رکوردزنی چک‌های برگشتی+جدول

به گزارش پارس به نقل از اقتصادپرس، حدود چهار ماه از آغاز به کار دولت یازدهم می گذرد و گفته می شود فضای کسب وکار به آرامش نسبی رسیده، آرامشی که هنوز تاثیر خود را روی وضعیت تولید نگذاشته و آمارها نشان می دهند که همچنان روند منفی گذشته ادامه داد. گزارش بانک مرکزی از چک های برگشتی حاکی از آن است که تعداد چک های برگشتی در مهرماه ۸/۲ درصد نسبت به شهریورماه و ۶/۱۱ درصد نسبت به ماه مشابه سال ۹۱ افزایش یافته است. این رشد نگران کننده چک های برگشتی از نشانه های رکود شدید فعالیت های اقتصادی است که در صورتی که راه چاره ای اندیشیده نشود، آثار تاسف باری در اقتصاد بر جای خواهد گذاشت.

در مهرماه ۹۲ در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران حدود ۹/۳ میلیون برگ سند به مبلغی معادل ۹۱۳.۵ هزار میلیارد ریال مبادله شد، اما در مقابل ۴۲۵ هزار برگ سند به مبلغی حدود ۸/۳۶ هزار میلیارد ریال در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران برگشت خورد. بررسی این اعداد و ارقام نشان می دهد که در مهرماه از ۹.۱ چک، یک چک برگشت خورده است؛ این در حالی است که در ماه قبل از آن و شهریورماه وضعیت بهتر بوده و از ۹.۶ چک، یک چک برگشت می خورد.

در همین حال، گزارش بانک مرکزی از وضعیت اسناد بانکی تهران در ۷ ماه نخست امسال نشان می دهد که در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران حدود ۲۶ میلیون برگ سند به مبلغی معادل ۶۱۰۰.۲ هزار میلیارد ریال مبادله است که از این تعداد، بالغ بر ۲.۸ میلیون برگ سند به مبلغی معادل ۲۷۰.۷ هزار میلیارد ریال برگشت داده شد. این اعداد و ارقام نشان می دهد که در ۲۱۶ روز ابتدای سال، حتی با احتساب روزهای تعطیل، روزانه ۱۲ هزار و ۹۶۲ چک برگشت می خورد. هر چند که در زمستان سال گذشته مدیران بانک مرکزی از برگشت روزانه ۷۰ تا ۷۵ هزار چک خبر دادند.

اما این سوال مطرح می شود که دلایل رشد فزاینده چک های برگشتی چیست؟ بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر بر بازار پول کشور در کنار گزارش هایی که از تعداد چک های برگشتی منتشر کرده، در این مدت چند عامل مهم را باعث افزایش آمار چک های برگشتی اعلام کرده است. به اعتقاد تحلیلگران این بانک، عوامل اقتصادی، نقص قوانین، رویه قضایی نامناسب، استفاده نادرست از چک و نقص مقررات از جمله مهم ترین عواملی هستند که طی سال های اخیر به افزایش تعداد چک های برگشتی دامن زده اند؛ تا جایی که این مساله امروز به یکی از بزرگ ترین مشکلات اقتصاد ایران تبدیل شده است. از میان عوامل نام برده شده، آنچه بیش از سایر موارد جدی و اثرگذار به نظر می رسد، مجموعه شرایط اقتصادی است که از رکود در تولید، تجارت و آشفتگی در فضای کسب و کار نشات می گیرد.

زمانی که فضای رکود بر بازار حاکم می شود، محیط کسب و کار برای تولید و تجارت مهیا نبوده و ثبات در بازار از بین خواهد رفت. چنانچه بازار ثبات نداشته باشد، افراد حاضر در آن، برای بقا دست به هر کاری خواهند زد. یکی از این اقدامات استفاده از چک های بی پشتوانه است، با این امید که روزی بتوانند با فعالیت خود وجه مورد نظر را به دست آورند، اما در بیشتر مواقع با توجه به یکنواختی ای که در بازار وجود دارد، این موضوع امکان پذیر نیست.

تعداد و مبلغ اسناد مبادله شده و برگشت داده شده در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران در سال ۹۲

(تهران به هزار برگ – مبلغ به میلیارد ریال)