تجربيات توسعه کشاورزي برای ایران/ درآمد کشاورزي گلخانه اي ترکيه برابر با ارزآوري گردشگري

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»-  سيد محمود معلمي- ترکيه کشوري در نقطه اتصال اروپا و آسيا به شمار مي رود اين کشور از منابع زيرزميني نفت و گاز کمتري نسبت به ساير همسايگان برخوردار است.بخش عمده اي از منبع ارزي خود را بر درآمدهاي گردشگري متمرکز کرده و در حوزه هاي مختلف صنعت توريسم به شاخص هاي توسعه اي قابل توجهي دست پيدا کرده است. اين کشور اوراسيايي در جنوب شرقي آسيا و خاورميانه واقع شده و از اقليم مشابه ايران برخوردار است.

ترکيه در شرق با کشورهاي ايران، جمهوري آذربايجان (نخجوان)، ارمنستان و گرجستان؛ در جنوب شرقي با عراق و سوريه و در شمال غربي (بخش اروپايي) با بلغارستان و يونان همسايه  است. همچنين ترکيه از شمال با درياي سياه، از غرب با دو درياي کوچک مرمره و اژه، و از جنوب غرب با درياي مديترانه مرز آبي دارد. دو تنگه راهبردي بسفر و داردانل نيز در اختيار ترکيه است.

پهناوري ترکيه ۷۸۳٬۵۶۲ کيلومتر مربع (سي و هفتمين کشور دنيا) است. ترکيه کشوري کوهستاني ودر مناطق حاشيه درياي سياه نسبتاً پرباران است. شکل اين کشور مانند يک مستطيل است که از سوي خاور و باختر امتداد يافته است. ترکيه با قرار گرفتن در يکي از حسّاس ترين مناطق جهان، داراي موقعيّت جغرافيايي راهبردي و بسيار خوبي است و گذرگاه جنوب باختر آسيا و اروپا به شمار مي آيد و کشورهاي بسياري، به ويژه ايران از خاک ترکيه براي ترانزيت کالا و انرژي استفاده مي کنند. ترکيه از آب و هواي خوب و جلگه اي برخوردار است و مکان هاي جالب و ديدني دارد به همين دليل سالانه تعداد زيادي توريست به آنجا مسافرت مي کنند.

ترکيه حدود ۷۶ ميليون نفر (برآورد ۲۰۱۳) جمعيت دارد، که حدوداً ۷۵ تا ۸۵ درصد مردم سني و ۱۵ تا ۲۵ درصد هم علوي هستند. حکومت ترکيه لائيک است ولي بسياري از مردم به دين اسلام پايبند هستند و عيد فطر و عيد قربان در اين کشور تعطيل رسمي است. همچنين در ترکيه حدود 70 تا 75 درصد مردم ترک، ۱۸ درصد کرد و 7 تا 12 درصد را ساير اقوام تشکيل مي دهند.

اگروتوريسم
در مناطق مرکزي ترکيه در استان هاي افيون، قيصريه، کوتاهيه، سيواس و دياربکر صنعت کشاورزي اقدام به احداث باغات ميوه گلخانه اي کرده و با توليد محصولات ويژه باغي اقتصاد کشاورزي منطقه را متحول کرده است.

يک کارشناس باغباني ترکيه اي که براي بازديد از باغات ميوه خراسان رضوي و گلستان به کشورمان سفر کرده در اين باره گفت: شرايط اقليمي استان هاي مرکزي ترکيه ايجاب مي کند که توليدات به سوي محصولات باغي سوق پيدا کند لذا با برنامه ريزي که در اين استان ها انجام شد، کشت محصولات زراعي (کشتزار) به سوي توسعه باغات تغيير جهت يافت و هم اکنون سطوح گلخانه اي متعددي براي احداث گلخانه هاي توليد ميوه زيرسازي شده و در برنامه اي 7 ساله 60 درصد عرصه هاي زراعي تبديل به باغات ميوه خواهد شد. "احسان يازي" کاربري جذب گردشگر را يکي از اهداف سرمايه گذاري در حوزه باغباني گلخانه اي دانست و ادامه داد : فلورگلخانه اي که در اين گلخانه ها کشت شده ترکيبي از گياهان استوايي مناطق مرطوب و حاره است و محصولات اين گلخانه ها در اقليم طبيعي ترکيه به وجود نمي آيد لذا صنعت کشاورزي ترکيه با احداث اين گلخانه ها ضمن توليد محصولات ويژه به عرصه جذب گردشگر تبديل شد و اگروتوريسم ( گردشگري کشاورزي) در منطقه ر اتوسعه داده است.

سواحلي براي گلخانه
ترکيه خط ساحلي به طول 7200 کيلومتر دارد و نسبت ساحل به محيط کشور معادل 73.3 درصد برآورد شده است مفهوم اين ارقام برخورداري ترکيه از سواحل طلايي براي جذب گردشگر است. بر اساس برنامه توسعه 20 ساله ترکيه سواحل شامل استان هاي آنتاليا ، مرسين و خاتاي به عنوان استان هاي جذب توريست معرفي شده و آب هاي گرم سواحل درياي اژه شرايطي را به وجود آورده که بهشت توسعه فضاي گلخانه ها را فراهم کرده است. توسعه گلخانه ها در سواحل ترکيه شاخص توليد انواع محصولات گلخانه اي را ارتقاء داده و درآمد صنعت گلخانه اي با درآمد ارزي گردشگران سياحتي برابري مي کند.

کشاورزي اوراسيا
در کشور ترکيه همه ساله نمايشگاه بين المللي Growtech Eurasia در سواحل استان آنتاليا برگزار مي شود که به معرفي توانمندي هاي کشاورزي در حوزه ماشين هاي کشاورزي و دامپروري، محصولات و خدمات گلخانه اي ، تجهيزات و تکنولوژي هاي نوين کشاورزي ، سيستم هاي آبياري ، کاشت بذر ، جوانه و کشاورزي ارگانيک مي پردازد اين نمايشگاه علاوه بر توليدکنندگان و کارآفرينان براي دانشگاهيان و کارشناسان کشاورزي و شرکت هاي توريستي و برگزارکنندگان تورهاي علمي نيز جالب توجه بوده و زمينه تبادل تجربيات در حوزه توليدات گياهي و دامي ، شيلات ، جنگل و صنايع تبديلي کشاورزي را براي کارشناسان فراهم مي کند.

«يازي» کارشناس باغباني استان آنتاليا درباره صنعت گلخانه اي ترکيه مي گويد : به دليل اينکه هزينه توليد محصولات گلخانه اي و ارگانيک بالاست لذا هدف گذاري توليد محصولات براي بازارهاي صادراتي است و در واقع ارزآوري صنعت گلخانه اي هزينه هاي آن را پوشش مي دهد و علاوه برآن به دليل اينکه مدرن ترين تجهيزات گلخانه اي را در اين صنعت کارسازي کرده ايم برنامه هاي آموزش صنعت گلخانه را در برنامه هاي معرفي کشاورزي ترکيه قرار داده ايم و با برگزاري دوره هاي آموزشي براي کارشناسان سراسر جهان که در آن شرکت مي کنند ، به معرفي صنعت پيشرفته گلخانه مي پردازيم.

اين کارشناس، صنعت گلخانه اي ايران را روبه رشد دانست و ادامه داد: مناطق شمالي ايران زمينه بسيار مساعد احداث گلخانه هاي هيدروپونيک را داراست لذا بخش هايي از اراضي زراعي که محصولات کشاورزي با ارزش افزوده محلي (محصولاتي که ارزش اقتصادي براي مصرف محلي دارد) را توليد مي کنند بايد به احداث گلخانه براي توليد محصولات صادراتي تبديل کنيد و چهره اقتصادي منطقه را با توليد محصولات ويژه متحول کنيد.

وي استان هاي شمالي را بهشت توليد گل و گياه زينتي دانست و تاکيد کرد : تبادل کارشناسان ايران و ترکيه و تبادل تجربيات دو کشور مي تواند زمينه ساز تحول کشاورزي منطقه ر افراهم کند و دو کشور ايران و ترکيه تامين کننده فرآورده هاي غذايي کشورهاي مشترک المنافع ، افغانستان ، عراق و روسيه شوند.