گزارشی از سبک زندگی کاری زنان در استان ها

به گزارش پارس به نقل از صدای اقتصاد، استانی که این دختر جوان در آن زندگی می کند، بالاترین نرخ بی کاری زنان را در میان استان های کشور داراست. براساس گزارش مرکز آمار در زمستان 93، استان های کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری با نرخ بیکاری بالای 70درصد مواجه هستند. هم چنین استان های ایلام، فارس و مازندران نرخ بی کاری بالای 60 درصد را برای زنان جوان 15تا 24 ساله تجربه می کنند.

خانم جوانی که در رادیوی استانی فارس به تهیه کنندگی مشغول است، به «صدای اقتصاد» می گوید:«زن هایی که من در شیراز می بینم غالباً تمایل به کار کردن دارند. اما خیلی از آن ها به دلایلی مانند ترس از محیط کار، امنیت اجتماعی و یا شاید دست مزد کم، سر کار نمی روند. معمولاً هم در این جا شغل ها و سمت های کم درآمد، و یا کارهایی که برای آینده تضمینی ندارد به خانم ها پیشنهاد می شود.» به نظر او در شهرستان هایی به جز مرکز این استان، مسائل فرهنگی و مذهبی در اشتغال زنان حرف اول را می زند:«در شهرهای کوچک استان، تعصب زیادی روی زن ها وجود دارد، و ویژگی های مذهبی و سنتی، اشتغال زن را در بیرون از خانه نمی پسندد. از طرف دیگر خرج زندگی هم کم است و نیازی به کار کردن زن نیست. البته موقعیت های شغلی چندانی هم در این شهرها وجود ندارد.»

استان های جنوبی کشور نیز نرخ مشارکت اقتصادی پایینی دارند. پایین ترین نرخ مشارکت اقتصادی در پاییز 93 با 8 درصد مربوط به استان خوزستان بود که البته در آمار مربوط به زمستان 93، به 12.5 درصد رسید.  طبق مشاهدات میدانی، آن­چه نرخ پایین مشارکت اقتصادی در این استان­ها را رقم زده، بیش­تر مربوط به سبک زندگی آن هاست. مریم، زن جوان دزفولی که علوم اجتماعی می­خواند و به تازگی ازدواج کرده، به «صدای اقتصاد» می­گوید:«در استان ما از نظر فرهنگی کار کردن زنان چندان بد تلقی نمی­ شود. اما خود زن­ ها خیلی تمایلی برای سر کار رفتن ندارند. تربیت بچه ­ها و زندگی شخصی برای­شان در اولویت است.» در شهر او، زنان خانه­ دار ممکن است کارهای موقتی انجام دهند، اما معمولاً تمایلی به انجام کار دائم ندارند:«کسانی هم که دنبال کار می­ روند، از لحاظ فرهنگی معلم شدن برای­شان پسندیده است. و در این حوزه معمولاً کار راحت پیدا می­شود. خودم هم بدم نمی ­آید کار کنم، اما ترجیح می­دهم کارم اداری نباشد و اولویت­ زندگی شخصی­ا م را به هم نزند.»

به طور کلی طبق گزارش های مرکز آمار، بیشترین میزان بی کاری در بین جوانان 20 الی 24 ساله کشور با 28.7 درصد است. این رقم در بین مردان 23.8 درصد است، اما زنان جوان با 49.6 درصد بیشترین میزان بی کاری در کشور را به خود اختصاص داده اند. البته محمد طبیبیان، اقتصاددان برجسته کشور، اعتقاد دارد رقم بی کاری واقعی زنان فراتر از این حرف هاست. به گزارش صدای اقتصاد، او در نشستی که با عنوان «آماده سازی برای دوران انتقال» در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد، گفت:«آمارها نشان می‌دهد ۵۰ درصد خانم‌های در جست و جوی شغل، در سنین جوانی بی‌کار هستند. این نرخ دو برابر مردان است. البته بررسی های میدانی بیان‌گر این است که نرخ بی‌کاری خانم‌ها بسیار بالاتر است. اما چون هیچ امیدی برای پیدا کردن کار ندارند، اصلاً تقاضایی از سوی بسیاری از زنان برای ورود به بازار کار شکل نمی‌گیرد.»

با این تفاسیر باز هم مشاهدات میدانی نشان می دهد بسیاری از مردم و خانواده ها اشتغال دختران را تهدیدی برای پسران می دانند. آقای 44 ساله ای که در یکی از ادارات دولتی مقام بالایی دارد به «صدای اقتصاد» می گوید:«50 درصد کم است. اگر وضعیت مملکت درست بود نرخ بی کاری زنان باید 100 درصد می شد. اصلاً اسلام هم مخالف کار کردن زنان است. این بحث ها جدا از این است که دخترها جای پسرها و مردها را تنگ کرده اند.»

این نگاه های مردانه هنوز هم رواج زیادی در جامعه و اقدامات دولتی دارد. سهمیه بندی جنسیتی در کنکور مقاطع مختلف تحصیلی و اخراج ده ها هزار زن گواه آن است. طبق آمار وزارت کار، 47 هزار زن از 145 هزار زنی که از مرخصی زایمان استفاده کرده اند، پس از بازگشت به کار اخراج شده اند. با وجود محدودیت ها دختران جوان هنوز هم صندلی های زیادی را در دانشگاه ها از آن خود می کنند، اما شاید زمانی که با شادی کلاه فارغ التحصیلی را به هوا پرتاب می کنند، نمی دانند که از هر 3 دختر فارغ التحصیل، یک نفر بی کار است.