ناهماهنگی در نظام پرداخت‌ها همواره یکی از معضلات نظام اداری کشورمان بوده و با وجود اعلام برای اصلاح این وضعیت هیچ گاه در سالهای اخیر اقدام جدی در این رابطه انجام نشد. با این وجود بودجه سال جاری محلی بود که دولت برای تعدیل هر چند محدود حقوق کارکنان وارد شد و میزان افزایش حقوق کارکنان را از 12 تا 25 درصد با توجه به سطح دریافتی کارکنان تعیین کرده تا بتوان به مرور و در سالهای آینده تا حدی از عدم تعادل موجود بین حقوق در نظام اداری کاست.

اما در سوی دیگر تحول در نظام پرداخت‌ها، یکی از موضوعات مورد توجه در سازمان‌ها این است که چگونه راهکاری تعیین شود تا بتوان مدیران و متخصصان را جذب کرده و یا این‌که در صورت وجود محل کار خود را ترک نکنند. همواره این سوال هم مطرح است که چقدر حقوق به متخصصان و مدیران خود بپردازیم تا پیشنهادهای وسوسه‌انگیز همکاری با شرکت‌های رقیب داخلی و خارجی تازه‌وارد به ایران را رد کنند؟

این درحالی است که در طول سال‌های گذشته همواره اختلاف زیاد پرداختی در پست‌های مشابه در شرکت‌های مختلف از معضلات نظام اداری بوده و اکنون بیشتر این موضوع مطرح است که اختلاف تحت تاثیر چه عواملی ایجاد شده و آیا ناشی از سطح توانمندی و مهارت افراد است و یا قدرت پرداخت شرکت‌های مختلف با یکدیگر فرق دارد؟ اما آنچه بی‌شک از چالش های همیشگی شرکت‌ها بوده تعیین سطح حقوق و دستمزد سازمان به گونه‌ای است که باعث نگه داشت نیروهای حرفه‌ای مجموعه شود.

"ایران تلنت"، به عنوان یکی از مراجع بررسی و تحلیل حقوق و دستمزد در سراسر کشور در نتیجه تحقیقات انجام شده در این رابطه اعلام می کند که سازمان‌ها به طور معمول و دوره‌ای حقوق پرداختی شرکت‌های مشابه و یا رقیب را در بازار کار و صنعت خود بررسی می‌کنند و با در نظر گرفتن توان پرداخت خود سطح حقوق و دستمزد برای پست‌های مختلف را در سازمان تعیین می‌کند.

همچنین نتایج تحقیقات نشان می دهد که در این رابطه عوامل پیدا و پنهانی وجود دارد که بر دریافتی افراد تاثیرگذار است. از جمله می توان گفت که دریافتی فارغ التحصیلان دانشگاههای دولتی به طور متوسط 16 درصد بالاتر از فارغ التحصیلان دانشگاههای آزاد است و یا دریافتی افراد مدارک فوق لیسانس نسبت به طور متوسط 15 درصد بالاتر است.

یکی دیگر از موارد مورد بحث در بازار کار نیز جنسیت افراد است. با توجه به آمار گیری این گروه تحلیلی به طور متوسط دریافتی خانمها در سمت های مشابه، 23 درصد کمتر از دریافتی آقایان است. در این میان آمار حاکی از آن است که افراد مسلط به زبان انگلیسی به طور متوسط 16 درصد دریافتی بیشتری دارند.

 

میزان حقوق دریافتی ماهانه در سال 94 در تهران

 

حقوق متخصصان در پسابرجام

اما یکی دیگر از مواردی که می تواند مورد توجه باشد نگه داشت نیروهای متخصص و مدیران کارآمد در سازمان‌ها و شرکت ها با توجه به تغییر فضای اقتصادی کشور در شرایط پسابرجام است. به هر حال لغو تحریم ها و گشوده شدن درهای بازار ایران به سوی شرکت ها و سرمایه گذاران خارجی می‌تواند فرصتی برای جذب نیروهای متخصص داخلی به سمت آنها باشد. موضوعی که می تواند برای شرکت ها و کارفرمایان ایرانی قابل تامل و این را مطرح کند که شرکت‌های رقیب به متخصصان خود چقدر حقوق پرداخت می‌کنند؟

این در حالی است که کارشناسان و تحلیلگران نیز معتقدند که بدون شک برداشته شدن موانع تحریم از مسیر پیشرفت کشور موجب رونق اقتصادی و کسب و کار و همچنین می‌تواند افزایش دهنده آمار اشتغال شود، اما از طرف دیگر حقوق 1.5 میلیون تومانی یک کارشناس تحصیلکرده در رشته‌ مهندسی معادل 350 میلیارد دلار خواهد بود و حقوق چهار میلیون تومانی که جزو حقوق‌های خوب بازار کار محسوب می‌شود معادل کمی بیشتر از 1000 دلار!

 

مقایسه حقوق در کشورهای مختلف

این اعداد و ارقام برای بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی رقم پایینی به‌شمار می‌رود از این رو قدرت مانور زیادی روی حقوق پیشنهادی خود به متخصصان ایرانی خواهند داشت. این امر منتهی به جذب راحت‌تر نیروهای توانمند بازار ایران می‌شود. این مساله در عین حال که یکی از دغدغه‌های مدیران و کارفرمایان را شکل می‌دهد ، از طرفی آنها را ترغیب می‌کند که در صدد برنامه‌ریزی و تدوین سیاست‌های خاص و خلاقانه برای شناسایی و نگه داشت نیروهای ارزشمند سازمان‌ها باشند.

این تهدید از زاویه دیگر فرصت فوق‌العاده را برای شرکت‌های ایرانی در جهت همکاری با شرکت‌های خارجی فراهم می‌آورد به عبارت دیگر همانطور که تولید بسیاری از برندهای غربی و آمریکایی امروزه در چین انجام می‌شود و یا خدمات بسیاری از شرکت‌های برتر دنیا از کانال شرکت‌هایی در هند مدیریت و اجرا می‌شود، ایران نیز کاندید خوبی برای این امر محسوب خواهد شد و شرکت های خارجی به این سمت روی می‌آورند که تولید محصول و یا ارائه‌ی خدمات خود را از طریق شرکت‌های مرتبط در ایران انجام دهند.

در این حالت نه تنها شرکت‌های داخلی بابت از دست دادن نیروی متخصص خود نگرانی نخواهند داشت بلکه می‌توانند با وصل شدن به بازار‌های جهانی و شرکت‌های بین‌المللی رونق قابل توجهی به کسب‌وکار خود بدهند.

همچنین تحلیلگران اینگونه عنوان می‌کنند که برخی از مدیران براین باورند که نکته کلیدی این همکاری دوجانبه و وصل شدن به بازارهای بین‌المللی، کیفیت، شفافیت و ساختار است. بدون شک رشد کیفیت در تولید و یا ارائه خدمات طبق استاندارد‌های بین‌المللی، شفافیت در تعاملات و مراودات مالی و بازرگانی و ساختار در فرآیندها و فعالیت‌های شرکت‌ کلید تعامل موثر با بازارهای جهانی و شرکت‌های بین‌المللی خواهد بود.