بررسی تفاوت های ساختاری و فنی تیرآهن با ناودانی
تیرآهن و ناودانی دو مورد از مقاطع فولادی مهم هستند که هر دو در دسته پروفیل های باز قرار گرفته اما کاربردهای متفاوتی دارند. تیرهای فولادی به منظور تحمل نیروهای موجود در سازه به کار گرفته می‌شوند و مقاومت بالایی دارند. در حالی که ناودانی عمدتا جهت امورات پشتیبانی در ساختمان یا مصارف سبک مانند چارچوب درب و پنجره ها کاربرد دارد. این محصولات فولادی از نظر شکل ظاهری هم به صورت اساسی با هم تفاوت دارند. برای استفاده صحیح از هر کدام در موقعیت و مکان مناسب، باید شناخت کاملی از ویژگی ها و تفاوت های ساختاری و فنی تیرآهن با ناودانی داشته باشید.
تیرآهن چیست؟
به نوعی پروفیل باز که از دو بخش اصلی شامل جان و بال ها می‌باشد، تیر می‌گویند. این مقاطع در تمامی طول خود دارای سطح مقطعی یکسان بوده و بال ها به صورت عمود بر جان قرار می‌گیرند. البته نحوه اتصال بال ها یا صفحات کناری به جان یا ورق مرکزی به گونه ای است که سطح مقطع این محصول شکلی شبیه به حرف I یا H لاتین ایجاد می‌کند. به عبارت دیگر، بال ها دقیقا از وسط به جان متصل می‌شوند که همین موضوع یکی از مهمترین تفاوت های ظاهری تیرآهن با ناودانی را ایجاد می‌کند. وظیفه اصلی تیرهای فولادی در ساختمان یا سازه های گوناگون، تحمل فشار و نیروهایی است که به آن وارد می‌شود.
ناودانی چیست؟
ناودانی هم مانند تیرهای فولادی یک پروفیل باز به شمار می‌آید. از نظر ساختاری هم از دارای دو بخش کلی شامل جان و بال ها می‌باشد. با این حال، صفحات بال از یک گوشه به صورت عمودی بر لبه صفحه جان قرار گرفته و شکلی شبیه به حرف U لاتین ایجاد می‌کنند. این مقاطع در صنعت با عنوان U-Channel یا کانال U شکل همه شناخته می‌شوند. ناودانی ها بر اساس روش تولید به دو دسته مختلف تقسیم شده و در سایزها و ابعاد متنوعی تولید می‌شوند. بیشترین کاربرد این محصول در صنعت ساختمان سازی بوده و برخلاف تیرآهن، جهت امورات سبک تر مانند پشتیبانی و ایجاد چارچوب ها به کار گرفته خواهد شد.
انواع تیرآهن
تیرهای فولادی بر اساس استاندارد تولید، در چند دسته مختلف قرار می‌گیرند. نمونه های مختلف این محصول علاوه بر شکل ظاهری، از نظر کاربرد و ویژگی های ساختار هم با هم تفاوت دارند. از این رو هر کدام برای مصارفی خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند. رایج ترین نمونه های تیر فولادی شامل چهار دسته زیر می‌باشند:
تیرآهن IPE
این نوع تیرهای فولادی بر اساس استاندارد موجود در ایران و اروپا ساخته شده و بیشترین کاربرد را در صنعت ساخت و ساز کشورمان دارند. به همین خاطر، در بازار با عنوان تیرآهن معمولی هم شناخته می‌شوند. تیرهای IPE دارای سطح مقطعی شبیه به حرف I لاتین بوده و در صنعت تیر نیم پهن یا I هم نام گذاری گردیده اند. ضخامت بال های این محصول در تمامی بخش ها یکسان است.
تیرآهن INP
این نمونه تیر بر اساس استانداردهای چین و روسیه ساخته شده و از نظر ظاهری شباهت زیادی به تیرهای معمولی دارد. با این حال، ضخامت بال ها در تمام بخش ها یکسان نبوده و هر چه از سمت جان به طرف بیرون حرکت کنیم، ضخامت بال کاهش خواهد یافت. به همین دلیل، تیرهای INP با عنوان تیرآهن بال شیب دار هم شناخته می‌شوند. کاربرد این محصولات نسبت به نمونه های معمولی در ایران کمتر است.
تیرآهن IPB
این مقاطع از نظر ساختاری تفاوت قابل توجهی با نمونه های قبل دارند. از جمله این موارد می‌توان به شکل ظاهری تیرها اشاره کرد که شبیه به حرف H لاتین است. دلیل نام گذاری این تیرها به هاش هم دقیقا شکل سطح مقطع آن ها می‌باشد. اندازه بال ها در تیر هاش بلندتر بوده و به اندازه جان آن است. در نتیجه با عنوان تیر بال پهن هم شناخته می‌شوند. تیرآهن هاش یا بال پهن اس مقاومت و استحکام بالایی برخوردار بوده و جهت کاربردهای خاصی مانند ستون اصلی در ساختمان ها و سازه های عمرانی سنگین مانند پل ها، به کار گرفته می‌شود.
تیرآهن CNP
آخرین نمونه تیرهای فولادی بر اساس استاندارد ساخت شامل نمونه های لانه زنبوری هستند. این محصولات در بخش جان خود دارای یک سری فضاهای خالی به شکل شش ضلعی بوده و به همین خاطر لانه زنبوری نامیده می‌شوند. هدف از تولید این تیرها، افزایش ممان خمشی با خیز کمتر است. همچنین، این مقاطع نسبت به سایر انواع تیرآهن از وزن سبک تری برخوردارند.
انواع ناودانی
ناودانی هم مانند تیرآهن دارای نمونه های مختلفی است که هر کدام برای یک سری مصارف مناسب اند. این محصولات بر اساس فاکتورهایی همچون روش تولید و شکل ظاهری دسته بندی می‌شوند. تعدادی از مهمترین نمونه های ناودانی بر اساس این معیارها، عباتند از:
انواع ناودانی بر اساس روش تولید
این محصولات بر اساس روش تولید به دو دسته فابریک و پرسی تقسیم می‌شوند. انوع فابریک از طریق فرایند نورد گرم ایجاد خواهند شد. به این ترتیب که شمش فولادی درون کوره قرار گرفته و حرارت می‌بیند. سپس غلتک‌های موجود در خط نورد آن را به شکل ناودانی در می‌آورند. این در حالی است که ناودانی پرسی از پرس کاری ورق های فولادی توسط دستگاه های پرس ایجاد می‌شوند. ناودانی های پرسی به دلیل فشاری که متحمل می‌شوند، دارای ضخامت کمتری در محل اتصال جان و بال می‌باشند. اما به دلیل سرعت تولید و ابعاد دقیق لبه، کاربرد فراوانی دارند.
انواع ناودانی بر اساس شکل ظاهری
یکی دیگر از فاکتورهای دسته بندی ناودانی همچون تیرآهن، شکل ظاهری آن ها است. بر اساس این فاکتور، ناودانی ها در دو دسته مختلف شامل ناودانی ساده و مشبک قرار می‌گیرند. ناودانی ساده نوع متداول و معمول این محصول است که اغلب در حوزه ساختمان سازی کاربرد دارد. اما ناودانی های مشبک معمولا از جنس گالوانیزه تولید شده و دارای حفره هایی بر سطح بال و جان خود می‌باشند. از این ناودانی ها عمدتا برای ساخت قفسه استفاده می‌شود. همچنین به دلیل امکان عبور سیم از میان حفره ها، برای امورات تاسیساتی هم کاربرد دارند.
تفاوت های ساختاری و فنی تیرآهن با ناودانی
تیرآهن و ناودانی از نظر ساختاری با هم تفاوت داشته و هر کدام جهت انجام یک سری امورات مناسب ترند. به همین خاطر، با شناخت ویژگی ها و مشخصات این مقاطع فولادی، می‌توان از هر کدام در جایگاه صحیح و مناسب خود استفاده کرد. به طور کلی، برخی از مهمترین تفاوت های این محصولات به شرح ذیل می‌باشند:
تفاوت در شکل ظاهری
مشهودترین وجه تفاوت ناودانی با تیرهای فولادی، شکل ظاهری شان است. تیرهای فولادی همگی شکلی شبیه به حرف H یا I لاتین دارند. این در حالی است که سطح مقطع ناودانی شکلی شبیه به U ایجاد می‌کند. به عبارت دیگر، بال ها در تیرآهن از وسط به جان متصل شده ولی در ناودانی، از یک گوشه به صورت عمود بر روی لبه جان قرار می‌گیرند.
کاربرد متفاوت
ساختار و شکل ظاهری متفاوت این محصولات باعث شده تا کاربرد متفاوتی هم داشته باشند. تیرهای فولادی از استحکام و مقاومت فوق العاده بالایی برخوردارند. از این رو بیشتر جهت تحمل وزن و بارهایی که بر سازه اعمال می‌شوند، مناسب اند. البته این مقاطع خود دارای نمونه های مختلفی بوده و کارایی متفاوتی هم در سازه ارائه می‌دهند. اما در طرف مقابل، ناودانی بیشتر برای مصارف سبک تر به کار گرفته می‌شود. استفاده در چارچوب در و پنجره ها، ترمیم بناهای معماری، ساخت قاب های فلزی، استفاده در خرپا و اسکلت کامیون و ماشین آلات سنگین برخی از مهمترین کاربردهای ناودانی به شمار می‌آیند.
تفاوت در قیمت
موارد فوق، در نهایت منجر به متفاوت بودن تجهیزات و تکنولوژی لازم برای تولید تیرآهن و ناودانی خواهند شد. بنابراین قیمت نهایی هر یک از این محصولات هم در بازار متفاوت است. البته توجه داشته باشید که هم تیرهای فولادی و هم ناودانی توسط برندهای گوناگون و با کیفیت مختلفی تولید می‌شوند. این موضوع هم تا حد زیادی در تنوع قیمت آن ها موثر است.
ارسال نظر