سیر کاهشی برگزاری نماز جمعه در کشور

حجت الاسلام والمسلمین محمد جواد حاج علی اکبری با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما افزود: از زمانی که ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد شهر‌های با وضع سفید و زرد می‌توانند نماز جمعه را برپا کنند حدود ۷۰۰ نماز جمعه در کشور بازگشایی شد. ولی بتدریج با رسیدن وضع قرمز و هشدار به برخی از شهرها، این روند با سیر کاهشی در این هفته حدود به ۴۰۰ شهر رسیده است.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه گفت: در کل کشور حدود ۹۰۰ نماز جمعه برگزار می‌شود.

وی افزود: شورای سیاستگذاری ائمه جمعه جزو اولین مجموعه‌هایی بوده که با ستاد ملی کرونا بصورت هماهنگ عمل کرده و نماز‌های جمعه را برای حفظ سلامت مردم و قطع زنجیره شیوع تعطیل کردیم.

حاج علی اکبری تصریح کرد: بعد از تعطیلی نماز جمعه برای پشتیبانی از نهاد سلامت، فعالیت جدیدی با عنوان همکاری و هماهنگی با ستاد ملی کرونا در بخش شرعی و حضور در میدان آغاز شد.

وی افزود: تمامی مصلی‌های نماز جمعه کشور که بسیاری از آن‌ها مساجد هستند به پایگاه یاری رسان به مجموعه سلامت تبدیل شدند.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه ادامه داد: این پایگاه‌های یاری رسان یکی از خدمات آن‌ها تولید ماسک و رسیدگی به افراد آسیب دیده از کرونا بوده است و این روند تا نیمه شعبان بعنوان رزمایش همدلی اعلام شد و قرارگاه‌های شهرستانی، شهری و استانی توسط ائمه محترم جمعه و نماینده مقام معظم رهبری در استان‌ها شکل گرفت و پیرامون این قرارگاه‌ها مجموعه‌های نهادی و مردمی با محوریت مساجد سازماندهی پیدا کردند.

وی افزود: مردم مشاهده کردند اگر نماز جمعه را ندارند نهاد جمعه هست و همه روز‌های هفته در صحنه حاضر هستند و ائمه جمعه عملکرد بسیار خوبی داشتند و این حرکت نشان دهنده ظرفیت نماز جمعه، ستاد‌های نماز جمعه و نهاد نماز جمعه برای همبستگی ملی و مسئولیت اجتماعی بود.

حاج علی اکبری درباره رعایت پروتکل‌های بهداشتی در شهر‌هایی که نماز جمعه در آنجا برگزار می‌شود نیز گفت: ما بصورت هفتگی برای برپایی نماز جمعه با وزیر بهداشت و درمان هماهنگی‌هایی داشتیم و این ۵ ماه هیچگاه از طرف شورای سیاست گذاری ائمه جمعه و ستاد نماز جمعه فشاری برای بازگشایی نماز جمعه وجود نداشت.

وی افزود: از زمانی که با مصوبه ستاد ملی کرونا مقرر شد شهر‌های با وضع سفید و زرد نماز جمعه را برپا کنند همکاری‌ها در شکل گیری پروتکل‌ها صورت گرفت و کمیته‌ای تشکیل و پروتکل‌های مرتبط با مصلی‌ها و مساجد در آنجا شکل گرفت و اولین اتفاق شب‌های قدر بود که رزمایش شروع مجدد آیین‌های مذهبی با این کیفیت بود که مساجد و مصلی‌های امتحان خوبی را داشتند.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه گفت: نماز جمعه براساس نظر ستاد ملی کرونا، رتبه نخست در رعایت پروتکل‌های بهداشتی بین همه مجموعه‌ها در کشور داشتند.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه گفت: جوان سازی فضای نماز‌های جمعه یکی از اصلی‌ترین راهبرد‌های ماست و کیفیت جمعیت شرکت کننده بر اساس حضور جوانان شکل می‌گیرد.

حجت الاسلام والمسلمین محمد جواد حاج علی اکبری همچنین درباره انتقادات نسبت به جذب جوانان در نهاد نماز جمعه گفت: در دستور کار ائمه جمعه و نهاد نماز جمعه برای حضور بیشتر جوانان در نماز‌های جمعه مورد تاکید بیشتری قرار گرفته است و در انتخاب ائمه جمعه‌های جدید این مسئله مورد توجه خاص قرار گرفته که شخصیت ائمه جمعه‌ها جاذبه مناسب را برای حضور جوانان داشته باشد.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه افزود: درحال حاضر در ستاد‌های نماز جمعه واحد‌های دانشجویی و دانش آموزی شکل گرفته و گزارش‌های ما نشان دهنده یک مسیر افزایش حضور جوانان در نماز جمعه و احساس امید در آن‌ها می‌باشد.

وی ادامه داد: در جذب آحاد مردم بافت فرهنگی و اجتماعی شهرها، موقعیت مصلی‌ها و شخصیت امام جمعه و کیفیت ستاد‌ها موثر بوده است.

حاج علی اکبری درباره میانگین سنی ائمه جمعه نیز گفت: در حال حاضر ورودی ائمه جمعه برای امامت حدود ۳۰ سال است و مطلوب ما برای امام جمعه‌ای که به کمال شخصیت رسیده باشد حدود ۴۰ سال است.

وی افزود در دو هفته گذشته که جلسات شورا بصورت فشرده تشکیل و انتخاب‌ها جدیدی داشتیم منتخبین ما متولدین بین سال‌های ۵۰ تا ۶۰ هستند؛ و میانگین سنی ائمه جمعه حدود ۴۰ سال است.

وی درباره مشکلات نماز جمعه در کلانشهر‌ها افزود: نسبت جمعیت شهر‌ها و نماز جمعه خوب نیست و کار‌های جدی‌تر در این زمینه باید انجام شود و همچنین گفتمان حاکم برجامعه، مناسبات فرهنگی، روش‌های زندگی جدید در این شرایط موثر است و بافت جامعه ما نسبت به استقبال به امور دینی فوق العاده است.

وی ادامه داد: نقش رسانه در معرفی فضیلت‌ها و ظرفیت‌های معنوی بسیار موثر است.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه گفت: از نظر ظرفیت‌ها و آثار معنوی، کارکرد‌های اجتماعی و اجتماعات مومنین در هفته یک حج در دسترس ماست و تاکنون نتوانستیم به مردم بخوبی معرفی کنیم و نماز جمعه باید کیفیت، نشاط اجتماعی و سیاسی، جاذبه‌های اخلاقی و معرفتی به گونه‌ای باشد که هم جذب کند و کسانی که جذب شده اند را پایدار نگهدارد.

حاج علی اکبری درباره تعیین خطبه‌ها در نماز‌های جمعه گفت: یکی از امتیازات نماز جمعه این است که ائمه جمعه از یک آزادگی در انتخابات موضوع خطبه‌ها برخوردارند و قواعد اساسی در موضع گیری‌ها متعلق به نظام اسلامی و امام مسلمین است و با توجه به این خصوصیات چارچوب‌ها و قواعد کلی در اختیار ائمه جمعه قرار گرفته و با در نظر گرفتن مصلحت‌های کلی جامعه، مردم و نظام این ملاحظات باید رعایت شود.

وی افزود: مجموعه‌ای از پیشنهادات از طرف شورای سیاست گذاری ائمه جمعه بصورت هفتگی در اختیار ائمه جمعه قرار می‌دهیم، ولی به معنای الزام نبوده و فقط بعنوان یک بسته پیشنهادی از سیاست‌های داخلی و خارجی، وقایع و حتی مطالب معارفی در دسترس آنان قرار می‌گیرد که به تولید خطبه‌ها کمک می‌کند، ولی مطالب و موضوعات عمدتاً ظرفیت علمی جاذبه‌های بیانی و ویژگی‌های شخصیتی خطیب است.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه ادامه داد: با توجه به برگزاری حدود ۹۰۰ نماز جمعه در شرایط عادی در کشور ممکن است شاهد اظهار نظر‌های خاص از طرف برخی ائمه جمعه خواهیم بود که در صورتی که از قواعد خارجی شوند به آن‌ها تذکر داده می‌شود.

حاجی علی اکبری درباره فاصله گذاری در نماز جمعه گفت: این فاصله گذاری در بعضی از مراکز استان‌ها و تهران وجود داشت که با هماهنگی‌های لازم تا حد زیادی کاهش پیداکرده و ائمه جمعه‌های جدید از درب‌های عمومی تردد کرده و ارتباطات اجتماعی بسیار خوبی برقرار می‌کند.

وی افزود: بیشتر شهر‌هایی که نماز جمعه داریم روش زندگی خود ائمه جمعه و دفاتر آن‌ها و مجموعه‌های مرتبط با آن‌ها بسیار مردمی و معمولی است و اگر مطلع شویم ائمه جمعه‌ای از قواعد زندگی روحانیتی خارج شود برخورد جدی خواهد شد.

رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه درباره انتقادات پیرامون سخنرانی‌های پیش از خطبه نیز گفت: پیش خطبه‌ها در اختیار ائمه جمعه و ستاد‌های نماز جمعه می‌باشد و پیشنهاد ما برای ارتباط مردم با مسئولان منطقه‌ای و محلی در نماز جمعه بوده است و در بسیاری از شهر‌ها از این ظرفیت‌ها استفاده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه میز خدمت بسیار فرصت خوبی ست هم افزود: از مسئولین محترم توقع داریم ضمن شرکت در نماز جمعه، برای پاسخگویی مسائل و نیازمندی‌های مردم بعد از نماز جمعه حضور داشته باشند.

حجت الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری گفت: احیاء، عمران و آبادانی مساجد از جمله اولویت‌های کار نهاد نماز جمعه است.

وی افزود: در رزمایش همدلی که انجام شد یک جمعیت بزرگی از مساجد کشور در سامانه همیاری بصورت متحد عمل کردند و حدود ۲۰ هزار مسجد فعال بصورت محوری عملیات امدادرسانی به خانواده‌های آسیب دیده از کرونا را انجام دادند.

وی افزود: در هفته آینده در شهر‌های سفید و زرد بجای نماز جمعه، نماز عید قربان را برگزار خواهیم کرد و مردم با نصب نرم افزار «آدینه» می‌توانند هم از نماز جمعه‌های کشور با خبر شوند و هم می‌توانند نظرات خود را برای ما ارسال کنند.