زلزله، حادثه‌ایی طبیعی است که هر لحظه امکان وقوع آن وجود دارد. زلزله، نیرویی جذب شده توسط زمین است که پس از گذر از حد ظرفیت زمین، با انواع و طول موج‌های مختلف، رها می‌شود. زلزله می‌تواند منجر به تخریب کامل و یا بخشی از یک سازه شود. مهندسین عمران و دیگر فعالان این حوزه، از دیرباز تاکنون به دنبال راهکاری برای مقاوم ماندن یک سازه در برابر نیروی جانبی از جمله نیروی زلزله هستند. بعد از وقوع زلزله 21 آبان سال 1396 کرمانشاه، با بررسی‌های صورت گرفته سازه‌هایی که تحت نیروی جانبی قرار داشته‌اند، برآورد گردید که اکثر اسکلت سازه‌های نسبتا جدید، در این زلزله پایدار یا کمی آسیب دیده‌ بودند، اما اکثریت دیوارهای غیرسازه‌ایی ساختمان، دچار ترک، فروریزش و یا واژگونی جزئی و کلی، شده بودند. بعد از این حادثه کرمانشاه، مقررات و ضوابطی تحت عنوان پیوست ششم استاندار 2800 و نشریه 819 مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی جهت اجرا و مهار دیوارهای غیرسازه‌ایی، ارائه شد. طبق این مقررات، وال پست‌، سبب تامین مهاری دیوار و همچنین امکان حرکت درون صفحه دیوار در هنگام وقوع زلزله را فراهم می‌کند. با استفاده از وال پست‌، دیوار در برابر آسیب‌های ناشی از زلزله، مقاوم‌ می‌شود و می‌تواند به راحتی در جای خود جابه‌جا شود و در عین حال نیروی زلزله را به قاب سازه‌ایی انتقال دهد، بنابراین دیوار بعد از زلزله در جای خود باقی مانده و آسیب‌های جزئی را شامل می‌شود. ما در مقاوم‌سازی افزیر، انواع وال پست و عملکرد آن‌ها را شناخته و قادریم نسبت به شرایط پروژه، بهترین نوع وال پست را پیشنهاد و کارفرمایان، پیمانکاران، مجریان و... را در اجرای آن، یاری نماییم. در ادامه به بررسی انواع وال پست، نحوه اتصالات و مقرون‌ به صرفه‌ترین نوع وال پست را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

انواع وال پست کدام است ؟

وال پست‌ها از چند جزء به شرح وادار، تیرک، اجزای کنترل کننده حرکات خارج از صفحه دیوار، مصالح جداسازی، اجزای اتصالات و... تشکیل می‌شود. وال پست‌ها از نظر اتصالات و اجزای تشکیل دهنده، به انواع زیر طبقه‌بندی می‌شوند :

انواع وال پست کدام است ؟

الف) انواع وال پست از نظر اجزا:

  • وال پست با مقطع قوطی یا باکس : این دسته از وال پست‌ها می‌توانند نقش تکیه گاه دیوار را ایفا نمایند. وال پست‌های قوطی، عمدتا به عنوان وادار قائم، تیرک و یا وادار افقی کاربردی هستند. وال پست‌های مقطع قوطی، در اتصال دیوار به دیوار نیز کاربردی هستند. وال پست‌های مقطع قوطی، به تنهایی قابلیت کنترل حرکت خارج از صفحه دیوار را ندارند و باید نبشی و یا ناوادانی کنترل کننده حرکات خارج از صفحه بر روی دیوار تعبیه شود. این دسته از وال پست‌ها با استفاده از صفحات فلزی، نبشی و ... با اتصالات جوشی یا پیچی به قاب سازه نصب می‌شوند.
  • وال پست با مقطع IPE : نوعی وادار قائم است که علاوه بر تامین تکیه‌گاهی مناسب برای دیوار، حرکت خارج از صفحه آن را هم نیز، کنترل می‌کند. با استفاده از وال پست با مقطع IPE، نیازی به تعبیه اجزای کنترل کننده حرکت خارج از صفحه دیوار، در محل بر خورد دیوار با این وال پست نیست. وال پست با مقطع IPE، با استفاده از صفحات فلزی، نبشی و... با اتصالاتی جوشی و یا پیچی،  به قاب سازه نصب می‌شوند.
  • وال پست با مقطع ناودانی : این نوع از وال پست، می‌تواند بر روی ستون، زیر تیر، زیرسقف و روی کف با استفاده از اتصالات جوشی و یا پیچی ، نصب شود. وال پست با مقطع ناودانی، در دسته اجزای کنترل کننده حرکات خارج از صفحه دیوار قرار دارد. البته، در صورتی که دو ناودانی به شکل یک تیر IPE، با استفاده از اتصالات جوشی به هم متصل شوند، می‌توانند به عنوان وادار قائم به کار گرفته شوند. در صورتی که از وال پست‌های ناودانی به عنوان وادار قائم استفاده شود، به قاب سازه با استفاده از صفحات فلزی، نبشی و... با اتصالاتی جوشی یا پیچی، نصب می‌شوند.
  • وال پست با چهار نبشی : این وال پست با استفاده از اتصال چهار نبشی به هم با استفاده از میلگردهای خرپایی، ساخته می‌شوند. از وال پست چهار نبشی می‌توان به عنوان وادار قائم استفاده نمود. این دسته از وال پست، علاوه بر تامین تکیه گاه دیوار، حرکات خارج از صفحه آن را در محدوده خود، کنترل می‌کند. اتصالات این نوع وال پست به قاب سازه‌ای، با استفاده از اتصالات پیچی یا جوشی آن به صفحات فلزی، نبشی و... تعبیه شده از قبل بر روی قاب سازه، انجام می‌گردد.
  • وال پست‌های مش فایبرگلاس : نوین‌ترین نوع وال پست، وال پست‌های مش فایبرگلاس است که از اتصالاتی آسان بر خوردار است. علاوه بر سهولت در اجرا، در صورت استفاده از این نوع وال پست، محدودیت طولی برای دیوار وجود نداشته و می‌توان از به کار بردن دیگر وادارهای قائم از جنس وال پست‌های ذکر شده در بالا، صرف نظر نمود. وال پست‌های مش فایبرگلاس، در نهایت دیواری یکپارچه، منسجم و مقاوم در برابر ترک‌خوردگی، فروریزش یا فروپاشی را ارائه می‌دهند. وال پست‌های مش‌‌ فایبرگلاس، با نبشی‌های کنترل کننده حرکت خارج از صفحه دیوار، کامل شده و می‌توانند بهترین عملکرد را در مواقع زلزله یا دیگر نیروهای جانبی، ارائه دهند. وال پست‌های مش فایبرگلاس، با مدفون شدن در پلاسترهای گچی یا سیمانی، به راحتی نصب می‌شوند.
  • وال پست‌های FRP : نوعی وال پست است که می‌تواند دیوارهایی از قبل تعبیه شده و قدیمی را در برابر نیروهای جانبی از جمله زلزله و نیروهای داخلی که معمولا در دیوارهای مصالح بنایی مشاهده می‌شود، مقاوم نماید. وال پست‌های FRP، پارچه‌ها، ورق‌ها یا لمینیت‌هایی از جنس الیاف کربن یا شیشه هستند که به صورت نواری یا سرتاسری با استفاده از رزین و یا چسب، اجرا می‌شوند.

توجه : در تمامی وال پست‌های ذکر شده، به منظور جداسازی دیوار از زیر تیر یا سقف، کف و ستون قابی که دیوار در آن تعبیه می‌شود، از مصالحی متراکم همچون پشم سنگ، پلی استایرن (یونولیت) و... استفاده می‌شود.

ب) انواع وال پست از نظر اتصالات :

  • اتصالات کشویی : در دیوارهای غیر سازه‌ایی، باید اتصالات به گونه‌ایی باشد که جابه‌جایی دیوار در حین زلزله یا دیگر نیروهای جانبی تامین شود. اتصالات کشویی، با استفاده از نبشی‌ جوش شده یا پیچ شده به زیر تیر و سقف، ستون و همچنین روی کف، ایجاد می‌شود. اتصالات کشویی دیوارهای غیرسازه‌ایی، حرکت خارج از صفحه دیوار را با فراهم نمودن امکان جا به جایی درون صفحه‌ایی دیوار، کنترل می‌نماید.
  • اتصالات ارتجاعی : این نوع از اتصالات، با استفاده از بست‌های فلزی رادیکالی و... تامین می‌شود. اتصالات ارتجاعی با استفاده از پیچ در تیر، ستون، کف قابی که تعبیه دیوار در آن مدنظر است، نصب می‌شود. با استفاده از این نوع اتصالات، دیوار در حین زلزله یا دیگر نیروهای جانبی، به راحتی جا به جا شده و نیروی زلزله یا دیگر نیروهای جانبی را به قاب سازه منتقل می‌نماید. این نوع از اتصالات در دیوارهای بلوک AAC، بسیار رایج است.

 کدام نوع وال پست مقرون به صرفه‌تر یا ارزان‌تر است؟

طبق برآوردهای مالی ما در افزیر، با در نظر گرفتن قیمت فولاد و همچنین افزایش قیمت روزانه آن، وال پست‌های مش فایبرگلاس و همچنین وال پست‌های FRP، به دلیل حذف اجزای فولادی همچون وادارهای قائم و در پی آن، حذف اتصالات دشوار این اجزا به قاب سازه در این نوع از وال پست، بسیار مقرون به صرفه‌تر یا ارزان‌تر محسوب می‌‌شوند. در وال پست‌های مش فایبرگلاس و همچنین وال پست‌های FRP، نیازی به اتصالات جوشی و پیچی نیست. بدین منظور، هزینه اجرا نبست به دیگر وال پست‌ها، به شدت کاهش می‌یابد. علاوه بر این، اجرای وال پست‌های مش فایبرگلاس و همچنین وال پست‌های FRP، نیازی به نیروی کار زیاد و ماهر نداشته و می‌توان این نوع از وال پست‌ها را با یک الی دو نیروی کار ساده، به راحتی اجرا نمود. در ادامه نحوه اجرای وال پست مش‌فایبرگلاس و وال پست FRP، مورد بررسی قرار گرفته است.

وال پست مش فایبرگلاس چگونه اجرا می‌شود ؟

وال پست‌ مش فایبرگلاس، به صورت نوارهای قائم و یا به صورت سرتاسری، قابل اجرا هستند. در این نوع از وال پست، ابتدا در زیر تیر یا سقف، وجوه ستون، روی کف و... قابی که دیوار قرار است در آن تعبیه شود، نبشی‌های کنترل کننده حرکت خارج از صفحه دیوار با استفاده از اتصالات جوشی و یا پیچی، نصب می‌شود. در مرحله بعد، برای جلوگیری از خرد شدن دیوار در حین جا به جایی ناشی از نیروی جانبی همچون زلزله، باید دیوار از قاب سازه جدا شود. بنابراین، به منظور جداسازی دیوار از ستون‌های کناری، باید به اندازه 1 درصد ارتفاع دیوار از مصالح متراکمی چون پشم سنگ یا یونولیت، استفاده نمود. علاوه بر این، مصالح جداسازی دیوار از سقف باید به اندازه 25 میلی‌متر یا خیز دراز مدت تیر، هرکدام بیشتر بود، ضخامت داشته باشد. بعد از اجرای این دو مرحله، مش فایبرگلاس در جایگاه خود، با استفاده از میخ‌هایی موقت نصب شده و دیوارچینی انجام می‌گردد. در نهایت پلاستری از جنس گچ یا سیمان، بر روی مش فایبرگلاس اعمال شده و آن را مدفون می‌کند.

توجه : ابعاد، فواصل و نوع مش فایبرگلاس مصرفی و مشخصات مکانیکی آن باید ضوابط مندرج در آیین‌ نامه‌های مربوطه را ارضا نماید و طبق آن طراحی شود تا بهترین نتیجه از وال پست مش فایبرگلاس برآورد شود. ما در افزیر با تسلط بر تمامی ضوابط و مقررات مندرج در انواع استانداردها، آیین‌ نامه‌ها و نشریه‌های مربوطه، می‌تواند وال پست مناسب را طراحی و علاوه بر تامین مصالح مورد نیاز، شما را دراجرای صحیح آن یاری نماید.

نحوه اجرای وال پست‌های FRP، چگونه است ؟

وال پست‌های FRP، به صورت نوارهای قائم و یا به صورت سرتاسری بسته به نوع طرح ارائه شده، اجرا می‌شوند. وال پست‌های FRP، بعد از اجرای کامل دیوارچینی، نصب می‌شوند. پارچه‌های الیافی یا لمینیت‌های کربن یا شیشه این نوع از وال پست‌ها ابتدا باید طبق ابعاد مندرج در نقشه طرح، برش شود. سپس جای وال پست‌های FRP، در دیوار مشخص و آن ناحیه با استفاده از ابزاری چون برس سیمی، فرز و... از هرگونه آلودگی نظیر پلاستر گچ، سیمان، روغن، رنگ و... پاکسازی شود. بعد از آماده سازی سطح، رزین مربوطه باید طبق مندرجات دیتاشیت محصول، ترکیب شود. در نهایت سطح و پارچه الیافی یا لمینیت کربن یا شیشه، به رزین آغشته شده و پارچه یا لمینیت کربن یا شیشه، در ناحیه تعیین شده نصب شود. پس از طی زمان گیرش رزین، فرآیند اجرای وال پست FRP، به پایان می‌رسد.

نحوه اجرای وال پست‌های FRP، چگونه است ؟

تفاوت وال پست‌های مش فایبرگلاس با وال پست‌های FRP چیست ؟

عمدتا کارفرمایان، مجریان، پیمانکاران و... وال پست‌های مش فایبرگلاس را با وال پست‌های FRP، به دلیل شباهت‌های زیاد، اشتباه می‌گیرند. تفاوت این دو وال پست به شرح زیر است :

  • در وال پست‌های مش فایبرگلاس از مش یا توری الیاف شیشه و در وال پست‌های FRP، از پارچه و یا لمینیت‌های الیاف کربن و یا شیشه، استفاده می‌شود.
  • وال پست‌های مش فایبرگلاس، با مدفون شدن در پلاسترهای گچی یا سیمانی نصب می‌شوند اما وال پست‌های FRP، با استفاده از رزین یا چسب نصب می‌شوند.
  • وال پست‌های مش فایبرگلاس به صورت نوارهای قائم اجرا می‌شود، اما وال پست‌های FRP، در مواردی ممکن است که به صورت نوارهای قائم، افقی و مورب نصب شود.
  • وال پست‌های مش فایبرگلاس، در دیوارهای غیر سازه‌ایی کاربرد داشته اما وال پست‌های FRP، علاوه بر دیوارهای غیرسازه‌ایی، در تقویت دیوارهای مصالح بنایی یا مسلح سازی این نوع دیوارها  نیز کاربردی هستند.

وال پست مش فایبرگلاس و وال پست‌ FRP را از کجا تهیه کنیم؟

در پاسخ به سوال بالا و سوالاتی از این قبیل همچون " قیمت و هزینه اجرای وال پست مش فایبرگلاس و وال پست‌ FRP چقدر می باشد؟" می‌توانید به وب‌سایت شرکت مقاوم‌سازی افزیر به آدرس www.afzir.com مراجعه کنید. شرکت افزیر از پیشگامان در ارائه خدمات طراحی و اجرای وال پست نوین FRP می باشد. کارشناسان فنی این شرکت آماده هستند تا در سریع‌ترین زمان به بررسی و ارزیابی چالش‌های پیش روی شما در هر فضای ساختمانی پرداخته و  با تامین مصالح FRP و اجرای وال پست نوین FRP پروژه شما را تکمیل نمایند.

افزایش قیمت زمین سیمان کربن نیروی کار