سرنوشت انتقال گاز یه پاکستان چه شد؟

به گزارش پارس به نقل از فارس عملیات اجرایی احداث خط لوله گاز تاپی از ابتدای سال ۲۰۱۵ میلادی یعنی حدود یک ماه دیگر در حالی آغاز می شود که همچنان ایران و پاکستان درباره اجرای خط لوله "آی پی" توسط پاکستان به نتیجه نرسیده اند.

به همین دلیل به نظر می رسد با اجرای خط لوله تاپی و تامین گاز پاکستان از ترکمنستان، احتمال می رود که قرارداد بین ایران و پاکستان با گره های بیشتری مواجه شود.

مسئولان ارشد کشورهای پاکستان، هند، افغانستان و ترکمنستان در تیر ماه سالجاری برای پیشبرد پروژه خط لوله گازی موسوم به "تاپی" از ترکمنستان در عشق آباد گرد هم جمع شدند و مذاکرات مفصلی را درباره انتقال گاز ترکمنستان به این کشورها انجام دادند.

آنچه که وقت‌کشی پاکستان در خرید گاز از ایران را موجب شده، تلاش این کشور برای تامین گاز مورد نیاز خود از راه‌های جایگزین و کم هزینه تر است. پاکستان برای خرید گاز به جز ایران و احداث خط لوله «آی پی» دو راه جایگزین دارد.

همانطور که بارها اشاره شده و در خبرهای مختلف آمده است، پاکستان به دنبال واردات گاز به صورت ال ان جی از کشور قطر است. قطر در بهار امسال به پاکستان اطمینان خاطر داد از سال آینده و به منظور کاهش کمبود انرژی روزانه ۲۰۰ میلیون فوت مکعب گاز مایع به این کشور صادر کند،اما به جز واردات ال ان جی از قطر، پاکستان می تواند بخش دیگری از گاز مورد نیاز خود را از طریق ترکمنستان تامین کند.

علی‌رغم آنکه انتقال گاز ترکمنستان از مسیر افغانستان به کشور پاکستان می‌تواند نگرانی‌های امنیتی را ایجاد کند اما با توجه به حمایت آمریکا از این موضوع که در جهت به حاشیه راندن ایران از معادلات انرژی منطقه صورت می‌گیرد و همچنین پیگیری ترکمنستان برای عملیاتی شدن هرچه سریعتر خط لوله صادرات گاز تاپی به نظر می‌رسد تمایل پاکستان برای خرید گاز از ترکمنستان افزایش یافته است.

دو شرکت آمریکایی شورون و اکسون موبیل نیز در تلاش هستند تا خط لوله انتقال گاز تاپی را اجرایی کرده و طبیعتا این موضوع برای پاکستان هم که تمایلی به هزینه کردن برای احداث خط لوله ندارد ایده آل است.

نقطه مشترک دو پروژه انتقال گاز "آی پی" و "تاپی"، پاکستان است که با توجه به مزیتهای خط لوله تاپی که از حمایتها آمریکا برخوردار است به نظر می رسد پاکستان به سمت تاپی متمایل شده است. به همین دلیل تمایل این کشور به خرید گاز از ایران با توجه به فشارهای آمریکا و حمایتهای مالی و لجستیک این کشور کاهش یافته و پیش بینی می‌شود خط لوله تاپی بزودی جایگزین خط لوله آی پی شود.

در این میان تنها ابزاری که ایران در مقابل پاکستان در اختیار دارد دریافت جریمه از پاکستان است.

طبق قرارداد منعقد شده بین ایران و پاکستان عملیات ساخت خط لوله آی پی در داخل خاک ایران در مجموع با هزینه ۲.۵ میلیارد دلار انجام شد اما بخش دوم این خط لوله در خاک پاکستان به طول ۷۸۰ کیلومتر هنوز احداث نشده و دولت پاکستان در تامین هزینه های ساخت این خط لوله در خاک خود با مشکلات بسیاری روبرو است.

به همین دلیل پیشنهادی از سوی پاکستان برای فرار از پرداخت جریمه و تامین گاز مورد نیاز خود به مطرح شد به نحوی که پاکستان به جای واردات گاز طبیعی از ایران ال ان جی وارد کند یعنی ایران با ارسال گاز به عمان و تبدیل آن به ال ان جی به دلیل آنکه واحد تولید ال ان جی در این کشور وجود ندارد، پاکستان این گاز را از عمان وارد کند.

در هفته گذشته نیز با حضور وزیر نفت پاکستان در ایران این پیشنهاد بار دیگر مطرح شد، ولی تا کنون مشخص نیست که مسئولان صنعت نفت ایران چه واکنشی را در خصوص این پیشنهاد نشان داده اند،اما کارشناسان انرژی دو کشور معتقدند انتقال گاز ایران به پاکستان نه تنها از نظر سیاسی به نفع هر دو کشور است بلکه خط لوله تاپی نمی تواند منبع مطمئن تامین انرژی باشد زیرا هر لحظه منافع امریکا در منطقه به خطر بیافتد می تواند از این خط لوله به عنوان ابزار فشار استفاده کند،همانطور که تاکنون به پاکستان اجازه نداده است تا واردات گاز از ایران در قالب خط لوله آی پی صورت پذیرد.