تبعات کمپین‌های تحریمی غیرمنطقی بر بازار/ دو روی سکه کمپین «مرغ نخوریم»

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- این روزها شبکه‌های پیام‌رسان نقش بسیار مهمی در تمام عرصه‌ها از سیاست و اقتصاد گرفته تا اجتماع بازی می‌کنند، گویی این شبکه‌ها در مدت کوتاهی کاری که رسانه‌ها و مطبوعات طی سال‌ها نتوانستند انجام دهند را به راحتی انجام می‌دهند. شاید مهم‌ترین نمود عینی این تأثیرگذاری، شکل‌گیری کمپین نخریدن خودروی صفر کیلومتر بود که در مدت کوتاهی با پیوستن خیل عظیمی از ایرانی‌ها میزان فروش خودرو درکشور را تحت‌تأثیر خود قرار داد و اکنون این تجربه موفق به حق و ناحق درحال سرایت به سایر بخش‌های اقتصادی است. درواقع کمپین تحریم خودرو توانست درجامعه شکل جدی به خود بگیرد و حتی مسئولان صنعت خودرو را نیز وادار به توجه و اجرای درخواست آن کند. به‌طوری که متولیان این صنعت برای ارتقای کیفی محصولات خود برنامه‌های اجرایی خود را اعلام کردند و قرار است تا پایان ‌سال‌جاری تحول ملموسی در خودروهای داخلی ایجاد شود. اما به دنبال شکل‌گیری و موفقیت این کمپین، کمپین دیگری در کشور ایجاد شده که نه در میان افراد جامعه و نه مسئولان تأثیر خاصی نداشته است. طی هفته‌های اخیر برخی از افراد با راه‌اندازی کمپین نخریدن مرغ سعی داشتند تا جریانی مانند تحریم خودرو راه بیندازند و از این طریق به اهداف خود دست یابند. براساس آنچه گردانندگان این کمپین در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند، مرغ تولید داخل به دلیل تزریق هورمون قابلیت استفاده ندارد و باعث بیماری مصرف‌کنندگان می‌شود. این درحالی است که تمام مسئولان مرتبط با موضوع سلامت و بهداشت موادغذایی و همچنین صنعت مرغداری بارها و به تأکید اعلام کرده‌اند که هورمونی بودن مرغ‌های داخلی به هیچ عنوان صحت ندارد و منتشرکنندگان مطالبی درخصوص سالم‌نبودن مرغ یا از روی ناآگاهی به این موضوع دامن می‌زنند یا این‌که اغراض و اهداف دیگری دارند.

مرغ ایرانی هورمون ندارد

با وجودی که این کمپین را به هیچ‌وجه نمی‌توان با کمپین خودرو چه از نظر تعداد اعضا و صحیح بودن ادعاها و چه از لحاظ تاثیرگذاری با کمپین خودرو قیاس کرد، اما رسانه‌ای شدن آن باعث شد تا مسئولان نیز درباره آن واکنش نشان دهند. نخستین واکنش از سوی وزیر بهداشت بود که با رد آلوده بودن مرغ مصرفی مردم، اعلام کرد که اگر مانعی برای مصرف مواد غذایی از حیث آلودگی آن وجود داشته و به سلامت مردم آسیب برساند، همان‌طور که درباره آب معدنی اظهارنظر و هشدارهای لازم داده شد، دراین‌باره هم بدون هیچ ملاحظه‌ای خبررسانی می‌شود.

به دنبال وزیر بهداشت، رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز به‌عنوان متولی مستقیم محصولات گوشتی به صراحت اعلام کرد که در تولید مرغ، چیزی به‌عنوان هورمون نه مصرف و نه تزریق می‌شود و مردم بدون هیچ تشویش و نگرانی، مرغ‌های عرضه شده در مراکز مجاز را مصرف کنند.

براساس گفته‌های مهدی خلج از نظر علمی و عملی، مصرف هورمون در پرورش مرغ امکان‌پذیر نیست و تنها تزریقی که به مرغ انجام می‌شود واکسنی است که به جوجه‌های یک روزه در محل جوجه‌کشی تزریق می‌شود که روشی معمول در پیشگیری و کنترل بیماری‌هاست. وی همچنین درباره کمپین شکل گرفته در برخی فضاهای مجازی با عنوان «مرغ نخوریم» تأکید کرد که این کمپین از روی جهل شکل گرفته و اغراضی دارد که دستگاه‌های مسئول باید درباره سلامت مرغ و چگونگی شکل‌گیری چنین کمپین‌هایی اطلاع‌رسانی کنند.

اصلاح نژاد به جای هورمون

از سوی دیگر، رئیس هیأت‌مدیره انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی کشور توضیح کامل‌تری دراین‌باره داده و اعلام کرده که چگونه مرغ به وزن ایده‌آل می‌رسد. براساس گفته‌های محمد یوسفی با اقدامات اصلاح نژادی، وزن جوجه مرغ طی ٤٠ روز به اندازه مناسب مصرف می‌رسد. علاوه بر این‌که استفاده هورمون در پرورش مرغ ممنوع است، هزینه استفاده از هورمون بالاست و برای تولید‌کننده استفاده از آن صرفه اقتصادی ندارد.

وی افزود: با اقدامات اصلاح‌ نژاد روی نژادهای وارداتی، مرغ سریع‌تر به وزن ایده‌آل مصرف می‌رسد و استفاده از هورمون برای سرعت‌بخشی به رسیدن به وزن ایده‌‌آل مصرف به هیچ عنوان صحت ندارد. رئیس هیأت‌مدیره انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی کشور تصریح کرد: در بسیاری از کشورها غالبا مرغ ٣٠ تا ٣٣ روزه به وزن مناسب مصرف می‌رسد، درحالی‌که در کشورمان بیش از ٤٠ روز طول می‌کشد تا مرغ به کشتارگاه فرستاده شود.

روی دیگر سکه کمپین مرغ نخوریم

شاید در ابتدا شکل‌گیری چنین کمپینی ساده انگاشته شود، کمپینی که به دنبال حراست از حق مردم در مصرف غذای سالم است. اما وقتی تأکید مسئولان نظارتی درخصوص سلامت مرغ را با تبعات منفی این کمپین درکنار هم قرار دهیم، به نتایج دیگری می‌رسیم که دامنه آن به مصرف‌کننده هم می‌رسد. درصورتی که به خواست گردانندگان این کمپین توجه شود و مرغ داخلی نخوریم، چه اتفاقی می‌افتد؟ درگام نخست تولیدکننده داخلی با هزاران شغل ایجاد شده زمینگیر می‌شود و باید به استقبال مرغ‌های وارداتی برویم. مرغ‌هایی که همه ما تجربه ناخوشایندی از لحاظ طعم و کیفیت آنها داریم. ازسوی دیگر، کاهش تولید و عرضه به افزایش شدید قیمت‌ها منجر می‌شود. این درحالی است که گوشت مرغ به دلیل ارزانی نسبت به گوشت قرمز مصرف بالاتری در خانوارها دارد و جایگزینی آن با گوشت قرمز هزینه هنگفتی بر خانوار تحمیل می‌کند. بدین ترتیب تبعات آن به‌طور مستقیم به مصرف‌کنندگان برمی‌گردد.

در همین ارتباط مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران به آثار منفی کمپین «نخریدن مرغ» اشاره می‌کند و می‌گوید: کشور ما هفتمین تولیدکننده مرغ در دنیاست که علاوه بر تأمین نیاز داخلی، به کشورهای همسایه ازجمله عراق نیز مرغ صادر می‌کند. ضربه‌زدن به این صنعت موجب می‌شود که از یک کشور صادرکننده به کشوری واردکننده تبدیل شویم.

«عظیم حجت» یادآور می‌شود: درحال حاضر ٢۴‌هزار واحد مرغداری در سطح کشور به صورت مستقیم فعال و ۶٠٠‌هزار نفر به این صنعت وابسته هستند. موضوع مهم‌تر این‌که میزان مصرف گوشت مرغ در کشور دو‌میلیون تن است که امکان واردات این حجم گوشت مرغ به کشور امکانپذیر نیست، زیرا بنادر، سیستم حمل‌ونقل و فروشگاه‌های ما نمی‌توانند این حجم از واردات را پشتیبانی کنند. حجت در پاسخ به این سوال که آیا کمپین «نخریدن مرغ» در روزهای اخیر بر میزان فروش تأثیر داشته است؟ اذعان کرد: شاهد هیچ تأثیری روی بازار گوشت مرغ در روزهای اخیر نبودیم، که این نشان‌دهنده بی‌توجهی به شایعات است.

همچنین سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس نیز نظری مشابه با مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران دارد. «محمدمهدی برومندی» با تأکید بر این‌که تشکیل کمپین نخریدن مرغ صدمات بسیاری به تولیدکننده و پس از آن به مصرف‌کننده وارد می‌کند، ادامه داد: در ابتدای تشکیل چنین کمپینی تولیدکننده متضرر شده و پس از آن مصرف‌کننده در نتیجه کاهش عرضه با فشار قیمتی مواجه و خسارت‌های بسیاری را متحمل خواهد شد.

این نماینده مجلس با اشاره به این‌که هیچ نگرانی در باب تولید و عرضه مرغ وجود نداشته و سلامت مرغ مصرفی مردم از سوی چندین دستگاه نظارتی تأیید شده است، گفت: تمام مراحل تولید و عرضه مرغ به بازار از سوی مسئولان با جدیت تحت نظارت قرار دارد. ضمن این‌که تمام داروهای مصرفی در مرغداری‌ها از سوی وزارت بهداشت و درمان مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرد. درصورتی که دارویی سلامت مرغ را به خطر بیندازد، به‌طورحتم از عرضه آن به بازار جلوگیری خواهد شد.

بی‌تأثیری کمپین بر بازار

یوسفی با بیان این‌که تشکیل «کمپین نخریدن مرغ» هیچ‌گونه تأثیری بر میزان خرید مرغ نداشته است، گفت: در روزهای اخیر اتفاقا قیمت مرغ افزایش داشته است و هر کیلوگرم مرغ زنده که در ماه گذشته با قیمت ٤‌هزار و ٢٠٠ تومان خریداری می‌شد، به حدود ٤‌هزار و ٧٠٠ تا ٤‌هزار و ٨٠٠ تومان رسیده است.