پايگاه خبري تحليلي «پارس»- شیوا سعیدی- شهروند، تولید کالاهایی با قابلیت ماندگاری یک مزیت صنعتی به شمار می‌رود؛ این کالاها طیف وسیعی را در بر می‌گیرند، از هواپیما و کامپیوتر گرفته تا تلویزیون و خودرو. تولید این کالاها سود سرشاری به همراه دارد که دلیل آن هم تولید انبوه و شیوه تعیین قیمت کالاست. یکی از کالاهای ماندگار خودرو است که هرچند در قالب کالایی مصرفی دسته‌بندی می‌شود، اما در بسیاری از کشورها نوعی سرمایه‌گذاری نیز محسوب می‌شود و به همین دلیل بهای آن و شیوه قیمت‌گذاری آن تأثیر زیادی در زندگی روزمره مصرف‌کننده و تولیدکننده دارد.

مهم‌ترین عناصری که در ساخت یک اتومبیل نقش دارند، عبارتند از: نیروی کار، مواداولیه و تبلیغات که این عناصر سه‌گانه قیمت خودرو را نیز تعیین می‌کنند. هرچند ماشین و روبات نقش بیشتری در تولید خودرو دارند، اما هنوز هم هزینه‌های کلانی صرف طراحی و مهندسی اتومبیل‌ها می‌شود که این موارد به هزینه‌های نیروی کار مربوط هستند.از سوی دیگر در خودروها از مواد مختلفی استفاده می‌شود. از استیل و آلومینیوم و داشبورد، صندلی و تایر گرفته تا حتی پیچ‌هایی که دو قطعه را به هم متصل می‌کند و نوسان قیمت این مواد در بازار در هزینه ساخت خودرو و بالطبع قیمت نهایی آن تأثیرگذار است. همچنین خودروسازان سراسر جهان سالانه میلیاردها دلار صرف تبلیغات می‌کنند. علاوه بر آن، آنها مبالغ هنگفتی را در بازارهای تحقیقاتی صرف می‌کنند تا روندهای پیش‌بینی انتظارات و ترجیحات مشتری را بررسی کنند.

رابطه بین قیمت خودرو و هزینه تولید
همان‌طور که گفته شد هزینه‌های مواداولیه و نیروی کار دو عامل اصلی در تعیین قیمت خودرو هستند، اما شیوه بکارگیری و استفاده از آنها تأثیر متفاوتی در نحوه قیمت‌گذاری دارد. به‌عنوان مثال شرکت «فولکس واگن» باید برای ساخت «بنتلی» در انگلیس مواداولیه و نیروی کار بیشتری در مقایسه با ساخت «اسکودا» به کار برد و به این ترتیب بهای بنتلی 10 برابر بهای اسکوداست. اما این درحالی است که هزینه ساخت آن 10 برابر اسکودا نیست. براساس یک قانون کلی، خودروهای بزرگتر به‌شیوه‌ای صرفه‌جویانه‌تر ساخته می‌شوند. بهترین نمونه این موضوع، بهای ساخت «پورشه کیمن» در مقایسه با «پورشه 911» است به‌طوری که هزینه ساخت کایمان و 911 تفاوت چندانی ندارد اما سودآوری اولی بسیار بیشتر از 911 است.  با این وجود دستیابی به اطلاعات داخلی درباره هزینه‌های واقعی ساخت یک خودرو در سراسر جهان بسیار مشکل است. اما می‌توان چنین نتیجه گرفت خودروهایی که با حجم کم تولید می‌شوند سودآوری بیشتری دارند. اما از سوی دیگر نباید هزینه‌های تحقیق و توسعه را نادیده گرفت و با توجه به فناوری‌های به کار گرفته شده برای تولید، قیمت خودرو نیز تغییر می‌کند.

سود 12هزار دلاری خودروسازان آمریکایی در هر دقیقه
با وجود این که درباره هزینه دقیق ساخت خودروها آمار دقیقی وجود ندارد، اما با گشتی میان وب‌سایت‌های مختلف که کاربران آنها موضوعات جالبی دراین‌باره به اشتراک گذاشته‌اند، اطلاعات قابل توجهی به دست می‌آید. بنابراین به‌طور متوسط هزینه تولید یک خودروی خانوادگی 1255 دلار است، اما تولید یک خودروی لوکس یا اسپرت 2745 دلار هزینه دارد. به این ترتیب به نظر می‌رسد تولید خودرو ارزان باشد و شرکت‌های ذی‌نفع از تولید یک خودروی متوسط، حدود 120‌درصد سود ببرند. به‌عنوان مثال طی چند ‌سال اخیر صنعت خودروسازی آمریکا به‌طور مرتب سود سه ماهه خود را حدود 1.5‌میلیارد دلار گزارش می‌دهد. این رقم نشان می‌دهد شرکت‌های خودروسازی هر دقیقه 12‌هزار دلار سود می‌برند.

براساس یک قانون کلی قیمت فروش خودرو 5 برابر هزینه تولید آن است. بنابراین خودرویی که در نمایندگی یا نمایشگاه به بهای 10 هزار دلار فروخته می‌شود، فقط با 2‌هزار دلار ساخته می‌شود. دلال خودرو همیشه قیمت خودرو را 100‌درصد بالاتر بیان می‌کند و در صورت چانه زدن به مشتری تخفیف می‌دهد.

یکی از مواردی که باید در نظر گرفت قیمت پیشنهادی خرده‌فروشی است.RRP یا قیمت پیشنهادی خرده‌فروشی خودرو هزینه‌های مربوط به مواداولیه، سوار کردن قطعات، تبلیغات و غیره را دربرمی‌گیرد. این قیمت در هر کشور متفاوت است؛ در برخی کشورها مشتری فقط تا 10‌درصد قیمت پیشنهادی می‌تواند چانه بزند. اما در کشورهای اروپایی به دلیل رقابت، قدرت چانه‌زنی بالاتر است و در استرالیا 40 تا 50‌درصد قیمت پیشنهادی به مشتری را می‌توان تخفیف گرفت.

افزایش قطعات الکترونیکی خودروها تا 2015
به‌طورکلی مواداولیه و قطعات، 70‌درصد هزینه‌های کلی تولید خودرو را تشکیل می‌دهند. 30‌درصد باقیمانده به‌طور مساوی میان هزینه‌های نیروی کار و هزینه‌های جانبی تقسیم می‌شود. اما در سال‌های اخیر نسبت قطعات الکترونیکی به کار رفته در خودروها افزایش یافته است. درحقیقت بسیاری از ناظران صنعت پیش‌بینی می‌کنند تا 2015 میلادی اجزای الکترونیکی 40‌درصد هزینه کل تولید یک خودرو را به خود اختصاص دهد. هم‌اکنون شرکت‌های خودروساز بیشتر روی فناوری الکترونیکی تکیه می‌کنند. درحال حاضر 10تا 15‌درصد هزینه کل تولید یک خودروی مدل 2007 مانند «تویوتا کورولا»، 20تا 30‌درصد هزینه یک برند لوکس مانند «لکسوس» و 50‌درصد هر نوع خودروی هیبریدی مانند «تویوتا پریوس» به اجزای الکترونیکی تعلق دارد. مهم‌ترین عامل در ورای افزایش سریع میزان بخش‌های الکترونیکی به کار گرفته شده در خودروها نقش حیاتی آنها در فراهم کردن راه‌حل‌های ایده‌آل برای 4 چالش پیش روی خودروسازان امروز است که بهبود قابلیت استفاده از خودرو، ارتقای ویژگی‌های امنیتی، کاهش خطر برای محیط‌زیست و ایجاد قابلیت عملیاتی بیشتر این 4 چالش را تشکیل می‌دهند. هم‌اکنون برای بهبود امنیت و قابلیت استفاده از خودرو، راه‌حل‌های فناورانه مانند سیستم‌های امنیتی قبل از تصادف، سیستم‌های پشتیبانی پارک خودرو و سیستم‌های کنترل کروز برای طیف وسیع‌تری از مدل‌ها به کار گرفته می‌شوند.

اجاره خودرو، درآمد تازه خودروسازان
صنعت خودروسازی جهانی به شدت به تمایلات و خواسته‌های مشتری وابسته است. شرکت‌های خودروساز تعداد زیادی از تولیدات خود را به کسب و کارها و شرکت‌های اجاره خودرو می‌فروشند و فروش همگانی بزرگترین منبع درآمد برای این بخش است. به همین دلیل اعتماد مشتری و اعتماد تجاری در مقایسه با عوامل معمولی مانند رشد درآمدها و بار بدهی، اهمیت بیشتری دارند.یکی دیگر از نکات موثر در فروش خودرو، ایجاد تغییرات و طراحی در این طرح است. شرکت‌های خودروسازی سالانه خودروهایشان را تجدید می‌کنند. این عملیاتی معمول میان آنهاست اما هنگامی که شرکتی تصمیم می‌گیرد طرح خودرویی را تا حد زیادی تغییر دهد، مشکلاتی ایجاد می‌شود. این تغییرات به تأخیرات وسیع منتهی می‌شود به گونه‌ای که به افزایش هزینه‌ها و کاهش رشد درآمدها منجر می‌شود.

در بخش تولیدکنندگان قطعات یدکی نیز چرخه عمر یک اتومبیل بسیار مهم است، هر قدر عمر عملیاتی خودرو بیشتر باشد، نیاز بیشتری به قطعات یدکی خواهد داشت. از سوی دیگر قطعات جدید عمر طولانی‌تری دارند که این امر به سود مشتریان اما به ضرر قطعه‌سازان است. در سال‌های اخیر تأکید بیشتر روی اجاره خودروها به رشد عایدی خودروسازان کمک کرده است. مزیت اجاره خودرو آن است که ترس‌های مشتری درباره ارزش فروش دوباره خودرو را از بین می‌برد و از سوی دیگر، قدرت استفاده از محصول را به مردم می‌دهد. از دیدگاه تولید‌کننده نیز اجاره خودرو راهی ایده‌آل برای مخفی کردن بهای اصلی خودرو از طریق هزینه‌های سرمایه‌گذاری است و به این وسیله شرکت‌های خودروسازی می‌توانند محصولات خود را ترویج کنند. اما دستیابی به سود آن‌طور که به نظر می‌رسد ساده نیست. اجاره نیازمند آن است که خودروسازان در پایان مهلت اجاره قضاوت عادلانه‌ای درباره ارزش خودرویشان داشته باشند در غیر این صورت آنها ضرر می‌کنند.

تلویزیون جهان خودرو خودروسازان درآمد دلار رقابت صنعت قانون قیمت خودرو