زانو مهم‌ترین بخش تشکیل دهنده پا است که شامل قسمت‌های مختلفی بوده و ممکن است به دلایلی مانند تصادف، زمین خوردن و اتفاقاتی از این قبیل دچار آسیب شود که بدین منظور باید نسبت به درمان و حتی جراحی آن اقدام کنید. یکی از عمل‌های جراحی رایجی که درزانو انجام می‌شود، تعویض مفصل زانو است. جراحی تعویض مفصل زانو را آرتروپلاستی گویند که به از بین بردن درد و بازیابی عملکرد قسمت‌های آسیب دیده مفصل زانو کمک خواهد کرد.

جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟

پزشک متخصص زانو بر اساس سن، وزن، میزان فعالیت بیمار،‌ سایز زانو، سلامت کلی بیمار و میزان آسیب دیدگی تصمیم به جراحی تعویض مفصل زانو خواهد گرفت. در آرتروپلاستی قسمت‌های آسیب دیده استخوان و غضروف را خارج کرده و آن‌ها را با مفصل‌ مصنوعی جابه‌جا می‌کنند. این مفصل‌ مصنوعی معمولا از جنس فلز، پلاستیک و پلیمر ساخته شده‌اند. به طور کلی آرتروپلاستی به معنای ترمیم یک مفصل از طریق جراحی است که از اجزای مصنوعی استفاده خواهد کرد. 

دلایل عمل جراحی تعویض مفصل زانو

دلایل مختلفی وجود دارد که، پزشک متخصص تصمیم به تعویض مفصل زانو خواهد گرفت که از جمله این دلایل عبارتند از:

  1. آرتروز
  2. روماتیسم
  3. آسیب دیدگی
  4. دفرمیتی زانو

d2

چه کسانی باید جراحی تعویض مفصل زانو را انجام دهند؟

جراحی تعویض مفصل زانو برای افراد دچار آرتروز که در زانو‌ خود احساس درد و سفتی شدیدی دارند که این درد آن‌ها از فعالیت‌های روزانه مانند راه رفتن، بالا رفتن پله‌ها، سوار و پیاده شدن از ماشین منع می‌کند و همچنین افرادی در هنگام خواب و استراحت در زانوهای خود احساس درد دارند، لازم است. اما افرادی که درد زانو آن‌ها به دلیل عفونت یا مشکلات عروقی ویا التهابی  ، نیازی به عمل تعویض مفصل زانو نخواهند داشت. به طور کلی برای اطمینان از نیاز به عمل جراحی بهتر است، قبل از هر اقدام با پزشکان با تجربه در این زمینه همچون دکتر آرش شرافت وزیری که عمل‌های موفقی برای تعویض مفصل زانو داشته است، مشورت کرده و با خیال آسوده‌تر نسبت به انجام این عمل اقدام کنید.

d3

روش های تعویض مفصل زانو

جابجایی مفصل زانو هم به صورت کلی و هم به صورت جزئی انجام می‌شود. 

  • جراحی کامل مفصل زانو

همانطور که از نام این جراحی مشخص است، در طی آن کل مفصل زانو با مفصل مصنوعی تعویض می‌شود. این جراحی در صورتی انجام می‌شود که به چندین قسمت مختلف زانوی بیمار آسیب وارد شده باشد.

  • تعویض جزئی مفصل زانو

در صورتی که تنها قسمتی از مفصل زانو آسیب دیده باشد، تنها همین قسمت با مفصل مصنوعی یا همان پروتز جایگزین می‌شود.

پروتزهای بدون سیمان و سیمان دار

مفصل مصنوعی به روش‌های مختلفی به استخوان بیمار متصل می‌شود. در بسیاری از موارد این پروتز با استفاده از چسب مخصوصی به نام سیمان استخوانی به استخوان‌های بیمار محکم چسبانده می‌شود و در موارد دیگر از روشی به نام تثبیت بیولوژیک به منظور اتصال مفصل مصنوعی به استخوان استفاده می‌شود. در روش تثبیت بیولوژیک، مفصل مصنوعی در محل اتصال به استخوان دارای سطح متخلخلی است که پس از گذشت زمان استخوان بیمار رشد کرده و به داخل مفصل نفوذ خواهد کرد و در جای خود محکم می‌شود.

آمادگی بیمار قبل از عمل تعویض مفصل زانو

برای اینکه عمل جراحی تعویض مفصل زانو با موفقیت انجام شود، لازم است قبل از عمل اقداماتی صورت گیرد که بیمار باید در رابطه با آن‌ها اطلاعات کافی داشته باشد. اولین قدم قبل از جراحی تعویض مفصل زانو آن است که بیمار تمامی معاینات پزشکی لازم را انجام دهد. برای انجام این معاینات پزشک نه تنها زانوی بیمار بلکه تمامی مفاصل دیگر مانند لگن و مچ را ارزیابی می‌کند. همچنین پزشک نسبت به انجام تست‌های مختلفی مانند آزمایش خود، آزمایش ادرار،‌ تست نوار عصب،‌رادیوگرافی از قفسه سینه و … نیز اقدام می‌کند تا مشکلی در زمان انجام جراحی برای بیمار رخ ندهد. 

بیمار نیز اگر هرگونه داروی گیاهی یا غیر گیاهی مصرف می‌کند، باید به پزشک خود اطلاع دهد و مدتی قبل از جراحی مصرف آن‌ها را متوقف کرده تا در زمان انجام جراحی تداخل دارویی یا مشکلی برای او ایجاد نشود.

d4

 

مراحل عمل تعویض مفصل زانو

برای انجام عمل در اولین قدم پزشک یک شکاف پوستی جلو مفصل زانو ایجاد می‌شود و پس از کنار زدن پوست،‌ بافت‌های زیر پوستی استخوان کشکک استخوان ران و درشت نی مشخص می‌شود سپس با استفاده از اره برقی برش‌هایی در انتهای استخوان ایجاد می‌شود و ابتدا قسمتی از استخوان و غضروف پایین‌ترین بخش استخوان ران و بالاترین قسمت استخوان ساق و قسمت پشتی استخوان کشکک خارج می‌شود. منیسک و برخی از رباط‌های زانو نیز خارج می‌شوند و اتصال بخش‌های فلزی مفصل مصنوعی به استخوان‌های باقیمانده‌ از ران،‌ ساق و کشکک معمولا با استفاده از سیمان استخوان انجام می‌شود یا از تثبیت بیولوژیک استفاده خواهد شد. 

شرایط بیمار پس از جراحی زانو

به طور کلی جراحی زانو معمولا به یک تا دو ساعت زمان نیاز خواهد داشت که پس از اتمام آن بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می‌شود و یک تا دو ساعت تحت نظر است تا به صورت کامل به هوش بیاید و هوشیاری خود را به دست آورد. سپس بیمار به اتاق خود منتقل می‌شود پس از آن بیمار باید برای بهبود عملکرد زانو نسبت به انجام فیزیوتراپی اقدام کند. 

عوارض احتمالی جراحی زانو

هرچند استفاده از تکنولوژی جدید باعث شده تا عوارض این جراحی به مقدار چشمگیری کاهش پیدا کند اما ممکن است به دلایل مختلفی مانند عدم توجه بیمار به توصیه‌های پزشک پس از جراحی یا شرایط خاص بدن او، دو عارضه تشکیل لخته خونی و عفونت در زانو مشاهده شود که بیمار باید نسبت به درمان آن در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدام کند.

هزینه عمل تعویض مفصل زانو

هزینه جراحی زانو با توجه با عواملی مانند حق الزحمه متخصص بیهوشی و جراح، نوع بیمارستان، مدت زمان بستری، آزمایشات و عکس‌برداری‌های مورد نیاز قبل و بعد از عمل، داروها،‌ وسایل مصرفی و سایر هزینه متفاوت است. خوشبختانه بسیاری از بیمه‌ها هزینه این عمل را پوشش می‌دهند و با توجه به همین موضوع می‌توان با هزینه مقرون به صرفه‌تری به منظور انجام عمل جراحی تعویض مفصل زانو اقدام کنید. 

اگر به اطلاعات جامع درباره ارتوپدی علاقمند هستید می‌توانید مقالات علمی و بروز و همچنین تجربیات بسیار خوبی را در وب سایت دکتر آرش شرافت ویزیری پیدا کنید.