جعفری: روحانی کابینه خود را برای اجرای اقتصاد مقاومتی ترمیم کند

به گزارش پارس به نقل از تسنیم، بررسی وضعیت اقتصادی کشور حاکی از آن است که تنها راه برون رفت از این شرایط نابسامان اقتصادی توجه ویژه به فرمایشات مقام معظم رهبری و عملی کردن سیاست اقتصاد مقاومتی است. هم زمانی مشکلات درون زای اقتصاد با فشارهای بیرونی که ناشی از تحریم های روزافزون غرب علیه ایران است وضعیت ملتهبی را برای اقتصاد ایران به وجود آورده است.

هم اکنون که به گفته مسئولان ارشد دولتی قرار است اقتصاد مقاومتی از سال آینده در کشور اجرا شود این مسئله به ذهن متبادر می شود که چه مقدار از سیاست های اقتصاد مقاومتی در دولت وجود دارد، به این مفهوم که آیا دولت آماده اجرای این سیاست است و یا اینکه تنها در زبان این آمادگی وجود دارد و در عمل قرار نیست چنین سیاستی اجرایی شود.

به همین دلیل با سینا جعفری یکی از اساتید علم اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه و محقق اقتصادی گفت وگو کردیم که متن این گفت وگو را در زیر ملاحظه می کنید:

اقتصاد مقاومتی چه نوع اقتصادی است و چه ویژگی هایی دارد؟

نحوه مدیریت اقتصادی کشور در دوره جنگ می تواند به نوعی تجلی کننده روح اقتصاد مقاومتی باشد؛ به طوری که شرایط فعلی مدیریت کلان اقتصادی کشور همچون مدیریت در دوران جنگ است که همواره می بایست بر اساس برنامه های دشمن و شناخت هجمه های بیرونی نگاهی هم به مشکلات درون زای اقتصاد داشت که در نتیجه راهبردی که در این وضعیت باید حاکم بر مدیریت اقتصاد شود، همان راهبرد اقتصاد مقاومتی است.

باید گفت اقتصاد مقاومتی، همچنان که از بیانات مقام معظم رهبری استنتاج می شود، در یک فضای تعامل جهانی، که نظام اسلامی در تقابل و نبرد با نظام استکبار یا به تعبیر ایشان سلطه اهریمنی قرار دارد، موضوعیت خواهد داشت. وجود چنین تضاد و تقابلی ذاتیِ نظام اسلامی و نظام استکبار است و تا زمانی که مسیر انقلاب بر محوریت اندیشه امام و با وجود ولایت فقیه حرکت می کند، نمی توان انتظار رفتارهای بی غرض و دوستانه از سلطه اهریمنی داشت.

بنابراین، این شرایط اقتضا می کند که دشمن از هر روشی برای تضعیف کشور بهره گیرد که در حال حاضر، اصلی ترین استراتژی دشمن فشار اقتصادی به منظور ایجاد فاصله بین مردم و حاکمیت و امکان استفاده از حربه تحریم برای استفاده سیاسی حداکثری از این گونه فشارها است.

کنار این هجمه های بیرونی، برای وارد کردن فشار اقتصادی به کشور، مواجه با دوره ای از اصلاحات ساختاری در اقتصاد هستیم. تجربه همه کشورها نشان می دهد اصلاحات بزرگ اقتصادی همواره با هزینه ها و مشکلاتی همراه بوده است. طبیعی است که نمی توان این دوران گذار را بدون هزینه گذراند، اما می توان تا جایی که ممکن است هزینه ها را تقلیل و آلام اقتصادی مردم را نیز تسکین داد.

در این شرایط، کارآمدترین راهبرد در تقابل با سلطه و فشار دشمن و از طرف دیگر مشکلات داخلی اقتصاد هم زمان با اصلاحات ساختاری، پیگیری راهبرد اقتصادی مقاومتی است. لزوم تبیین مفهوم اقتصاد مقاومتی هم از بیانات و خواسته های مقام معظم رهبری از دانشگاهیان روشن است و هم اینکه با توجه به شرایط واقعی و عینی حاکم بر اقتصاد ایران در مواجهه با فشارهای روزافزون دشمن و مسائل درون زای اقتصاد، امکان تصور راهکار دیگری نیز وجود ندارد.

در شرایط فعلی چه نکات مثبتی برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی ملاحظه می کنید که در کشور جاری است؟

از نکات مثبت موجود در جامعه برای اجرای اقتصاد مقاومتی وجود انگیزه های انقلابی و دینی مردم و امکان به میدان آوردن این انگیزه ها به عرصه اقتصاد است. از طرف دیگر وجود درآمدهای نفتی، وجود سرمایه های سرگردان و خرد در دست مردم، که تلاش دارند این سرمایه را در بهترین مسیرهای سودآوری قرار دهند، و از همه مهمتر وجود نخبگان دانشگاهی متعهد و جوانان پرانگیزه برای فعالیت های جهادی است که این عوامل کنار هم می تواند مسیر را روشن نگاه دارد.

نکات منفی که احتمال می دهد این سیاست در کشور اجرایی نشود، چیست؟

از نکات منفی می توان به بالا بودن هزینه های دولت و مصرف گرایی در سطح بالای جامعه، وابستگی تولید به خارج و عدم استقلال در زنجیره تولید، بالا رفتن سطح نقدینگی و تورم افسار گسیخته، وابستگی بودجه ای به نفت که باید در مرحله اول این نگرانی ها را برطرف کرد و یا حداقل به سمت برطرف کردن آن گام برداشت.

برای آنکه بتوانیم به هدف خود که همان اهداف اقتصاد مقاومتی است دست یابیم باید با برنامه حرکت کرد. به نظر شما، مهمترین برنامه دولت چه باید باشد و شما اولین برنامه را چه چیزی می دانید؟

به نظر می رسد در ابتدا باید طراحی چارچوب قوانین بودجه و برنامه های توسعه ۵ساله مبتنی بر سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری باشد، از طرف دیگر نیز تلاش برای تحقق شعارهای اقتصادی هر سال که از طرف مقام معظم رهبری عنوان می شود نیز باید در دستور کار قرار گیرد. همچنین پیگیری و اجرای سیاست های اصلاحی اصل ۴۴ در جهت حضور پررنگ بخش غیردولتی در اقتصاد نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

نقش مردم را برای رسیدن به اهداف اقتصاد مقاومتی چقدر مؤثر می دانید؟

به کارگیری پتانسیل های مردمی به منظور بسیج آحاد مردم در جهت تحقق اهداف عملیاتی اقتصاد مقاومتی همچون ترغیب به فعالیت های مولد، افزایش انگیزه کار و تولید و اصلاح الگوی مصرف نقش بی بدیلی است به طوری که برای رسیدن به آن باید از فعالیت های فرهنگی و رسانه ای گسترده برای ایجاد فرهنگ کار و تولید و مذموم نشان دادن فعالیت های سفته بازانه و سودجویی های غیرتولیدی، استفاده از نهادهای مردمی و انقلابی چون بسیج و پایگاه های مردمی و دیگر نهادهای مذهبی جهت گسترش فرهنگ تولید و دوری از اسراف و مصرف زدگی، اصلاح فرآیند هدفمندی یارانه ها با هدف برآوردن اهداف اولیه و کاهش بار سنگین مالی فعلی بهره برد.

آیا دولت یازدهم توانایی اجرای اقتصاد مقاومتی را دارد یا اصلاً هنوز مفهوم اقتصاد مقاومتی برای دولت روشن نیست؟

همان طور که در بالا اشاره شد از بدیهی ترین مباحث و مبانی اقتصاد مقاومتی، تکیه بر توان داخلی و تدبیر و امید بر اساس امکانات و پتانسیل های داخلی می باشد که متأسفانه از سوی دولت مردان یازدهم نه تنها تا کنون نادیده گرفته شده است بلکه با حذف افراد نخبه و تغییر و تحولات گسترده در عرصه های مدیریتی و حذف نخبگانی که با رویکرد تعاملی افراطی دولت با غرب مشکل اساسی داشتند، این مهم نه تنها حاصل نخواهد شد بلکه آسیب های آن تا سالهای سال کشور را رها نخواهد کرد و به نوعی عقب گردی به تمام معنا خواهد بود.

باید گفت رئیس جمهور همان طور که در نامه به مقام معظم رهبری از ابلاغ این سیاست ها ابراز خوشحالی کرد باید تیم اقتصادی دولت را نیز در راستای اجرای این سیاست ها ساماندهی و بازسازی و ظرفیت های اقتصاد کشور را جلب اعتماد کند تا این ظرفیت ها به دولت نزدیک تر شوند. متأسفانه نگاه های امروز دولت با اقتصاد مقاومتی فاصله زیادی دارد زیرا در اقتصاد مقاومتی اعتماد به توان ملی، استفاده از توان داخل و رشد ظرفیت های کشور را باید در اولویت قرار داد که از گفته های وزرا چنین چیزی برنمی آید.

متأسفانه برخی مشاوران اقتصادی دولت معتقدند تا خارجی ها و سرمایه های شان وارد نشوند توسعه ای در کشور ایجاد نمی شود در صورتی که این نگاه مغایر با سیاست های اقتصاد مقاومتی است.

صحبت های دولت مردان فقط به شعار تبدیل شده است. دولت در مقابل مذاکرات فشرده و شکست در آن، باید رویکرد درون گرا و اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی را در دستور کار خود قرار می داد و از طرف دیگر دولت یازدهم با اجرای منویات رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی می تواند دست برنده را در مذاکرات هسته ای داشته باشد.