آبخیزداری راهکاری برای حفاظت از منابع طبیعی

بر اساس بررسی های صورت گرفته طبیعت در هر 500 سال قادر به تولید یک سانتیمتر خاک است بر همین اساس شکل گیری خاک با ضخامت یک متر که از فرسایش، هوازدگی و تجزیه سنگ ها حاصل می شود، 500 قرن زمان لازم دارد.

در این بین سیلاب ها به عنوان عاملی برای تخریب خاک به حساب آمده و می تواند ماحصل دست آورد چندین ساله زمین را در مدت کوتاهی نابود کند،که این نابودی برای خاک کشاورزی با توجه به شرایط ویژه آن بیشتر خود را نشان می دهد.

در همین راستا عملیات آبخیزداری تعریف و صورت می گیرد.در آبخیزداری سعی بر جلوگیری از ایجاد سیلاب و حرکت خاک است که اولین مرحله برای آن کاشت گیاهان و درختان در نظر گرفته شده و در مرحله بعد ساخت سازه های مختلف شامل سدهای رسوبگیر با توجه به شرایط محیط ضرورت دارد.

 رسول بنی هاشم کارشناس آب در خصوص آبخیزداری گفت: وقتی جریان های سیلابی از شاخه های مختلف در مسیر رودخانه اصلی تجمع می‌یابند،  موجب تخریب کناره های رودخانه ها شده و این امر افزایش حجم رسوب آب را سبب می شود.

وی در ادامه به مزایای سدهای رسوبگیر اشاره و افزود: احداث سدهای رسوبگیر در مسیر رودخانه اصلی و قبل از رسیدن آن به مخزن سد اصلی مانع از ورود رسوب به این مخزن و موجب طول عمر مفید سد اصلی می شود .  

بنی هاشم تصریح کرد:سدهای مخزنی علاوه بر آنکه میتوانند در تنظیم آب برای پایین دست و به منظور مصارف مختلف شرب، صنعت، کشاورزی و تولید انرژی مورد بهره برداری قرار گیرند، با آرام کردن جریان های سیلابی قادر خواهند بود تا از تخریب آثار طبیعی و انسانی پایین دست جلوگیری نمایند.

این کارشناس آب عنوان کرد: با توجه به شرایط اقلیمی ایران بخصوص در جنوب البرز تا خلیج فارس و دریای عمان که در فصول محدودی بارندگی بوده و نیاز به آب در کشاورزی عمدتاً در فصولی بجز ماه های بارش است، ضرورت ذخیره سازی و نهایتاٌ احداث سدهای مخزنی را اجتناب ناپذیر می نماید.

وی در پایان خاطرنشان کرد: توصیه میشود از رسوبات تجمع یافته در مخازن سدها که سرشار از خاکهای نباتی است، بهره برداری شود.