پايگاه خبري تحليلي «پارس»-دکتر محمدرضا فرزين گفت: بسياري از مسوولان اقتصادي کنوني در سال‌هاي قبل تمام مشکلات ارضي و سماوي کشور را ناشي از اجراي قانون هدفمندکردن يارانه‌ها بيان کردند حال همين افراد بايد بيايند و به مردم بگويند که خير دنيا و آخرت شما در اجراي اين طرح است و اين از يک طرف نشدني است و از طرف ديگر غيرقابل پذيرش.

دکتر محمدرضا فرزين دبير سابق ستاد هدفمندکردن يارانه ها به اشتباهات صورت گرفته در ثبت نام مرحله دوم هدفمندي يارانه ها و  چرايي عدم انصراف مردم و شكست دولت در اين موضوع پرداخت و اظهار داشت: نه تنها يارانه بلکه تمام درآمدهاي دولت حق مردم است و دولت به نمايندگي از مردم آنها را اداره و مديريت مي‌کند و مشروعيت نهاد دولت و دولتمردان نشأت گرفته از مردم است. 

farzinmoh

* چند درصد مردم ايران غني هستند
وي در پاسخ به اين سوال كه واقعا اطلاع داريد چند درصد مردم ايران غني هستند كه توقع انصراف از آنها داشته باشيم؟ گفت: مطالعات ما درخصوص هدفمندسازي يارانه‌ها با همکاري نهادهاي آماري کشور نشان مي‌داد که تنها هشت درصد از خانوارهاي کشور پردرآمد تلقي مي‌شوند يعني کمتر از يک دهک و تنها پنج درصد از خانوارهاي کشور داراي سطح درآمدي بيش از 34 ميليون ريال در ماه مي‌باشند. 

وي افزود: به‌عنوان مثال از 10 ميليون خودرو سواري کشور در سال 1391 تنها 287 هزار خودرو لوکس است و 8.9 ميليون خودرو پرتعداد داخلي داريم که 4.3 ميليون خودرو پرايد و يک ميليون پيکان است.

فرزين اضافه كرد: در اين سال تنها 10 درصد از سهامداران بازار بورس داراي سهام بيش از 47 ميليون ريال هستند؛ بنابراين بخش عمده مردم کشور در گروه‌هاي درآمدي متوسط طبقه‌بندي مي‌شوند و اين گروه‌ها روي يارانه خويش به‌عنوان يک درآمد دائمي برنامه‌ريزي کرده‌اند و حذف آن منجر به عدم تعادل در درآمد – هزينه خانوارشان مي‌شود. 

* اشتباهات دولت تدبير و اميد در ثبت نام مرحله دوم
دبير سابق ستاد هدفمندکردن يارانه ها در مواجهه با اين سوال كه چرا مردم به درخواست دولت مبني بر انصراف يارانه، پاسخ منفي دادند به چند اشتباه دولت تدبير و اميد اشاره كرد و گفت: اولين اشتباه برآوردهاي غلط آنها از افرادي بود که مي‌توانند انصراف دهند که ناشي از ضعف در مطالعات کارشناسي اوليه و تعجيل بيهوده بود. متاسفانه ضعف کارشناسي و سازماندهي نامناسب در تمام اقدامات مربوط به اجراي طرح هدفمندسازي يارانه‌ها مشهود است. 

وي افزود: اشتباه دوم که بسيار اهميت دارد ناشي از زمان بسيار نامناسب ثبت‌نام انصراف بود؛ يعني در آستانه افزايش قيمت انرژي که با ابهام کامل براي مردم روبه‌رو است و ده‌ها سوال پاسخ داده نشده در ذهن آنها ازقبيل: قيمت‌ها چه خواهد بود؟ چه ميزان تورم به همراه خواهد داشت؟ آيا قادر به تعادل دخل و خرج خواهيم بود يا خير؟ از آنها مي‌خواهيم که انصراف دهند.
 
وي اضافه كرد: در اين مقطع انتظارات مردم از آينده مغشوش است؛ بنابراين انتظارات آنها از درآمد دائمي نيز مغشوش است و يک فرد حتي غني اگر اندکي خطرگريز باشد فکر مي‌کند که من امروز درآمد مناسبي دارم آيا فرداي اجراي اين طرح هم خواهم داشت؟ آيا حداقل نمي‌توانستند اجراي اين طرح را به ماه‌هاي بعد از اصلاح قيمت منتقل کنند تا بخشي از ابهامات مردم برطرف شود؟ 

دكتر فرزين، اشتباهات ديگر دولت را وضعيت نامناسب اطلاع رساني، پرسش نامه و ادبيات تعدادي از دولتمردان ذكر كرد و گفت: هنوز بنده نيز نمي‌دانم که آيا واقعا هدف دولت، خودانصرافي بود يا قصد حذف کردن مردم را داشتند. درضمن اينکه دولتمردان از مردم تقاضاي انصراف داشتند، گروهي از آنها نيز مردم را تهديد به انصراف و ادعا کردند که اطلاعات افراد غني را داريم. 

وي افزود: اگر چنين اطلاعاتي وجود دارد چرا آنها را حذف نمي‌کنيد و از معترضين خواهان مراجعه نمي‌شويد در اين صورت با حداکثر يک گروه يک ميليوني طرف هستيد نه با جامعه 78 ميليون نفري. به عبارت ديگر چرا در يک فرآيند خودانصرافي از ادبيات مربوط به آن استفاده نشد؟ 

وي تاكيد كرد: اگر به مردم گفته مي‌شد که ما امسال ثبت‌نام مي‌کنيم و افرادي که انصراف مي‌دهند تا سال بعد فرصت بررسي مجدد و درصورت نياز ثبت‌نام مجدد دارند. در اين صورت بسياري از افرادي که در عين حال غني و از آينده نگران بودند به صف انصراف‌دهندگان مي‌پيوستند. 

وي به اشتباه پرسش نامه اشاره كرد و گفت: در اين پرسش‌نامه مردم به پنج گروه درآمدي تقسيم شده بودند اولين سوال اين است که اين اعداد مستخرج از کدام کار کارشناسي بود؟ چرا 600 هزار تومان و چرا يک ميليون تومان و چرا 2.5 ميليون تومان؟ اين اعداد از کجا آمده است؟ هر يک از اين گروه‌ها نشانگر چه واقعيتي هستند؟

 عضو هيات علمي دانشگاه علامه طباطبايي اضافه كرد: اگر فردي در ماه 650 هزار تومان درآمد دارد با فردي که 550 هزار تومان درآمد دارد با تمام تفاوت‌هايي که در بعد خانوار آنها وجود دارد، اجاره‌نشين هستند يا نيستند، محل زندگي آنها و... متعلق به 2 طبقه متفاوت هستند؟ فرض کنيم که تمام مردم ايران به‌دقت اين پرسش‌نامه را تکميل مي‌کردند، در اين صورت اطلاعات آن چه استفاده‌اي داشت؟ 

وي افزود: با فردي که اعلام کرده درآمد 1.1 ميليون توماني دارد و فردي که اعلام کرده درآمد 950 هزار توماني دارد فارغ از تمام تفاوت‌هاي نوع و محل زندگي و مشخصات خانوار و هزينه‌هاي آنها وجود دارد 2 نوع برخورد کنيد. 

* حدود 77 ميليون نفر يارانه مي‌گيرند، يعني کمتر از جمعيت کشور
دبير سابق ستاد هدفمندکردن يارانه ها در مورد ابهامي كه درخصوص پرداخت يارانه بيش از جمعيت عنوان مي شود به «پارس» گفت: در مرحله اول هدفمندکردن يارانه ها، 63 ميليون نفر ايراني متقاضي يارانه شدند و از دي ماه سال 1389 تاکنون به‌دليل تولدهاي جديد و افرادي که مجددا متقاضي يارانه شدند، اين عدد به حدود 77 ميليون نفر رسيد. 

وي افزود: از نکات قابل توجه اين است که سايت سازمان هدفمندسازي هيچ‌گاه براي ايرانيان خارج از کشور باز نبود و ثبت‌نام آنها از داخل کشور صورت مي‌گرفت. در آن زمان نيز برآورد ما اين بود که حدودا 600 هزار نفر ايراني خارج از کشور ثبت‌نام کرده‌اند که در بررسي‌هاي کارشناسي بسياري از آنها قابل شناسايي بودند؛ اما به دلايل سياسي – اجتماعي دولت به سراغ حذف آنها نرفت. بنده در سفرهاي خارجي مشاهده مي‌کردم که بسياري از کارمندان سفارتخانه‌هاي ايران يا حتي دانشجويان ايراني خارج از کشور يارانه دريافت مي‌کنند. 

وي خاطرنشان ساخت: تا قبل از ثبت‌نام جديد طبق آخرين آمار مرکز آمار ايران جمعيت ايران معادل 79.8 ميليون نفر بود که حدود 77 ميليون نفر يارانه مي‌گرفتند، يعني کمتر از جمعيت کشور. متاسفانه دائما به مردم گفته مي‌شد که تعداد يارانه‌بگيران از جمعيت کشور ايران بيشتر است.