هشدار غریب‌آبادی درباره افشای اطلاعات از سوی آژانس
سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان ملل و سایر سازمانهای بین المللی مستقر در وین، در نشست فصلی شورای حکام آژانس با موضوع بررسی گزارش مدیر کل در مورد راستی آزمایی اجرای برجام در ایران که از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شد، به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران پرداخت.
خانم رئیس، مدیرکل، عالیجنابان، خانم‌ها و آقایان!
در ابتدا، مایلم نگرانی جدی جمهوری اسلامی ایران در مورد احتمال در معرض مخاطره قرار گرفتن محرمانه بودن این نشست را به ثبت برسانم. کارشناسان فنی هشدار داده اند که با برگزاری نشست در این قالب، بدون شک هیچ کنترلی در خصوص این که چه کسی هم اکنون در حال شنیدن، ضبط کردن و افشای اطلاعات محرمانه می‌باشد، وجود ندارد. اجازه بدهید اعلام کنم که در صورت روی دادن چنین اتفاقی، دبیرخانه در قبال عدم رعایت دقیق اصول محرمانگی، پاسخگوی عواقب آن خواهد بود. ضمن این که مسئولیت کشور‌های عضو نیز به ویژه با توجه به این که چنین اطلاعات محرمانه‌ای به رسانه‌ها درز نموده و حتی توسط برخی موسسات منتشر شده است، نباید نادیده گرفته شود. بسیار اساسی است که آژانس تدابیر مناسب را برای تضمین حفاظت از محرمانگی اطلاعات، از جمله زمانی که چنین اطلاعاتی در اختیار دولت‌های عضو قرار می‌گیرد، اتخاذ نماید.
خانم رئیس!
با وجود این واقعیت که برجام با چالش‌های جدی برای بقاء مواجه است، گزارش مدیر کل در این خصوص، گواه خوبی از سطح همکاری میان ایران و آژانس است. در این گزارش آمده است: «از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶، آژانس عملکرد ایران در مورد تعهدات مرتبط هسته‌ای اش را بررسی و راستی آزمائی می‌کند.» این گزارش، همچنین نشان می‌دهد که آژانس حتی قادر به راستی آزمائی و نظارت بر اقداماتی است که ایران آن‌ها را در اجرای برخی تعهدات خود ذیل برجام، متوقف کرده است. این گزارش، همچنین سطح همکاری ایران با آژانس در زمان شیوع کرونا را «استثنایی» توصیف می‌کند.
در رابطه با اجرای برجام، باید اذعان داشت که نه‌تن‌ها پیشرفت مثبت محسوسی وجود نداشته، بلکه وضعیت حتی بدتر شده است. در تاریخ ۲۷ می ۲۰۲۰، آمریکا اعلام کرد که به طور یکجانبه «تمامی پروژه‌های هسته‌ای باقیمانده ناشی از برجام - تبدیل رآکتور اراک، تأمین اورانیوم غنی شده برای رآکتور تحقیقاتی تهران، و صادرات سوخت رآکتور تحقیقاتی ایران» را تحریم می‌کند. این تحریم‌ها و سیاست‌های بدخواهانه آمریکا، باعث جلوگیری از اجرای مفاد مرتبط هسته‌ای قطعنامه ۲۲۱۳ (۲۰۱۵) شورای امنیت توسط دولت‌های عضو، از جمله جمهوری اسلامی ایران، شده است.
در حقیقت، با تداوم رفتار غیر مسئولانه آمریکا، وضعیت پیرامون این توافق نامه تاریک‌تر از گذشته است. اینجانب در نامه‌ای به مدیرکل آژانس در تاریخ ۹ ژوئن ۲۰۲۰، موضع جمهوری اسلامی ایران را در این رابطه منعکس کرده ام که به عنوان سند آژانس نیز منتشر شده است. در حالی که ایران حق دارد اقدامات جبرانی را در این راستا اتخاذ نماید و آژانس نیز در هر مرحله از توسعه این اقدامات کاملاً آگاه خواهد شد، آمریکا باید مسئولیت کامل عواقب اقدامات متخلفانه خود را که در تضاد آشکار با اهداف اساسنامه آژانس، اصول معاهده عدم اشاعه، و مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستند، بر عهده بگیرد.
اعضای آژانس باید به مسئولیت‌های خود عمل کنند و نسبت به رفتار غیر قانونی آمریکا که همکاری بین المللی در زمینه انرژی و فناوری هسته‌ای را به خطر می‌اندازد، رسیدگی و واکنش مناسب نشان دهند. بسیار اساسی است که نقض‌های آمریکا از تعهدات مرتبط خود و اقدامات یک جانبه آن نباید هیچ تأثیر منفی بر کار آژانس در پیگیری وظیفه اش در زمینه استفاده‌های صلح آمیز هسته‌ای مطابق با اساسنامه اش و سایر اسناد مرتبط داشته باشد. همچنین، از مدیرکل خواسته می‌شود تا به طور مناسب، این نقض‌های آمریکا را در گزارشات خود در مورد اجرای اسناد مرتبط آژانس، منعکس کند.
خانم رئیس!
بیانیه‌های قرائت شده توسط اکثریت قریب به اتفاق اعضای آژانس در نشست جاری و حمایت آن‌ها از حفظ توافق، به عنوان نشانه‌ای محکم در حمایت از چندجانبه گرایی، دلگرم کننده است. با این حال، کلمات، تضمین کننده بهره‌مند شدن ایران از مزایای این توافق نیست و نیاز به اقدام و عمل وجود دارد.
ما متوجه هستیم که کشورها، شرکت‌ها و بانک‌هایی که مایل به همکاری با ایران مطابق برجام هستند، در واقعیت مورد آزار و قلدری قرار می‌گیرند. با این حال سؤال این است که آیا این باعث می‌شود هر عضو دیگر سازمان ملل متحد، از جمله سایر طرف‌های باقیمانده در توافق، به ویژه سه کشور اروپایی (آلمان، انگلیس و فرانسه)، از بار مسئولیت خود شانه خالی کنند؟
مایلم مجدداً تأکید کنم که برای جلوگیری از تبدیل برجام به عنوان یادگاری در گذشته، بازگرداندن تعادل از دست رفته بین حقوق و مسئولیت‌های تمامی طرف‌های آن، یک ضرورت مطلق است. ایران به نوبه خود اعلام آمادگی کرده تا تمامی اقدامات جبرانی را برگرداند که البته چنین امری، نیازمند بسیج عملی ظرفیت‌ها در سایر طرف‌های باقی مانده برجام برای اجرای موثر تعهداتشان است.
خانم رئیس!
امروز، برخی کشورها در مورد اهمیت بازگشت ایران به اجرای کامل توافق صحبت کردند. اما «توافق»، اگر «یک توافق» است، مطمئناً بیش از یک طرف دارد. حقوق و تعهدات طرف‌های مختلف چیست؟ آیا ایران از این قرارداد منتفع شده است؟ عملا چه کار دیگری به جز اظهارات زیبای دیپلماتیک توسط طرف‌های باقیمانده انجام می‌شود؟ برجام یک «توافق» ساده با تعدادی عضو نیست، بلکه این «توافقی» است که توسط قطعنامه شورای امنیت تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل تأیید و تصویب شده است. بنابراین، بر عهده تمامی اعضای سازمان ملل متحد است تا به آن پایبند باشند.
قویا خواسته می‌شود که سایر طرف‌های برجام، به ویژه سه کشور اروپایی و همچنین جامعه بین المللی این قطار خارج شده از مسیر را در زمان مناسب و قبل از این که خیلی دیر شود، از طریق اتخاذ گام‌های عملی معتبر در راستای اجرای تعهدات خود، به مسیر صحیح برگردانده و در نتیجه، اعتماد را تقویت کنند.
خانم رئیس!
مایلم توجه شما را به یک نکته خاص در مورد گزارش مدیر کل جلب کنم. طبق گزارش اجرای پادمان در سال ۲۰۱۹، می‌توان دریافت که آژانس در سال گذشته ۳۳ دسترسی تکمیلی در ایران انجام داده است که این نتیجه اجرای داوطلبانه و موقت پروتکل الحاقی است. متأسفانه، از مارس ۲۰۲۰ و با وجود چندین بار ابراز نگرانی و عدم رضایت ایران از این اقدام غیرحرفه‌ای دبیرخانه آژانس، این واقعیت در گزارشات مدیرکل منعکس نمی‌شود. ایران قبلاً هشدار داده بود که اگر به چنین سطحی از دسترسی‌های تکمیلی اذعان نشود، تصمیمات لازم را متعاقبا اتخاذ خواهد کرد.»
ارسال نظر