دوپینگ ارزی چین برای خروج ازبحران/ آتش بس یوان و دلارخاتمه یافت

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- حبیب نیکجو- درست زمانی که سایه سیاه بحران مالی 2007 در حال رنگ باختن بود، اتفاق تازه ای جهان را متاثر کرد. اتفاقی که در ابتدا کسی آن را جدی نمی گرفت، اما رفته رفته آنقدر بزرگ شد که حتی کاندیدای ریاست جمهوری آمریکا هم نتوانست از کنار آن بگذرد و آن را به نوعی خیانت چینی ها در حق آمریکایی ها دانست. آری، ریشه این بحران نه از آمریکا، بلکه از سوی دومین ابر اقتصاد دنیا آغاز شده است: چین. چینی که تا قبل از سال 1357 کمتر کسی آن را جدی می گرفت و تنها جمعیت زیادشان مثل همگان بود، اکنون آنقدر بزرگ شده است که کاهش صادرات این کشور می تواند بازارهای جهانی را متاثر کند. اما ماجرا از چه قرار است؟

درون مرزهای چین چه می گذرد؟

همه چیز از بازار سرمایه چین شروع شد. بورس چین از ماه ژوئن (اواسط خردادماه) سر ناسازگاری برداشت. به طوری که در عرض کمتر از دو ماه، ارزش این بازار 30 درصد کاهش یافت. البته دولت چین هم بیکار ننشست و با اقدامات محدودکننده ای سعی و تلاش کرد تا جلوی سقوط بازار سرمایه را بگیرد اما به هر حال ناتوان بود. در این راستا دولت شی جین پینگ اقدام به قرار دادن حد معاملات در روز کرد و سعی کرد که با کاهش معاملات، تنش را از بازار دور کند. اما افت بازار معاملات مسکن و اموال غیرمنقول در چین و وجود نا اطمینانی مردم به آینده سبب شد تا بورس چین خیلی زود رنگ ببازد. البته کارشناسان معتقدند که ساختار بورس چین و وجود سهامداران کوچک بسیار و کم تجربه به این جریان دامن زده است. با این حال واکنش اقتصاد جهان به این واقعه بسیار کم بود و بسیاری از اقتصاددانان معتقد بودند ریزش ارزش سهام در چین تاثیری بر اقتصاد جهان نخواهد گذاشت.

چرا که بورس چین بسیار کوچک است و نمی تواند اثر آن چنانی بر اقتصاد جهان داشته باشد. آمارها نشان می دهد که از هر 10 نفر چینی تنها یک نفر در بازار سهام سرمایه گذاری کرده اند که تنها 15 درصد ثروت خانوارها را در بر می گیرد. هم چنین بخش عمده ای از 10 میلیون چینی که در بازار سهام وارد شده اند، با سرمایه ناچیزی حضور دارند و در صورت از بین رفتن کل ارزش بازار، چیز زیادی را از دست نمی دهند. اما آن چیزی که مسئولان چینی را بسیار نگران کرد، آمار صادرات بود. آمارهای دفتر ملی آمار چین نشان می داد که صادرات این کشور حدود 8.3 درصد افت داشته است که بیشترین میزان کاهش در چند ماهه اخیر بود. اما این تمام ماجرا نبود و میزان واردات این کشور نیز افتی معادل 8.1 درصد داشته که نشان دهنده پایین بودن میزان تقاضای داخلی است. در این زمان برخی از کارشناسان یک دلیل را عامل این اتفاقات می‌دانستند و آن افزایش ارزش یوان در برابر دلار آمریکا بود.

جنگ ارزی به قیمت بهبود اوضاع داخلی

دولت چین به منظور مقابله با مشکلات داخلی اقدام به کاهش ارزش پول داخلی خود کرد. این اقدام چین سبب می گردد که قیمت کالاهای صادراتی این کشور در مقابل کالاهای سایر کشورها ارزان شود و سبب می شود قدرت رقابت پذیری چین را در بازارهای جهانی بهبود بخشد. این اقدام باعث می شود که صادرات چین بهبود پیدا کند و مشکلات کاهش رشد اقتصادی این کشور مرتفع گردد.

از این رو بانک مرکزی چین در چند روز گذشته با دستکاری در مکانیسم نرخ برابری یوان در برابر دلار آمریکا ارزش یوان واحد پولی کشور را 1.9 و 1.6 و 1 درصد در سه روز گذشته کاهش داد. این بیشترین کاهش یک روزه در نرخ یوان طی یک دهه گذشته به شمار می‌رود.

ترجمه بین المللی کاهش ارزش یوان چین

اقدام چین در کاهش ارزش یوان وضع دشواری را پیش‌روی دولت اوباما قرار می‌دهد. در سال‌های اخیر وزارت خزانه‌داری آمریکا دیپلماسی آرامی را درپیش گرفته است تا چین را ترغیب کند سیاست‌های نرخ ارز را آزاد کند و تلاش‌های کنگره برای تنبیه چین به دلیل مداخله گسترده در بازار ارز را ناکام گذاشته بود. چین طی دهه گذشته افزایش ارزش یوان را کند کرده است. بسیاری از نمایندگان کنگره آمریکا مدت‌هاست که چین را متهم می‌کنند که از طریق کاهش ارزش یوان، به‌طور ناعادلانه بخش تولیدی خود را به قیمت از بین رفتن مشاغل آمریکایی توسعه داده است. اکنون کاهش دوباره ارزش یوان، آن انتقادها را شعله‌ور خواهد کرد. اما ضعف اقتصادی چین به این معنی است که آزادسازی نرخ ارز به روی نیروهای بازار کاهش بیشتر ارزش یوان را در پی خواهد داشت نه افزایش این پول را. این مساله به نوبه خود موجب می‌شود کالاهای چینی در ایالات متحده و اروپا رقابتی‌تر شوند. به گزارش دنیای اقتصاد، اگر دیگر کشورهای آسیایی نیز تصمیم بگیرند در واکنش به اقدام چین ارزش پول‌هایشان را کاهش دهند، این مساله به یک جنگ ارزی منجر خواهد شد. آلیشیا هررو، از مرکز مدیریت دارایی ناتیکسیس، می‌گوید: «ما معتقدیم که بعید است بانک مرکزی چین اجازه دهد ارزش یوان خیلی سریع کاهش یابد. این بانک باید نشان دهد که کاهش ارزش یوان تحت کنترل است.» بانک مرکزی چین تاکید کرده است که این تغییر سیاست بخشی از برنامه اصلاحاتی است که به نیروهای بازار امکان می‌دهد نفوذ بیشتری بر تعیین ارزش یوان داشته باشند. تمام این اتفاقات سبب گردید که دونالد ترامپ میلیاردر آمریکایی که از جمله نامزد های ریاست جمهوری این کشور از طرف حزب جمهوری خواه است، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سی ان ان اعلام کند کاهش ارزش واحد پول چین و قطع ارتباط یوان با دلار برای آمریکا مخرب است. به گزارش خبرگزاری"رویترز"، ترامپ گفت: "آن‌ها دارند ما را از بین می برند. ما بر چین حکومت می کردیم. این کشور با کمک ما ثروتمند شد، با استفاده از پول های دریافتی از آمریکا بازسازی گردید و آنقدر فرصت شغلی ایجاد کرد که کشور ما را بی رمق کرد." حال باید منتظر بود و دید این اقدام چین چه واکنشی را از طرف سایر اقتصادهای دنیا به همراه خواهد داشت و آیا بار دیگر جنگ ارزی رقم می خورد یا خیر؟ طبیعتا پاسخ به این سوال می تواند نشان دهد که بحران جهانی می‌شود یا خیر؟