مقبره بی بی مریم  در تور قشم بسیار قدیمی و مربوط به دوره ایلخانی ( قرن هشتم هجری ) است، نوع معماری این بنا هم به سبک بناهای سلجوقی می باشد.  که مصالح به کار رفته در آن لاشه سنگ و مرجان و همراه با روکش آهک صدفی  تشکیل می شود. این مقبره یک بقعه قدیمی است که گنبدی قدیمی و نیمه خرابه بر روی آن قرار گرفته است. این اثر قدیمی که با بی توجهی مسئولین در معرض نابودی قرار گرفته در شرق جزیره قشم وجود دارد. از روستای توم سنیتی که خارج می شوید به یک رودخانه خشک می رسید که اکنون تبدیل به یک جاده تا آرامگاه شده است. همانطور که پیشتر گفته شد نوع معماری این بنا به دوره ایلخانی بازمی گردد اما گروهی بر این عقیده هستند که با توجه به نامی که محلی ها بر آن نهاده اند ( توم سنیتی ) این بنا اثری از اسپانیایی ها بوده و نام اصلی آن ( تامب سینتی ) یا ( سینتی تامب ) به معنی معبد مقدس بوده، اما با نگاهی دقیقتر به اطراف این اثر آرامگاه هایی مربوط به دوره های مختلف تاریخی که بر روی آنها لوحه هایی با خط های کوفی عربی و فارسی نوشته شده است میبینید. همچنین با نگاهی ریزبینانه می توانید خرده های کاشی که قدمت بسیار زیادی ( تقریبا به اندازه خود بقعه ) دارند را بیابید. در داخل بنا هیچگونه لوح یا دیوارنگاره ای وجود ندارد که نشان دهد این بنا متعلق به چه دورانی است یا برای چه کسی ساخته شده، تنها تلی از خاک در وسط اتاق دیده می شود که مردم محلی بر روی آن پارچه ای سبز کشیده اند، با دقت بیشتر می توان دید که هنوز آثاری از کاشی روی دیوار این بنا باقی مانده که نشان دهنده این موضوع است که دیوارهای آن در زمان قدیم کاشی کاری بوده اند. در بسیاری از نقاط ایران یا کشورهایی که زمانی جزء کشور ایران بوده اند بقعه هایی به این شکل و شمایل وجود دارد که تقریبا همه ی سازندگان آنها از یک نقشه برای بنا استفاده کرده اند، همگی بر پلانی چهار ضلعی بنا شده اند که از بیرون به هشت ضلعی رسیده و به گنبد ختم می شود، اما تفاوت این بقعه با بقات دیگر در گنبد آن است چون این گنبد از مرجان دریایی استفاده شده و داخل آن را با آهک صدفی کار کرده اند، در داخل بقعه تزئیناتی به صورت کاربندی و مقرنس کاری استفاده شده که در دیگر بقات هم به همین صورت است. همانطور که گفته شد در اطراف بقعه بی بی مریم سنگ مزارهای زیادی وجود دارد که بر روی آنها لوحه هایی با خط های مختلف مانند کوفی، ثلث و نسخ وجود دارد، لازم به ذکر است که هرکدام از این خط ها مربوط به یک دوره از تاریخ می باشند.

این بنای تاریخی در تور قشم  که مربوط به سده هشتم هجری است که در استان هرمزگان شهرستان قشم و روستای توم سنیتی واقع شده که این اثر در تاریخ بیست و هفت دی ماه هزار و سیصد و هفتاد و هفت با شماره ثبت دو هزار و نود و نه به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است که این مسئله برای توجه و رسیدگی به این اثر بسیار خوب است اما کافی نیست و باید توجه بیشتری نسبت به این آثار به عمل بیاید واز این آثار گرانمایه حفظ و حراست بیشتری شود. شاید اگر این اثر در یکی از کشورهای مترقی وجود داشت چه میزان از وجود این اثر درآمد زایی می کردند اما در کشور ما بسیاری از این آثار را بدون هیچگونه حفاظت و نگهداری رها کرده ایم.

به گزارش سفر باتو ، مطمئنا با تبلیغات بیشتر این اثر تاریخی در دید مردم قرار می گیرد و با بازدید مردم از این آثار کم کم آبادانی به آن منطقه می رسد، این دقیقا همان کاری است که در کشورهای پیشرفته انجام می گیرد که ما نیز می توانیم از روش های آنها برای تبلیغات برای آثار دیدنی خودمان را به کار ببندیم.

خاک خلیج فارس دی ماه قشم مرجان