نیز موضوعی است که مدتی است دوباره به صورت جدی مطرح شده و از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تا ستاد مبارزه با قاچاق کالا وعده اجرایی آن را از هفته‌های ابتدایی مرداد داده بودند، اما در نهایت مشخص شد که هنوز شرایط برای اجرای طرح رجیستری تلفن همراه مهیا نیست و هیاهوهای مبارزه با قاچاق فعلا تنها گریبان اپل و مشتریانش در ایران را گرفته که تعدادی از فروشگاه‌هایش پلمب شده و محصولات باقی‌مانده نیز گران شده اند و مثل همیشه گرانی، هجوم مردم و کمیابی آن را به دنبال داشته است.

طبق اظهارات عباس نخعی -مدیر کل دفتر کالاهای هدف ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز- مبنی بر اینکه «اپل تنها تا پیش از اجرای طرح رجیستری، فرصت تاسیس نمایندگی در ایران را خواهد داشت» به نظر می رسد در ادامه با به تعویق افتادن طرح رجیستری‌ به دلیل آماده نبودن زیرساخت‌ها، نتیجه‌ای که حاصل می‌شود گرانی محصولات اپل است که فعلا هم رجیستری مانع از راه‌اندازی آنها نخواهد شد و حتی در صورت اجرا مشخص نیست این طرح تا چه اندازه جلوی کپی کدهای رجیستری را بگیرد که در غیر این صورت تنها قاچاقچیان اپل پیروز این مبارزه خواهند بود.

اما نکته‌ای که گره آن این بار در خارج از ایران باز می‌شود و جدا از طرح رجیستری و پلمب فروشگاه‌های اپل است، تاسیس یک نمایندگی توسط اپل است. شرکتی که مانند هر کسب و کار آمریکایی با تحریم‌ها علیه ایران مواجه است و برای داشتن نمایندگی باید سود خود را به حدی ببیند که برای داشتن یک نمایندگی در کشوری که تا به حال به صورت غیررسمی مشتری محصولاتش بوده، قانع‌کننده باشد.