يک تصميم خوب که از طرف صدا و سيما «تباني» لقب گرفت

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- جواد غياثي- "مديران عامل بانک هاي خصوصي و دولتي جلسه اي برگزار کردند که نتيجه آن به نظر مي رسد به يک تباني شبيه باشد". اين آغازين جمله يک گزارش خبري است که ساعت 22 روز شنبه توسط شبکه 3 سيما پخش شد.

موضوع از اين قرار است که پس از مدت ها چانه زني و فشار براي کاهش سود بانکي، بالاخره روز شنبه، مديران عامل بانک ها با کاهش 2 درصدي نرخ سود بانکي موافقت کردند تا با تاييد شوراي پول و اعتبار اين تصميم نهايي و اجرايي شود. اين موضوع(کاهش نرخ سود بانکي) بارها با مقاومت بانک ها و موسسات مالي مواجه شده بود چرا که آنها با نرخ سود بالاتر مي توانند پول هاي مردم را جذب کنند. طبيعتا بعد از کاهش نرخ سود سپرده ها( که بانک ها به مردم مي پردازند) نرخ سود تسهيلات ( که فعالان اقتصادي به بانک ها مي پردازند) کاهش مي يابد و در اين شرايط بانک ها نه تنها سودي از اين تصميم نمي برند بلکه به خاطر کاهش سود ممکن است سپرده گذاري مردم در بانک ها نسبت به بورس و . . . کاهش يابد. نکته جالب آن است که در گزارش مذکور از اين موضوع به تباني بانک ها ياد شده و تصريح شده است که با اين تصميم سود 7 هزار ميلياردي عايد بانک ها مي شود. البته در ادامه گزارش اشاره شده است که در اين جلسه فقط نرخ سود تسهيلات مشارکتي 2 تا 3 درصد کاهش مي يابد. لذا نرخ سود همه تسهيلات کاهش نمي يابد.

در اينجا نمي خواهيم در مورد کاهش سود بانکي و مباحث تخصصي آن بحث کنيم خلاصه مباحث فوق آن است که کاهش نرخ سود بانکي مجموعا به نفع توليد در کشور خواهد بود چرا که نرخ تسهيلات هم متعاقب نرخ سپرده ها کاهش مي يابد و هزينه هاي توليد کاهش مي يابد. البته همه مي دانيم که مشکلات موجود در اقتصاد با اين تصميم حل نمي شود و مشکلات زيادي بر سر راه گسيل سرمايه ها به بخش واقعي اقتصاد وجود دارد اما اين تصميم مجموعاً يک تصميم خوب است. اما در اينجا بحث اصلي اطلاع رساني اين موضوع توسط صدا و سيماست. در حالي که يک تصميم مهم براي اقتصاد گرفته شده است گزارشگر اخبار پربيننده ساعت 10 با پرداختن به اين موضوع و با اين استدلال که تصميمي در مورد نرخ سود تسهيلات گرفته نشده است، به عنوان يک "تباني" از اين تصميم خوب ياد مي کند.

اينکه اين کار براي جذابيت خبر است يا بي اطلاعي گزارشگر يا اينکه هدف خاصي دنبال مي شود چندان مهم نيست. مهم نتايجي است که اين نحوه پرداختن به موضوع به بار مي آورد. در حالي که براي اجراي سياست هاي اقتصادي توسط دولت و نهادها نياز به اعتماد و همدلي مردم و مسئولان وجود دارد و بر اساس يافته هاي علمي اعتماد متقابل بين مردم، سازمان ها و دولت يکي از ملزومات پيشرفت محسوب مي شود، اين نوع اطلاع رساني به شدت پايه هاي اعتماد مردم به مسئولان را مي لرزاند. صدا و سيما به عنوان فراگيرترين رسانه در کشور، مخصوصا در ساعات پربيننده به سادگي مي تواند بدبيني شديدي در مردم ايجاد کند که زمينه هاي سياست پذيري و همدلي مردم را از بين ببرد.

متاسفانه اين رويکرد در برخي ديگر از مواقع مثل اعلام تورم صفردرصدي توسط رئيس جمهور نيز وجود داشت. در حالي که رئيس جمهور بر اساس آمار مورد اعتماد رسمي، اين نرخ را اعلام کرده بود، صدا و سيما با اشاره به قيمت يک کالا مثل مرغ اين موضوع را زير سوال برد. البته اقدام رئيس جمهور مبني بر بزرگ کردن نرخ تورم ماهانه و اعلام آن در سخنراني ها به عنوان دستاورد دولت مورد تاييد نيست همانطور که درباره جزئيات نرخ سود سپرده و تسهيلات هنوز ابهام وجود دارد اما بزرگ کردن اين موضوعات اعتماد به رئيس جمهور، آمار اقتصادي، نهادها و مسئوليت را از بين مي برد که عواقب اقتصادي آن در عدم انصراف مردم از دريافت يارانه ها و مانند آن بروز مي کند چرا که مردم به اينکه دولت بتواند با يارانه هاي آنها کار مفيدي انجام دهد اعتماد ندارند. شايسته است در سالي که به عنوان همدلي و همزباني مردم و دولت نامگذاري شده است با دقت بيشتر کاري نکند که پايه هاي اعتماد که لازمه همدلي است فروريزد.