دست بخش‌خصوصی رادر تجارت نفت کوتاه شد

به گزارش پارس به نقل از اقتصاد پرس، صادرات نفت توسط بخش خصوصی و متوقف شدن آن تنها به محض صادرات چند محموله توسط این بخش از آن سیاست های یک بام و دوهوا بود که دولت به کار گرفت.

درشهریورماه سال قبل، سه کنسرسیوم نفتی آنقدر دوندگی کردند تا توانستند مجوز نشستن درکنار دولتی ها را برای صادرات نفت دریافت کنند آنهم با شرایط و موانعی بسیار، درحالیکه تنها پس از چندماه بی هیچ دلیل منطقی مجوزهایی که خود دولت صادر کرده بود لغو شد.

این درحالی است که بسیاری از کارشناسان حوزه نفت معتقدند که در شرایط تحریم ودرحالیکه هر روز درهای بازار خارجی بر روی نفت ما بسته تر می شود بخش خصوصی می تواند بهترین بازوی دولت برای صادرات نفت و… باشند.

از رییس سابق اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی و عضو اتاق بازرگانی وصنایع معادن تهران درباره مانع تراشی و سختگیری های دولت برای حضور بخش خصوصی درحوزه نفت آنهم در شرایط تحریم سوال کردیم که وی پاسخ داد: این روزها که دشمن با تحریم خرید نفت خام ایران سعی برتضعیف اقتصاد کشور را دارد، به نوعی دست وزارت نفت باز است تا در این شرایط فضا را برای ورود بخش خصوصی به عرصه فعالیت آنطور که بتواند نفت خام را به فراورده ارزآور تبدیل کند باز کند که متاسفانه گویی عوامل مختلف باعث شد که مجوزها در این باره لغو شد.

به نظرشما چرا مجوزهاصادر شده لغو شد؟

به نظر من در زمانی که بخش خصوصی اجازه فعالیت یافت، شاهد بودیم کسانی به نام بخش خصوصی وارد بازار شدند که تجربه کاری، سابقه و تخصص درست وحسابی در زمینه تولید و تجارت نداشته و ندارند، عملکرد غیرحرفه ای ومساله دار این است که این افراد که متاسفانه توسط سیستم دولتی حمایت و به نام بخش خصوصی وارد عرصه فعالیت های اقتصادی شده اند بازارو تجارت خارجی رابه آستانه هلاکت خواهند کشید وامروز مشاهده می شود در بخش صادرات فراورده های نفتی این بخش خصوصی کذایی بازار را دچار مشکلات و معضلات غیر قابل حل کرده اند. حال اگر شاهد حضور بخش خصوصی واقعی در بازار باشیم که واقعا قصد انجام کاری را داشته باشدمطمئنا شرایط هم تغییر خواهد کرد. متاسفانه این بخش خصوصی   است باید چوب عملکرد غلط و ناکارآمد عده ای را که با حمایت و رابطه هایی وارد بازار شده و به نام بخش خصوصی دست به کار اقتصادی زدند بخورد. به عبارتی دیگربخش خصوصی واقعی باید چوب عملکرد نامناسب و ناکارآمد بخش غیر واقعی بخورد.

بخش خصوصی یک تجربه ناموفق هم داشت و آن عدم خرید نفت خام کشور در بورس کالا بود؟

دولت دوسال قبل، برای اینکه ثابت کند به بخش خصوصی درفروش نفت بها می دهد نفت را در بورس کالا عرضه کرد، تا به قول خودش توانمندی بخش خصوصی را بسنجد که این بخش چگونه می تواند نفت را بفروشد، اما متاسفانه رقمی را برای نفت تعیین کرد که هیچ کس در بازار بین المللی خریدار آن نشد، تا با این ترفند بگوید که بخش خصوصی در تجارت و تبادلات بین المللی ناکارآمد است، که به نظر من تمام اینکارها به نوعی بازی دادن صوری بخش خصوصی بود.

و البته نباید فراموش کرد که بخش خصوصی در ابتدا پیشنهادات بسیار منطقی و معقولانه ای به دولتی ها دادو به آنها گفت که این راهش نیست، اگرمی خواهید بورس نفت راه اندازی کنید نباید از روز اول محموله بزرگی با شرایط پرداخت غیر معقول عرضه کنید، و پیشنهاد داد که بیایید با همکاری هم ابتدا بورس منطقه را راه اندازی کنیم که بعد این پیشنهاد تبدیل شد به این که در قدم اول معاملات محموله های سوآپ نفت خام را راه اندازی کنیم تا قیمت نفت و سوآپ در بازارهای جهانی شناخته شود زیرا به این طریق فعالان خصوصی می توانند درمعاملات به خوبی محموله نفتی خود را بفروشند و از سویی دیگر اگر محموله کوچک تر باشد بهتر می توان در فروش نفت مانور داد که متاسفانه هیچکس به این سخنان حتی توجه هم نکرد که چرا بنای آقایان این بود که بورس نفت شکست بخورد و قطعا موفق هم شدند.

درمجموع دولت درزمینه تجارت نفت چقدر بخش خصوصی را بازی میدهد؟ ایا با تنگ تر شدن تحریم ها می توان امیدی دوباره داشت؟

ببینید، من اوایل سال قبل دریکی از جلسات کارگروه اتاق بازرگانی تهران، با هدف ورود بخش خصوصی به تجارت نفت به مسئولان حاضر درجلسه از سوی وزارت نفت گفتم که باید جلسات مشترکی را با بخش خصوصی در این باره تشکیل دهید که پاسخشان جوابگوی سوال بعدی شماست!

آنها گفتند که کل قراردادهای سال ۲۰۱۲ در زمینه فروش نفت را بسته ایم و ما مشکلی در زمینه فروش نفت خام نداریم، اگرفردا نیز با مشکل مواجه شدیم به دلیل تحریم ها، سه بنیاد آستان قدس رضوی، بنیاد مستضعفان و هیات امنای اجرایی نفت ما را می فروشند، و اصلا شما مسئولان بخش خصوصی وارد حوزه نفت نشوید وما درباره فروش نفت خود به دلیل تحریم مشکلی نداریم.

سوآپ نفتی چطور از دستان ایران خارج شد؟

ترانزیت سوآپ نفتی وقتی تشکیل شد درمجموع کارهایش و حتی سوآپ نیزبرعهده بخش خصوصی گذارده شد، ایران در آن زمان تمام تلاش خود را گذاشت که شرکت های گردن کلفت منطقه را کنار بزند و بخش خصوصی ایرانی را وارد این کار بکند که  متاسفانه باتصمیم غلط دولت و انحصاری کردن سوآپ این کار از بخش خصوصی گرفته شد و به دستان بخش غیر خصوصی سپرده شد و بدین ترتیب بازار سوآپ از دستان ما خارج شد و به آذری ها، روسها و ترکها رسید.