پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- مریم خدیوی- آمار نشان می دهد بعد از بیماری های قلبی عروقی، تصادفات و سوانح رانندگی عامل اصلی مرگ و میر است و سالانه حدود 20هزار نفر در کشور بر اثر سوانح رانندگی جان خود را از دست می دهند.

عواملی نظیر خطای انسانی ، راه ، وسیله نقلیه و عوامل محیطی مرگ این افراد را رقم می زند. به گزارش مهر آمار نشان می دهد که 57 درصد مرگ و میر جاده ای ناشی از خطای انسانی و استفاده کنندگان از وسایل نقلیه است! سهم جاده و راه 30درصد و سهم نقص فنی خودرو و نداشتن استانداردهای لازم 13درصد است و 3درصد هم عوامل محیطی در بروز این سوانح نقش دارد.

ایران در حوزه حمل و نقل از جمله کشورهای دارای بالاترین میزان فوت و مصدومیت در جهان است، در دنیا به ازای هر 10هزار خودرو حدود 9نفر و در اتحادیه اروپا به ازای همین تعداد خودرو 13نفر کشته می شوند اما در ایران به ازای همان تعداد خودرو حدود 37 نفر جان خود را از دست می دهند .به گفته رئیس ستاد دیه کشور روزانه حدود 60راننده به دلیل تصادفات جرحی و فوتی راهی زندان می شوند. براساس برآوردهای انجام شده 4 تا 7 درصد تولید ناخالص داخلی کشور صرف حوادث رانندگی می شود. 

مدیرعامل جمعیت طرفداران ایمنی راه ها در مناظره تلویزیونی ضمن بیان این آمار افزود: 30 تا 35 درصد بودجه بهداشت و سلامت کشور صرف قربانیان حوادث رانندگی می شود و 10میلیون نفر بر اثر حوادث رانندگی نان آور خانواده را از دست می دهند؛ بنابراین مقوله ایمنی جاده ای یک مشکل ملی است. براساس اعلام پژوهشکده بیمه مرکزی ایران، کشور ما از نظر تصادفات ناایمن رانندگی بین 190 کشور جهان رتبه 189 را دارد و تنها نسبت به کشور سیرالئون وضعیت بهتری دارد. 

رئیس اداره اورژانس پیش بیمارستانی وزارت بهداشت در این باره گفت: در 6 ماه نخست سال گذشته بیش از 2200 حادثه رانندگی رخ داده است که در وقوع این حوادث پر تلفات برخی از خودروها سهم به سزایی داشته اند. دکتر حسن نوری متذکر شد: اگر ۲ خودرو با یکدیگر تصادف کنند و به هر خودرو 50درصد سهم بدهیم سهم خودروی پراید در این حوادث بالاست و باید گفت درحوزه سهم خودرو، سهم خودروهای تولید داخل حدود 97 درصد حوادث پرتلفات است اگر ۲ خودرو با یکدیگر برخورد کنند براساس ایمنی خودرو، نوع ترمز، بدنه، کیسه هوا، کمربند ایمنی و ... تعداد حادثه دیدگان تغییر می کند در نتیجه اگر به جای خودروهای پرتیراژ فاقد استاندارد از لحاظ ایمنی ، از خودروهای استاندارد استفاده کنیم، قطعا آمار حوادث پرتلفات کاهش چشمگیری می یابد. 

سرهنگ پرویزالبرزی جانشین اسبق پلیس راه کشور هم این نظر را تایید کرد و گفت: تردد خودروهای غیراستاندارد و ناایمن در جاده ها می تواند نقش مهمی در افزایش تصادفات داشته باشد، برخی از خودروهای تولید داخل نظیر پراید وسیله نقلیه جاده ای نیستند و از آن ها باید فقط برای جابه جایی در شهر استفاده شود. این خودرو اصلا ایمنی ندارد حتی اگر با سرعت مجاز تردد کند. وی افزود: استاندارد خودروهای جاده ای باید با خودروهای شهری تفاوت داشته باشد و اجازه ندهیم که هر وسیله نقلیه ای در جاده ها تردد کند، در واقع باید گفت خودروهای ایران ایمن نیستند و استاندارد لازم را ندارند. 

سنجری کارشناس ترافیک نیز در این باره گفت: ایران رتبه پنجم را از لحاظ مرگ و میر ناشی از تصادفات در جهان به خود اختصاص داده است در حالی که متوسط جهانی مرگ و میر بر اثر حوادث رانندگی 14 تا 15 نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر است اما این میزان در ایران 30نفر در 100هزار نفر تخمین زده شده که 2برابر میانگین جهانی است که باید با فرهنگ سازی و رعایت قوانین و مقررات این آمار را کاهش دهیم. قوانین راهنمایی و رانندگی به عنوان ضامن امنیت رفت و آمد در کشور شرایط خاصی دارد که متاسفانه رعایت نکردن این قوانین موجب می شود تردد در جاده ها و معابر عمومی شهری به شدت آسیب پذیر شود و آمار بالای تخلفات و تصادفات حاکی از رعایت نشدن قوانین رانندگی است. حوادث رانندگی علاوه بر زیان های بسیار اجتماعی، ضررهای اقتصادی بی شماری نیز دارد. به گزارش تسنیم طبق آمار روزانه 32 میلیارد تومان ضرر اقتصادی ناشی از تصادفات را متحمل می شویم. 

مرکز پژوهش های مجلس در آخرین گزارش های خود از تصادفات جاده ای برآورد کرده است، هزینه های اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی حدود 8 درصد تولید ناخالص داخلی است.به این اعداد اضافه کنیم هزینه درمانی سالانه 11هزار میلیارد ریالی افرادی راکه بر اثر تصادف مصدوم شدند و هزینه 180میلیون تومانی هر فرد کشته شده در تصادفات و هزینه 280میلیون تومانی هر معلول بر اثر تصادفات جاده ای.

بر همین اساس اگر بخواهیم هزینه حوادث رانندگی در سال 90 را تخمین بزنیم حدود 51هزار و910 میلیارد تومان می شود. کارشناسان معتقدند که وضعیت مهندسی جاده ها یکی از اصلی ترین عوامل تصادفات جاده ای است و یکی دیگر از مشکلات جاده ای در کشور مربوط به جاده های روستایی است. سرهنگ البرزی کارشناس عالی تصادفات جاده ای در این خصوص گفت: با آن که وضعیت جاده های فرعی و راه های روستایی چه از لحاظ ایمنی راه و چه از لحاظ نصب تابلو و علایم قابل قبول نیست اما مشکل اصلی فقط در راه های روستایی و محورهای فرعی نیست بلکه در نقاط حادثه خیز است که تصادفات رانندگی مرگباری اتفاق می افتد. وی افزود: هنوز علایم راهنمایی و رانندگی به خصوص در راه های کشور ثابت است در حالی که نصب تابلوهای دیجیتال در برخی محورها ضرورت دارد.

کاهش سوانح جاده ای در قانون پنجم توسعه

قانون پنجم توسعه مقرر کرده است با پیش بینی شرایط موردنیاز سالانه 10درصد از میزان سوانح و تلفات جاده ای کاسته شود. به گزارش ایسنا، با وجود تمام پیگیری ها میزان کاهش این حوادث هیچ گاه عدد و رقمی به خود ندیده و در بهترین زمان کاهش 5درصدی را تجربه کرده است. در حالی که طرح جهانی کاهش 50درصدی سوانح جاده ای از سال 2011 میلادی آغاز شده است.

میزان تلفات رانندگی در ایران ودیگر کشورها

در مقایسه با برخی از کشورهای آسیایی میزان قربانیان رانندگی در ایران 25 برابر ژاپن و 2برابر ترکیه است و بر اساس آمار موجود خودروهای سبک و سنگین در ایران تا 100 برابر بیشتر از برخی کشورهای دنیا با یکدیگر برخورد می کنند. در انگلستان با این که تا 3برابر بیشتر از ایران خودرو وجود دارد، میزان تصادفات تا 32 برابر کمتر است، بنابراین به نسبت خودروهای موجود در ایران حدود 100 برابر بیشتر از انگلستان تصادفات رانندگی رخ می دهد.

رعایت نکردن قوانین 6 کشته به ازای هر 10 هزار خودرو به جا می گذارد

به گفته رئیس سابق پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا به دلیل رعایت نکردن قوانین به ازای هر 10 هزار خودرو 5.9 کشته در کشور داریم. طی 10 سال گذشته تعداد خودرو 135 درصد رشد داشته است و از سال 84 تا 93 شاهد سیر صعودی تولید خودرو در کشور بودیم. سردارمؤمنی به مهر گفته بود: در سال 84 تعداد خودروها 7.5 میلیون برآورد شد که این رقم تا سال 93 به 18 میلیون رسیده است اما با توجه به رشد 135 درصدی خودروها تعداد کشته ها از 27هزار و 762 تن در سال 84 به 16 هزار نفر در پایان سال 93 رسیده است و لازمه دست یافتن به آمار پایین در این زمینه فرهنگ سازی بیشتر و رعایت قوانین توسط رانندگان است. همچنین بی توجهی به هشدارهای پلیس، عامل اصلی تصادفات است زیرا 65 درصد علت وقوع تصادفات خطای راننده است که 41درصد این رقم به دلیل رعایت نکردن قوانین راهنمایی است که با کنترل پلیس به 2 درصد کاهش خواهد یافت.

تاثیر سواد بر شیوه رانندگی

آمار نشان می دهد برخی رانندگان حمل و نقل عمومی بی سواد یا کم سواد هستند که این موضوع تاثیر به سزایی در رانندگی دارد. به گزارش مهر جواد هدایتی مدیرکل دفتر آمار ایمنی و ترافیک سازمان راهداری گفت: از مجموع رانندگان حمل و نقل عمومی 8.1 درصد بی سواد هستند و 4.5 درصد فقط سواد خواندن و نوشتن دارند. سطح تحصیلات رانندگان یکی از عوامل موثر در تصادفات است بر این اساس میزان قربانیان در میان رانندگان که تحصیلات کمی داشتند یا بی سواد بودند بیشتر بوده است.

استاندارد نبودن راه ها و خودروها

سرهنگ پرویزسیاح البرزی(جانشین پیشین ‌پلیس راه‌ کشور)- اگر انسان را به عنوان سازنده راه و زیر ساخت ها، تولید کننده خودروها و وسایل نقلیه و هدایت کننده خودرو به عنوان راننده لحاظ کنیم، در تصادفات رانندگی اوصد در صد نقش دارد، اما اگر انسان را به تنهایی به عنوان یکی از عوامل تصادف لحاظ کنیم، قطعا سهم و نقش آن کاهش می یابد، زیرا جاده، راه، وسیله نقلیه و عوامل محیطی هم نقش به سزایی در افزایش تصادفات جاده ای دارند. یکی از موضوعات مهمی که در بروز بیشتر تصادفات تجربه شده است، نبود راه های استاندارد است زیرا تصادفات رخ به رخ، حوادث خونینی را رقم می زند که تعداد کشته ها در این نوع تصادفات بالاست. از این رو استانداردسازی و ایمن سازی راه ها و جاده ها برای کاهش این گونه تصادفات بسیار مهم است.وضعیت جاده های فرعی و راه های روستایی از لحاظ ایمنی راه و از لحاظ نصب تابلو و علایم قابل قبول نیست و استاندارد لازم را ندارد و فقط شکل راه ها را دارد اما مشکل اصلی در بروز تصادفات رانندگی که منجر به کشته شدن تعدادی می شود وجود نقاط حادثه خیز است. در برخی محورهای حادثه خیز برای دقت و احتیاط بیشتر رانندگان باید تابلوهای اطلاع رسانی و هشدار دهنده نصب شود. اما متأسفانه هیچ تابلویی در این محورها نصب نشده است. علاوه بر وجود راه های استاندارد، استاندارد بودن خودروها ووسایل نقلیه ای که در سطح جاده ها و شهرها تردد می کنند بسیار مهم است. متأسفانه ما در این زمینه بسیار عقب هستیم. امروزه دنیا برای تردد خودروهای ایمن به سمتی حرکت می کند که رایانه مسیرها و وضعیت جاده را به راننده اعلام می کند . خودروهای داخلی استاندارد لازم را برای ایمنی ندارند در حالی که برای تولید خودروهای داخلی استاندارد اروپا تعریف شده است. عامل انسانی درصد قابل توجهی از آمار بروز تصادفات را به خود اختصاص می دهد. زیرا رفتار رانندگان و شیوه و نوع رانندگی و مهارت و کنترل خودرو در ایجاد تصادفات نقش مهمی دارد. برخی رانندگان با رفتارهای خطرساز تصادفات خونینی را در جاده ها رقم می زنند از این رو باید مقرراتی وضع کنیم که بازدارنده باشد. مجازات ها نیز باید متناسب با تخلفات باشد به طوری که در برخی کشورهای اروپایی برای رفتار خطرناک رانندگان نوعی جرایم نظیر نظافت شهر را لحاظ کرده اند و وجود چنین جرایمی خود به خود بازدارنده است و شخصی که به این جرم محکوم می شود، در هر رده و شخصیتی که باشد باید این کار را انجام دهد. پس نباید در قوانین برای این مسئله به زندان و پرداخت جرایم بالا و سنگین بسنده شود.

عضو هیئت مدیره جامعه اندیشمندان ترافیک: تست های بررسی سلامت روحی روانی برای رانندگان نداریم

هروی زاده- تست های بررسی سلامت روحی روانی برای رانندگان نداریم. دکتر محمد بلغاری عضو هیئت مدیره جامعه اندیشمندان ترافیک کشور ضمن بیان این مطلب گفت: هنگام صدور گواهی نامه در قانون به بحث آموزش ، مهارت و سلامت جسمی و روانی فرد متقاضی اشاره شده اما توجه به آن ناقص است در حالی که فردی که می خواهد هدایت خودرو به خصوص خودروهای سنگین را در دست بگیرد باید از آموزش و مهارت کامل برخوردار باشد و از لحاظ جسمی و روانی صحت سلامت او کاملا تایید شود که این مسئله به درستی انجام نمی شود. وی افزود: متاسفانه در قوانین راهنمایی و رانندگی تست هایی با عنوان بررسی شرایط روحی روانی رانندگان وجود ندارد و علاوه بر آن چیزی به عنوان میدان دید هم معنا ندارد در حالی که میدان دید یک راننده به خصوص برای خودروهای سنگین بسیار مهم است که بتواند هدایت کامل برای آن خودرو داشته باشد. دکتر بلغاری به سوابق رانندگی اشاره کرد و گفت: با آن که باید در هنگام تعویض پلاک سوابق رانندگی درج و صادرشود اما متاسفانه به این مسئله توجه نمی شود و پلاک خودرو برای افراد زیر 18 سال و فاقد گواهی نامه صادر می شود که این مسئله نشانگر آن است که شخص دیگر از آن خودرو استفاده می کند بدون آن که اطلاعی از سوابق رانندگی آن داشته باشیم. در حالی که در بیشتر کشورها داشتن اطلاعات از سوابق رانندگی افراد بسیار مهم است و اگر راننده ای به صورت مداوم تخلف کند، بیمار اجتماعی تلقی و از رانندگی کردن محروم می شود.

این مدرس دانشگاه به بحث فرهنگ رانندگی اشاره کرد و گفت: ارتقای فرهنگ رانندگی به چند مقوله بستگی دارد ابتدا باید فرهنگ عمومی جامعه را از طریق رسانه های جمعی ارتقا داده و از این طریق هشدارهای لازم را برای رعایت قوانین و مقررات رانندگی به مردم بدهیم. از نظر آموزش رانندگی در کشور بسیار ضعیف هستیم در حالی که آموزش های لازم زمینه ساز فرهنگ سازی برای رانندگی های بی خطر است. از این رو باید آموزش ها به طور مستمر به شیوه های مختلف ارائه شود تا رعایت انضباط ترافیکی در بین آحاد جامعه نهادینه شود. دکتر بلغاری افزود : باید کنترل ها با ابزار و تجهیزات و در واقع فناوری های جدید انجام شود و قطعا در آینده به سمتی خواهیم رفت که دیگر حضور فیزیکی پلیس برای کنترل و نظارت ضرورت نداشته باشد . این عضو هیئت مدیره جامعه اندیشمندان ترافیک متذکر شد: یکی از عوامل بازدارنده تخلفات رانندگی به خصوص حادثه ساز اعمال قوانین و مقررات سخت گیرانه است در بیشتر کشورهای پیشرفته اروپایی، آمریکا و کانادا جرایم سنگین لحاظ کرده اند و با نصب دوربین ها در جاده ها و شهرها ترددها را رصد می کنند از این رو کنترل های مداوم از طریق این ابزار و تجهیزات صورت می گیرد که نقش مهمی در کاهش تصادفات دارد.