ارتباط ایران با سوئیفت برقرار نشد

به گزارش پارس به نقل از تسنیم، یکی از مانورهای تبلیغاتی دولت بلافاصله پس از به فرجام رسیدن برجام اتصال بانکهای ایرانی به سوئیفت (جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی) بود. پیش از  26 دیماه امسال مسئولان دولتی هراز چندگاهی در رابطه با اتصال بانکهای ایرانی به سوئیفت اظهارنظرهایی را بیان می‌کردند.

13 دیماه یعنی سیزده روز قبل از به نتیجه رسیدن برجام زیبایی، رئیس گروه توسعه و امنیت اداره نظامهای پرداخت بانک مرکزی از انتظار برقراری سوئیفت همزمان با لغو تحریم‌ و روز اجرای برجام خبر داده و به تسنیم گفته بود: بانک‌های ایرانی برای بازگشت به شبکه سوئیفت باید الزامات سوئیفت را رعایت کنند و دو کمیته ویژه در این باره تشکیل شد.

وی با بیان اعلام اینکه ارتباط شبکه بانکی کشور با جامعه جهانی بین بانکی و ارتباطات مالی (سوئیفت) به زودی برقرار می‌شود، اظهار داشت: هنوز زمان قطعی و دقیق این اتفاق مشخص نشده، سوئیفت یکی ابزارها و کانال‌ها در تعاملات بین بانکی در بانکداری بین المللی همواره مدنظر بوده است و به همین دلیل از حساسیت بالایی برخوردار است.

وی در پاسخ به این سئوال در چه تاریخی ارتباط سوئیفت برقرار خواهد شد، بیان کرد: قاعدتا این موضوع را باید مسئولان سوئیفت به ما اعلام کنند و تا کنون رسماً تاریخی اعلام نکرده‌اند که دقیقا در چه زمانی سوئیفت وصل خواهد شد.

زیبایی ادامه داد: طرف ایرانی و 1+5 برای رسیدن به روز اجرای برجام در حال انجام اقداماتی هستند و با اجرای برجام باید اتفاقاتی رخ دهد. انتظار ما این است در روز اجرای برجام یکی از این اتفاقات خوب برداشته شدن تحریم سوئیفت باشد و مسوولین سوئیفت رسما اعلام کنند که بانک‌های ایرانی می‌توانند مجددا به این شبکه وصل شوند، البته انجام این کار، نیاز طی رویه های مشخص شده از سوی سوئیفت دارد.

وی یادآور شد: با پیشرفت مذاکرات هسته‌ای و برجام، بانک مرکزی مذاکرات اولیه را از اواسط شهریور سالجاری با مدیران منطقه‌ای سوئیفت در دوبی انجام داد که اصلی ترین محور این مذاکرات نحوه بازگشت بانکی‌هایی که تحت تحریم قرار گرفته بودند، به شبکه سوئیفت بود و اینکه بانکها عملا از روز برداشته شدن تحریمها به چه نحوی می‌توانند دوباره به این شبکه برگردند.

حدود یک هفته بعد (21 دیماه) حسین یعقوبی مدیر ارتباطات اداره بین‌الملل بانک مرکزی با اعلام اینکه در دوره اجرای برجام نباید انتظار همکاری با تمام بانکها را داشت گفت: ارتباط بانک ها با سوئیفت 2 هفته پس از اجرای برجام برقرار می‌شود.

وی در دیدار با هیئت رئیسه اتاق بازرگانی ایران با اشاره به عملکرد بانک ها بعد از اجرای برجام گفت: همه خدمات مرتبط با سیستم‌های پولی و بانکی، آنهایی که با صراحت در حوزه برجام ذکر شده است در این شرایط برای ایران مجاز خواهد شود.

وی افزود: در زمان تحریمها بسیاری از بانکها با ایران ارتباط نداشتند بنابراین فعالان اقتصادی کشور نباید انتظار داشته باشند که پس از برجام همه بانکها با ایران ارتباط برقرار کنند زیرا این مسئله منطقی نیست.

وی در ادامه با اشاره به اینکه بانکهای بین‌المللی براساس سیاست‌های داخلی خود و مواضع خود با ایران همکاری می‌کنند،گفت: در این مقطع بانکهای زیادی برای همکاری با ایران ابراز علاقه‌کرده‌اند.

مدیر ارتباطات اداره بین‌الملل بانک مرکزی گفت: بانک مرکزی به دلیل تحریم‌ها از عضویت در سوئیفت محروم شد و اکنون باید دوباره به عنوان عضو جدید به سوئیفت ملحق شود.

یعقوبی درباره زمان برقراری ارتباط ایران به سوئیفت گفت: ما نمی‌گوییم که از روی اول اجرای برجام و یا فردای آن سوئیفت برقرار می‌شود بلکه بانک مرکزی بعد از روز اول اجرای برجام اقدامات لازم را کرده و ظرف دو هفته موضوع به نتیجه خواهد رسید.

این در حالی بود که یک هفته پس از فرجام برجام بانک‌های ایرانی به سوئیفت متصل نشدند. رویترز سوم بهمن ماه در گزارشی از احتیاط بانک‌های جهان برای برقراری روابط بانکی با ایران خبر داد و به‌نقل از مدیرعامل بانک خاورمیانه ایران نوشت بانک‌های بزرگ حداقل 6 تا 12 ماه صبر خواهند کرد و بعداً به‌دنبال تجارت جدی در ایران می‌روند.

در ادامه و به دنبال انتقادات به عدم اتصال بانک‌های ایرانی به سوئیفت سیف رئیس کل بانک مرکزی 11 بهمن ماه گفت: 9 بانکی (بانک‌های ملی، تجارت، ملت، صنعت و معدن، پست، سپه، توسعه صادرات، رفاه کارگران و بانک مرکزی) که قبلا تحریم شده بودند تا ساعات پایانی امشب به سوئیفت متصل می‌شوند.

وی با اشاره به فرایند عضویت بانک‌های تحریم شده به سوئیفت، گفت: هفته گذشته اعلام شد تا شنبه - یکشنبه هفته آینده (این هفته) مشکل این 9 بانک برای اتصال به سوئیفت حل خواهد شد. امروز به من گزارش دادند که این مشکل حل شده و 9 بانک تحریم شده امشب به سوئیفت متصل می‌شوند.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه ممکن است نصب نرم‌افزار اتصال به سوئیفت یک تا دو روز زمان ببرد گفت: ولی در این هفته به طور کامل فرایند اتصال به این سامانه برای این بانک‌ها حل خواهد شد و این بانک‌ها می‌توانند برای مخابره پیام‌های مالی از این سامانه استفاده کنند.

در حالی 48 روز از به فرجام رسیدن برجام می‌گذرد که هنوز ارتباط هیچکدام از بانک‌های ایرانی بر خلاف وعده دولتی‌ها با سوئیفت برقرا نشده است.

نکته جالب در خصوص  جامعه ارتباطات مالی بین‌بانکی جهانی (سوئیفت) این است که کشورهای غربی‌ هنوز ارتباط بانک‌های ایرانی با این سامانه را برقرار نکرده اما داعش همچنان به سوئیفت دسترسی دارد.

بر اساس گزارشی که دویچه وله آنرا منتشر کرده داعش هم‌چنان به سیستم بانکی سوئیفت دسترسی داشته و روزانه میلیو‌ن‌ها دلار مبادلات پولی از طریق شبکه بانکی سوئیفت انجام می‌شود.

این پایگاه خبری آلمانی در این‌باره اعلام کرده است: کانال یک تلویزیون سراسری آلمان (ARD) به اطلاعاتی دست یافته است که نشان می‌دهد دعش همچنان می‌تواند از شبکه سوئیفت استفاده کند.

 وزارت دارایی آلمان نیز این موضوع را تایید و اعلام کرده است: سوئیفت همراه با مرکز نظارت بر آن در بلژیک تلاش می‌کنند که خطرات این دسترسی را تا جائیکه می‌شود محدود نگاه دارند.

بنا بر اطلاعات سوئیفت شعبه بانک تجارت سوریه در رقه هنوز با سیستم بانکی جهانی متصل است. اما این موضوع روشن نیست که داعش تا چه اندازه از این شعبه استفاده کرده و با آن مبادلات پولی انجام داده است.بانک تجارت سوریه در فهرست تحریم‌های سازمان ملل قرار دارد. اما این بدان معنا نیست که نمی‌تواند از طریق بانک سومی معاملات بانکی خود را انجام دهد.

رالف برینکهاوس، سخنگوی هیئت مدیره کمیسیون مالی به ARD گفته است: «برای ما همیشه روشن بود که بانک‌هایی که در محدوده داعش قرار دارند، با بانک‌های جهانی ارتباط دارند.»

مرکز سوئیفت در بلژیک در صفحه اینترنتی خود نوشته است: سوئیفت بی‌‌طرف است. سوئیفت تنها زمانی می‌تواند ارتباط یک موسسه مالی را قطع کند که تحریم‌ها توسط قوانین داخلی بلژیک  یا اتحادیه اروپا اعمال شود.»

گرهارد شیک، سخنگوی حزب سبزها در مجلس آلمان به تلویزیون ARD گفته است که اتحادیه اروپا تاکنون هیچ قدمی برای قطع کردن ارتباطات مالی سوئیفت در مناطق تحت اشغال دولت اسلامی نکرده است.

وی تاکید کرده است:به نظر می‌آید کشورهای اتحادیه اروپا که مسئول شبکه سوئیفت هستند، تاکنون به شکل سیستماتیک از امکاناتی که برای قطع مبادلات مالی داعش داشته استفاده نکرده‌اند.