زنگنه: نفت ایران پس از انقلاب ملی شد

به گزارش پارس به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت نفت، بیژن نامدار زنگنه در پاسخ به این سوال که بسیاری معتقدند صنعت نفت در طول ۸ سال گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده و نیاز به ملی شدن دوباره دارد گفت: گفتن چنین چیزی خیلی افراطی است. نفت ما بعد از انقلاب ملی شد و دیگر نیازی به ملی شدن ندارد.

وی که در آستانه سالروز ملی شدن صنعت نفت در روز ۲۹ اسفندماه سخن می گفت افزود: اتفاقاتی که در ۸ سال گذشته در صنعت نفت افتاده هیچ ارتباطی با ملی شدن نفت ندارد و به مسائل دیگر ارتباط دارد.

با این که نفت ایران در ۲۹ اسفندماه ۱۳۲۹ ملی شد و با گذشت نیم قرن از وقوع مهمترین اتفاق خاورمیانه در سالهایی که انگلیس تلاش می کرد سیطره خود را بر منابع نفتی کشورهای خاورمیانه بیش از پیش افزایش دهد، هنوز هم عده ای معتقدند صنعت نفت ایران بعد از ۶۴ سال نتوانسته است به اهداف کلان ملی شدن دست یابد. این در حالی است که اگر ملی شدن صنعت نفت را به معنای کنترل بر منابع نفتی تعریف کنیم باید گفت بعد از انقلاب این هدف به صورت کامل محقق شده است.

همچنین انتشار اسناد و مدارک طبقه بندی شده آمریکا از کودتای ۲۸ مردادماه ۱۳۳۲ نشان می دهد که مصدق نیز از ابتدا به دنبال کنترل بر منابع نفتی کشور بود و به دلیل پافشاری بر این مساله با کودتای برنامه ریزی شده از جانب آمریکا برکنار شد.

درست است که بعد از برکناری مصدق، کنترل منابع نفتی ایران دوباره در اختیار کنسرسیوم قرار گرفت اما انقلاب اسلامی ایران تمام معادلات را بر هم زد. یرواند آبراهامیان در کتاب کودتا می نویسد: « پیامد انقلاب هرچه باشد، این امر کاملا آشکار شده که کنسرسیوم" کنترل بر تولید نفت" را از دست داده و از شرکتی فعال و عملیاتی به خریدار صرف تنزل می یابد. به نوشته فایننشال تایمز، کنسرسیوم کنترل ۹۰ درصد از تولید را در اختیار داشت و در زمینه افزایش تولید هم منافعی مشترک با شاه داشت. اما اکنون داشت کنترل ماجرا را از دست می داد و وارد رویارویی با دولتی می شد که طرفدار تولید کمتر بود. شگفتا که ایران سال ۱۳۵۷ تازه به ایران سالهای ۳۲-۱۳۳۰ رسیده بود. به بیانی دیگر، ایران که نخستین کشور منطقه از لحاظ ملی کردن نفت بود، یکی از واپسین کشورهایی شد که این فرآیند را تکمیل می کرد» .