چطور دکور هیئت عزاداری را بسازیم؟

طراحی این نوع اماکن با توجه به اصول خاصی صورت می‌گیرد. در حسینیه‌های بزرگ و هیئت‌های معروف، از وسایل محرم و المان‌های مختلفی برای تزئینات مساجد و حسینیه‌ها استفاده می‌شود تا فضا بیش از پیش، رنگ و بوی محرم به خود بگیرد و در عین حال، عزاداران حسینی را تحت تاثیر قرار دهد؛ بنابراین نیاز به نگاهی ظریف‌تر و معمارانه‌تر به دکوراسیون این اماکن است. با همراهی ما در این مقاله متوجه خواهید شد این دکوراسیون‌ها چگونه و از چه اجزایی ساخته می‌شوند.

چگونگی ساخت دکور هیئت

دکور هیئت عزاداری یکی از مواردی است که در مراسمات مذهبی و عزاداری‌ها استفاده می‌شود و به شیوه‌ای زیبا و خلاقانه، فضایی متفاوت و متمایز برای جشنواره‌ها و مراسم‌های مختلف ایجاد می‌کند. این دکور‌ها می‌توانند از جنس چوب، فلز یا هر ماده دیگری باشند و می‌توانند به شکل‌های مختلفی طراحی شوند.

برای ساخت دکور هیئت عزاداری، ابتدا باید طرح کلی دکور را بر اساس نوع مراسم و مکان برگزاری تهیه کرد. پس از طراحی کلی دکور، باید به ساخت اجزای دکور مانند پوسترها، بنر‌ها، کتیبه‌ها، علم‌ها، پارچه‌ها و فانوس‌ها پرداخت. برای ساخت این اجزا از مواد مختلفی مانند پارچه، چوب، فلز، آهن یا مواد دیگر استفاده می‌شود.

با توجه به نوع مراسم، باید طرح‌هایی جذاب برای دکور ارائه شود. برای مثال، در مراسمات عاشورایی، با استفاده از رنگ‌های سیاه، سبز، زرد و سفید، متون و اشعاری غم‌انگیز نوشته شده یا صحنه‌هایی از واقعه کربلا به تصویر کشیده می‌شوند. در مراسمات شب قدر، با استفاده از رنگ‌های سبز و سفید، نوشته‌هایی از قرآن کریم و دعاهای شب قدر، طراحی می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا بدانید چگونه می‌توان دکور هیئت عزاداری را به بهترین نحو ممکن ساخت.

نحوه نصب کتیبه پشت منبری و دکور هیئت از جنس پارچه

دکور هیات با اسپیس یا داربست به حالت مستطیل ساخته شده و در واقع یک چهارچوب ایجاد می‌کند. سپس کتیبه پشت منبری محرم که معمولا از جنس پارچه است، روی دکور را می‌پوشاند تا جلوه بهتری به آن بدهد. این پارچه‌ها می‌توانند جنس‌های مختلفی داشته باشند و ساده، گلدوزی‌شده یا پرچم‌دوزی‌شده باشند. در نظر داشته باشید که نحوه نصب پشت منبری و دکور هیئت عزاداری متفاوت است و با نصب مناسب می‌توان جلوه و زیبایی پشت منبری مراسم را بیشتر کرد. همچنین نصب نامناسب می‌تواند به دکور آسیب برساند و جلوه آن‌ها را کمرنگ کند. در اینجا به بررسی روش‌های نصب پشت منبری و دکور روضه از جنس پارچه می‌پردازیم.

1. نصب پشت منبری با قلاب

برای نصب پشت منبری، باید قلاب‌هایی از جنس پارچه را بالا و اطراف دکور خود بدوزید. سپس، با استفاده از سیم بکسل، میخ، چسب یا حتی دوخت قلاب‌ها را روی سطح مناسبی مثل دیوار پلاک یا قابی که با اسپیس یا داربست ساخته‌اید، نصب کنید. برای پشت منبری‌های سنگین، بهتر است از سیم بکسل استفاده کنید و آن را از قلاب‌های پارچه‌ای رد کرده و از دو طرف به قلاب‌های فلزی متصل کنید.

برای ایجاد حداکثر کشیدگی در سیم بکسل، می‌توانید از دستگاه‌های مخصوص برای کشیدن سیم بکسل استفاده کنید، در صورتی که دستگاه در دسترس نیست، سیم‌های مفتولی را به وسیله اواسط سیم بوکسور به دیوار یا قابی که تهیه کرده‌اید، متصل کنید. با این روش، دکور پشت منبری به بهترین شکل ممکن در جای خود قرار می‌گیرد.

2. نصب پشت منبری با انواع چسب

برای نصب پشت منبری می‌توانید از چسب‌های دوطرفه یا چسب حرارتی استفاده کنید و آن را به دیوار یا پارچه پس زمینه متصل کنید. با این حال، استفاده از چسب دوطرفه مناسب‌تر است. این روش بیشتر برای پشت منبری‌های سبک وزن مناسب است.

3. نصب پشت منبری توسط لیفه

لیفه کردن پشت منبری و استفاده از لوله‌های داربست، یک روش دیگر برای نصب پشت منبری و دکور هیئت عزاداری است. در این روش، پارچه پشت منبری را به لیفه متصل کرده و سپس لیفه را به دیوار یا دکوری که ساخته‌اید، آویزان کنید.

4. نصب پشت منبری با پانچ

از روش‌های دیگر برای نصب پشت منبری، استفاده از پانچ است. با پانچ فلزی می‌توانید پشت منبری را به کمک میخ روی دیوار نصب کنید. پانچ‌ها در واقع حلقه‌های فلزی هستند که به پشت منبری وصل می‌شوند. میخ را در مکان مورد نظر کوک بزنید و این حلقه‌ها را در آن آویزان کنید. این روش باعث می‌شود پارچه در طولانی‌مدت، کم‌ترین آسیب را ببیند.

بنر پشت منبر

برای نصب بنرها و پوسترهای پشت منبر، معمولا از ترکیبی از رنگ‌های مشکی، زرد، سبز و قرمز استفاده می‌شود. این بنرها حاوی روایات، اشعار و جملات تاثیرگذار مذهبی به همراه تصاویری از حرم اباعبدلله و وقایع کربلا هستند. طراحی بنرها باید در ابعاد درست و به‌گونه‌ای باشد که با ایستادن مداح و روضه‌خوان، تصاویر آن از چشم بیننده‌ای که در آن جا حضور دارد، پنهان نماند و به خوبی متناسب با اجزای دیگر دکوراسیون ایستگاه مذهبی ساخته شود.

بنرها باید در نزدیکی منبر و جای مناسبی که به خوبی قابل مشاهده باشند، نصب شوند. برای نصب بنر پشت منبر و ساخت دکور هیئت عزاداری، می‌توان از پنس، آویز، آهنربا، میخ یا چسب استفاده کرد. همچنین باید متناسب با اندازه دکور و ابعادی که برای آن در نظر گرفته شده است، طراحی شوند.

کتیبه

کتیبه‌ها پارچه‌های نوارمانندی هستند که روی آن‌ها نام مبارک ائمه یا احادیث و اشعار پیرامون واقعه کربلا و عصر عاشورا نوشته شده‌اند. کتیبه‌ها معمولا در جایی نصب می‌شوند که به خوبی مشاهده شوند؛ مثلا در بالای منبر، در دیوارهای کنار منبر، در قسمت‌های جانبی اتاق عزاداری یا در مسیر عبور عزاداران. برای نصب کتیبه، می‌توان از پنس، آهنربا، میخ یا چسب استفاده کرد.

علم

علم جزو جدانشدنی دکوراسیون‌های عزاداری از ترکیبی از فلز، چوب یا آهن ساخته شده است و در بخش های مختلفی از مراسم روضه به چشم می‌خورد:

• معمولا توسط علمدار و جلوی دسته‌های عزاداری حرکت داده می‌شود.

• برخی اوقات در دیوارها و گوشه‌های دکور نصب می‌شود.

• گاهی مواقع آن را در زمین فرو برده یا به میله‌ای می‌بندند تا ایستاده شود.

• اکثرا هم در بالاترین نقطه ضریح نصب می‌شود تا همگی به آن دید داشته باشند.

علم‌ها با شکل‌ها، نمادهای پیچیده، پرها، پارچه‌های نفیس و رنگین، عظمت عزاداری را دوچندان می‌کنند. هرکدام از اجزای علم در مذهب شیعه معنا و مفهوم خاص دارند و به واقعه‌ای خاص اشاره می‌کنند. علم‌ها معمولا با فانوس‌ها و چراغ‌های مختلفی تزئین می‌شوند.

علم‌ها باید در ابعادی طراحی شوند که با حرکت دسته‌های عزاداری، مانع از دیدن دیگر اجزای دکور هیئت عزاداری نشوند. برای نصب علم در دکور هم باید از آویز، آهنربا و .... استفاده کرد، همچنین باید در ارتفاع مناسبی از ضریح نصب شوند تا با حرکت دسته‌های عزاداری، راحت‌تر قابل حمل باشند.

پارچه‌ها و فانوس‌ها

پارچه‌ها و فانوس‌ها نیز از تزئینات دیگری هستند که در دکور هیئت عزاداری به کار می‌روند. پارچه‌ها معمولا با رنگ‌های مشکی، قرمز و سبز با نوشته‌هایی از قرآن و احادیث و اشعار طراحی می‌شوند. فانوس‌ها نیز با چراغ‌های رنگی و نورانی طراحی شده‌اند و با توجه به نوع مراسم و مکان برگزاری، شکل‌ها و طرح‌های متفاوتی دارند.

نکات مهم در ساخت دکور هیئت

اگر می‌خواهید دکور را به بهترین نحو ممکن بسازید، باید به برخی نکات توجه داشته باشید که عبارت‌اند از:

1- در طراحی دکور هیئت عزاداری باید به اصول زیبایی‌شناسی و هماهنگی رنگ‌ها و اجزای مختلف دقت شود.

2- باید از مواد باکیفیت و مقاوم استفاده کرد تا دکور پایدار و ماندگار باشد.

3- اجزای دکور باید ابعاد متناسب داشته باشند؛ به گونه‌ای که با حرکت دسته‌های عزاداری یا هنگام مداحی، مانع از دیدن دیگر اجزای دکوراسیون نشوند.

4- نصب دکور هیئت عزاداری باید با دقت و احتیاط انجام شود. باید از افراد ماهر و متخصص در این زمینه کمک گرفت تا دکوراسیون به درستی نصب شود و در حین برگزاری مراسم مشکلی ایجاد نشود.

5- در نصب دکور باید به امنیت افراد توجه شود؛ به خصوص در مورد نصب علم‌ها. علم‌ها باید به گونه‌ای نصب و ایستاده شوند که هیچ خطری برای عزاداران نداشته باشند.

6- در طراحی دکور باید به نظافت و بهداشت محیط توجه شود؛ از جمله اینکه باید مواد ضدعفونی در این مکان‌ها وجود داشته باشند.

7- در پایان، باید به این نکته توجه داشت که دکور نباید به قدری شلوغ باشد که تمرکز عزاداران از مراسم خارج شده و به دکور جلب شود؛ بلکه باید به گونه‌ای باشد که جلوه‌ای زیبا و هماهنگ با مراسمات به وجود آورد و در کنار اجزای دیگر مراسم، هیجان و انگیزه عزاداران را افزایش دهد.

ساخت دکور هیئت؛ راهنمایی برای استفاده از مواد مناسب، نصب ایمن و زیبا

برای نصب دکور هیئت عزاداری به ابزارهای گوناگونی نیاز دارید. بسته به نوع دکوراسیون و تزئینات مورد نظر، ابزارهای لازم ممکن است متفاوت باشند. در ادامه با برخی از این وسایل آشنا می‌شوید:

1- چوب: چوب یکی از مهم‌ترین مواد لازم برای ساخت دکور است. از چوب می‌توان برای ساخت اجزای مختلف دکوراسیون، مانند طاقچه‌ها، محفل‌ها، میزها، صندلی‌ها، علم‌ها، چوب پرچم و ... استفاده کرد.

2- پارچه: پارچه‌های مختلف از جمله پارچه‌های مخملی، پشمی و حریری برای پوشش دادن به صندلی‌ها، میزها و تزئینات دیگر استفاده می‌شوند.

3- مصنوعات چوبی: مصنوعات چوبی مانند تراش‌های چوبی، اشیا تزئینی چوبی، فانوس چوبی و ... می‌توانند برای تزئینات دکور استفاده شوند.

4- فلزات: فلزات مانند مس، برنج و آهن برای ساخت اجزای مختلف دکوراسیون مانند پایه‌ها و تکیه‌گاه‌ها و ... مورد استفاده قرار می‌گیرند.

5- آینه: آینه‌ها برای تزئینات دکور و ایجاد جلوه‌های روشن‌تر و بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

6- کاغذ: کاغذ، مخصوصا کاغذ شفاف از جمله مواد لازم برای ساخت علم‌ها و پرچم‌های تزئینی هستند.

7- ابزارها: ابزارهایی مانند مته، پیچ گوشتی، میخ، پنس، چسب، آهنربا، پرس، چکش و … برای ساخت دکور استفاده می‌شود. در هنگام استفاده از این ابزارها باید بسیار دقت کنید و در صورت امکان از یک فرد حرفه‌ای کمک بگیرید.

8- رنگ و رنگ‌آمیزی: برای رنگ‌آمیزی مصنوعات چوبی، فلزی و ... از رنگ‌های چوبی، رنگ‌های آکریلیک و رنگ‌های روغنی استفاده می‌شود.

بهترین دکوراسیون در مراسمات مذهبی

در مراسمات مذهبی، دکوراسیون، طرح‌های زیبا و شگفت‌انگیز می‌توانند شور بیشتری به آیین‌ها و مناسک بخشیده و خاطره‌انگیز باشند.

بین دکور هیئت عزاداری مختلف، هیئت ثارالله با ضریح چوبی، دقت بالا و نورپردازی، صحنه‌ای روحانی و ملکوتی به فضا می‌بخشد. در هیئت یا فاطمه‌الزهرا سلام‌الله علیها، با بزرگنمایی بخشی از ضریح سیدالشهدا و طراحی هنری آن، فضای عزاداری شور و جنبش خاصی را به ارمغان می‌آورد. همچنین هیئت بیت‌الرضا، با طراحی بنر حاوی تصویر حرم مطهر سیدالشهدا، فضای شگفت‌انگیز و دلنشینی را به مراسمات مذهبی بخشیده است. در دکوراسیون هیئت روضه‌العباس، استفاده از تصویرسازی‌های دردناک و حزن‌آور با نیزه‌هایی که به سر و بدن زنان اصابت کرده‌اند، موجب به وجد آوردن سوگواران عاشورایی و تحرک بخشیدن حال و هوای مراسمات می‌شود.

با این حال، باید از افراط و اسراف در مجلس‌آرایی پرهیز کرد و به نفس و فطرت عاشورا و آموزه‌های پربهای آن توجه کرد. بررسی دکورهای مختلف نیز می‌تواند به شما کمک کنند از ایده‌های جدیدی برای ساخت فضایی مناسب و شایسته، جایگاه والای سیدالشهدا و خاندان عزیز ایشان بهره‌مند شوید.

جمع‌بندی

دکور هیئت، الهام‌بخشی برای روحیه عزاداران است و به عنوان یکی از عناصر مهم در مراسمات مذهبی و عزاداری‌ها شناخته می‌شود. با استفاده از تزئینات و عناصر دکور هیئت عزاداری، فضایی متفاوت و ارامش‌بخش برای مراسمات به وجود می‌آید. رنگ‌ها و نورپردازی‌های دکور، حال و هوایی متفاوت و متمایز را برای عزاداران ایجاد می‌کنند. با توجه به اهمیت دکور در مراسمات مذهبی، ساخت و نصب آن به دقت و احتیاط زیادی نیاز دارد. در نهایت، دکور با جلوه‌ای زیبا و هماهنگ با مراسمات، هیجان و انگیزه عزاداران را افزایش می‌دهد.