بررسی «سیاست رفاهی» در دولت یازدهم

به گزارش پارس به نقل از «تابناک» وی در این مطلب بر این اعتقاد است که دارا بودن " سیاست رفاهی " به عنوان یکی از ویژگی های بارز دولت دکتر روحانی کلید واژه ای است که به دفعات در گفتمان دکتر ربیعی وزیر تعاون ، کار و رفاه اجتماعی و دبیر شورای عالی رفاه و تامین اجتماعی تکرار شده است .

بر این اساس ضروری است  که این کلید واژه واکاوی شود و بویژه تفاوت بین "تصمیم " و " سیاست " در قلمرو رفاه اجتماعی تبیین گردد .

مهمترین تفاوت بین سیاست ( policy  ) و تصمیم ( decision  ) این است که "سیاست" به یک سری اقدامات هدفمند و نسبتا پایدار اطلاق می شود که توسط یک یا گروهی از عاملین و کنشگران در برخورد با یک مشکل یا نگرانی صورت می گیرد و نتایج آن با گذشت زمان آشکار میگردد در حالیکه  "تصمیم" ناظر به یک انتخاب مشخص از میان مجموعه ای از الترناتیوها است . به عبارت بهتر سیاست به اقدام پایدار، اجباری و زمان دار و آنچه در واقع انجام می شود ( (actually done  تمرکز دارد اما "تصمیم" ناظر به انتخاب )  (choice از بین گزینه های موجود ، پیشنهاد  (propose)و یا قصد داشتن (intend (   می باشد . در واقع آنچه قصد انجامش وجود دارد و  یا آنچه مقامات اذعان می کنند درصدد انجامش هستند ، " تصمیم " است ولی آنچه در عمل انجام می شود و در زندگی روزمره مردم تاثیر واقعی دارد ، "سیاست " است .

در این میان دولتمردانی که به جای بیان تصمیم و  وعده انجام یک اقدام ، خود را موظف به ارائه سیاست می دانند این امکان و حق را به  شهروندان  و فعالین مدنی می دهند که بر سیاست های عمومی  دولت (که  حوزه های مختلفی نظیر اقتصاد ، آموزش ، مراقبت های بهداشتی و برنامه های سلامت ، حمل و نقل عمومی ، محیط زیست ، انرژی ، اشتغال ، آسیب های اجتماعی و ... را شامل می شود)   تاثیر گذار باشند و با تایید ، اصلاح و  یا رد سیاست های عمومی در فرایند سیاست گذاری شریک سیاست گذاران قرار گیرند .

بر این اساس وقتی وزیر رفاه دولت یازدهم  داشتن سیاست رفاهی را به عنوان ویژگی بارز دولت تدبیر بیان می کند بدین معناست که این دولت برای حل مسائل و مشکلات شهروندان به جای آنکه فقط به بیان تصمیم که ناظر به تمایل ، ایده  ، قصد و یا وعده است  بسنده کند به تدوین و اجرای "سیاست" می پردازد که معطوف به سلسله اقدامات هدفمند و هدف محوری (نه اتفاقی ، تصادفی و احساسی) است که در پاسخ به مطالبات شهروندان و نیازهای گروه های هدف  در یک بازه زمانی مشخص در واقعیت انجام می شود و لذا نتایج آن ملموس و قابل ارزیابی است.

می توان نمونه های متعددی از سیاست های رفاهی را در این دولت بر شمرد . برای مثال از میان سیاست هایی که هم اکنون در وزرات تعاون ، کار ورفاه اجتماعی در حال اجرا هستند می توان به سیاست حمایت عذایی از افراد دارای فقر غذایی ، سیاست حمایت اجتماعی از کودکان کاروخیابان ، سیاست ارائه مشوق تحصیلی به کودکان بازمانده از تحصیل،  سیاست غربال گری آلزایمر در سالمندان، سیاست گفت و گوی اجتماعی با نخبگان و سیاست فقر زدایی منطقه ای  اشاره کرد .

جمع بندی اینکه ، دارا بودن سیاست رفاهی در دولت یازدهم به معنای آن است که در عرصه سیاست گذاری عمومی که تقریبا همه جنبه های زندگی شهروندان را شامل می شود این دولت به جای آنکه فقط به بیان و اعلام "تصمیم ها "  (که حوزه تمایلات ، وعده ها و قصد انجام امور را شامل می شود ) بپردازد خود را موظف می داند با ارائه " سیاست " هایی که معطوف به اقدامات عملی ، هدفمند و زمان دار هستند  امکان  نقد و بررسی آنها را فراهم کنند تا بدینوسیله هم شانس موفقیت این سیاست ها را افزایش داده و هم گروه های ذی ربط و ری نفع را در فرایند سیاست گذاری شرکت داده باشد .