رانندگی بر روی سرعت​گیرها

به گزارش پارس به نقل از جام جم ؛ از طرف دیگر مسابقات اتومبیلرانی پیشگام تغییر و تحولات جدید صنعت خودروسازی جهان است، در حقیقت این مسابقات مانند بخشی از یک واحد تحقیقاتی است که کارخانه ها و شرکت های مختلف قبل از ارائه مدل های جدید خود به بازار، آنها را در پیست های مختلف مسابقه های اتومبیلرانی به امتحان می گذارند و بعد از آزمایش های گوناگون روی این قطعات و مدل ها، جواز ورود به خط تولید را صادر می کنند. گیربکس های اتوماتیک، سیستم های تعلیق جدا از هم، موتورهای چهارسوپاپ و توربو شارژرهایی که قدرت موتور را بالا می برد و همگی امروزه کم و بیش روی خودروها نصب می شود، سال ها پیش در مسابقات اتومبیلرانی مورد آزمایش قرار گرفته است.

به همین دلیل اتومبیلرانی به عنوان ورزشی که بیشترین سرمایه گذاری ها و گردش مالی را دارد، شناخته شده است. اما در کشور ما به علت نبود آشنایی و نپرداختن صحیح به این رشته ورزشی، شاهد هستیم که فقط به سوانح اتومبیلرانی و برخورد خودرو ها در مسابقات اکتفا می شود و این فکر در ذهن بیشتر مردم به وجود آمده که اتومبیلرانی یک عمل جسورانه و یاد آور تصادف، جراحت، مرگ، آرتیست بازی و ویراژهای خیابانی است. بد نیست بدانید که فقط در انگلستان بیش از ۵۰ کلوپ و مدرسه اتومبیلرانی فعالیت دارد که خانواده ها فرزندان خود را جهت آموزش به این مدارس می فرستند و آنها در آنجا علاوه بر تحصیل، به یادگیری فنون و آموزش های رانندگی می پردازند و آماده حضور در مسابقات حرفه ای می شوند.

**مسابقات اتومبیلرانی در ایران
برگزاری مسابقه های اتومبیلرانی در ایران به اوایل دهه ۳۰ هجری خورشیدی برمی گردد. در آن سال ها خارجیان مقیم در کشور با همکاری چند علاقه مند ایرانی، این رشته ورزشی را پایه ریزی کردند. در ابتدا به علت نبود پیست مخصوص، مسابقات در کوی کن، فرودگاه قلعه مرغی، پارکینگ نمایشگاه بین المللی و اطراف استادیوم آزادی برگزار شد، اما بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی و پس از ده سال وقفه در برگزاری مسابقات اتومبیلرانی در کشور، فدراسیون اتومبیلرانی در سال ۱۳۶۹ به همت تنی چند از قهرمانان اسبق کشور در این رشته در کنار فدراسیون موتورسواری تشکیل شد و از آن سال به بعد به نام فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی به فعالیت پرداخت. در سال ۱۳۷۳ و پس از تلاش های مستمر مسئولان فدراسیون، پیست اتومبیلرانی مخصوص در استادیوم ورزشی آزادی احداث شد و از سال ۱۳۷۴ نیز این فدراسیون به طور رسمی به عضویت فدراسیون بین المللی اتومبیلرانی (FIA) درآمد.
هم اکنون مسابقات اتومبیلرانی به صورت قهرمانی کشور و در چهار فصل در رشته های سرعت (ریس) ، رالی، مارپیچ (اسلالوم) ، تپه نوردی (هیل کلایم) و امدادی برگزار می شود.

**از استارت تا خط پایان
اتومبیلرانی به دو بخش مسابقات در داخل و خارج از پیست تقسیم می شود. مسابقات داخل پیست با تعداد دورهایی مشخص یا زمان بندی از پیش تعیین شده برگزار و مسابقات خارج پیست نیز اغلب با همان شرایط، ولی در مسیرهای طبیعی یا مصنوعی ساخته شده، انجام می شود که این مسیرها می تواند از خیابان های عادی سطح شهرها تا مسیرهای صعب العبور مناطق جنگلی یا بیابانی و کوهستانی باشد.
مسابقات این رشته با حضور تیم های شرکت کننده انجام می شود و تیم ها با در اختیار داشتن بودجه ای که از جانب اسپانسر تامین شده، به خرید یا ساخت و تجهیز خودروهای مسابقه ای اقدام می کنند و همین طور با رانندگان مورد نیاز برای تیم قرارداد بسته و بخشی از بودجه تیم هم به این امر اختصاص می یابد. تکنسین ها و مهندسان بخش های مختلف فنی مربوط به تیم نیز برای انجام وظایف استخدام می شوند.

تیم های اتومبیلرانی نسبت به میزان سرمایه، پیست های تمرینی اختصاصی خود را دارند یا از پیست های محلی استفاده می کنند که رانندگان بتوانند به طور مرتب به تمرین پرداخته و کارشناسان فنی هم در کنار آنها امر بهینه سازی و تست خودروهایشان را انجام دهند. این تمرینات در پیست هایی متفاوت انجام می شود تا علاوه بر تمرین رانندگان، تکنسین های فنی نیز بتوانند بهترین ستاپ فنی را برای این خودروها در مسیرها و آب و هواهای مختلف پیدا کنند.
تیم های رشته هایی چون رالی که در خارج از پیست و در مسیر های طبیعی انجام می شود معمولا مسیرهای تمرینی برای خودرهایشان در اختیار دارند یا از مسیرهای از پیش آماده شده بین المللی در سایر کشورها استفاده می کنند و این تمرین ها نیز به طور مرتب در فواصل استراحت بین مسابقات فصل که گاهی اوقات برای این امر بین دو تا سه هفته در نظر گرفته شده، استفاده می کنند و در تعطیلات بعد از خاتمه فصل مسابقات نیز به تمرینات ادامه می دهند، این تمرینات در مناطق مختلفی از جهان، از مسیرهای برفی و یخی تا مسیرهای خشک و سنگلاخ انجام می شود تا علاوه بر تست و بهینه سازی خودروها برای فصل بعد، رانندگان هم آمادگی خود را از دست ندهند.

رانندگان آزمایشی در این تیم ها وظیفه مهمی دارند، آنها که شغلشان فقط تمرین در پیست و مسیرهای مسابقات با این خودرو ها است، موظفند مرتب و پس از تغییرات انجام شده توسط کادر فنی، خودروها را تحت فشار در تمرینات قرار دهند تا میزان تغییر صورت گرفته و همین طور استقامت آنها مشخص شود. این رانندگان آزمایشی بعضا از میان افراد بازنشسته و با تجربه اتومبیلرانی انتخاب می شوند تا با مه ارت خود بتوانند این امر را بهتر انجام دهند.
علاوه بر شرکت کنندگان و کادر فنی تیم ها، افراد بسیار دیگری نیز برای برگزاری یک مسابقه اتومبیلرانی حضور دارند. داوران و ناظران برگزاری مسابقه، اعضای برگزاری و همین طور خبرنگاران و تصویربرداران رسانه ها که وظیفه گزارش و انتشار اخبار مسابقات را بر عهده دارند. مجموعه این عوامل با همکاری هم برگزاری یک مسابقه اتومبیلرانی را ممکن می کنند و نبود هر بخش آن سبب ایجاد مشکل در این امر شده و برابر با بی ثمر شدن زحمات دیگر بخش ها است.
با در نظر داشتن همه آنچه در بالا گفته شد دوباره به ایران برمی گردیم. مسابقات اتومبیلرانی در کشورمان همان طور که اشاره شد از سال های دور دنبال می شود اما هنوز هم شاهد حضور همان بی ام دبلیو های مدل ۲۰۰۲ در رقابت های سرعت و حتی رالی کشور هستیم. اینجا رانندگان حرفه ای کشورمان برخلاف تمامی شرکت کنندگان رقابت های حرفه ای سراسر جهان، تمامی هزینه های شرکت در مسابقات را از جیب پرداخت می کنند و به نوعی خودشان اسپانسر شخصی خویش هستند و هیچ تیمی نیز به طور رسمی در این رقابت ها حضور ندارد. کلاس های استانداردی که در این مسابقات برگزار می شود نیز مربوط به خودروهایی با فناوری حدود دو دهه قبل است.

کلاس های جی تی نیز وضع مشابهی دارد و شاید تعداد انگشت شماری خودروهای مربوط به اوایل دهه ۹۰ در آن مشاهده شود و بقیه همگی مربوط به زمان قبل از آن است، حال آن که امروزه در بیشتر مسابقاتی که نام جی تی بر آنها نهاده می شود، خودروهای روز دنیا که از فناوری بالا بهره می برد استفاده می شود. رقابت های رالی در ایران هم کم و بیش داستانی مشابه سرعت (ریس) دارد. در رشته رالی شرکت کنندگان ابتدا باید در رشته آماتور فعالیت کنند و سپس در صورت کسب مقام های برتر قهرمانی سال می توانند وارد رقابت های حرفه ای شوند. البته در ایران به دلیل بالا بودن هزینه آماده سازی خودروها برای حضور در مسابقات و نبود اسپانسر، فشار مالی به صورت مستقیم بر شرکت کننده وارد می شود.

تیم های حاضر در رقابت های قهرمانی کشور که به طور میانگین سالی در حدود پنج تا شش مسابقه شرکت می کنند، هیچ تمرینی برای اعضای تیم خود نه در فواصل بین مسابقات که معمولا حدود یک تا دو ماه است و نه در تعطیلات چند ماهه آخر هر فصل در نظر نمی گیرند و شرکت کنندگان صرفا در صبح روز مسابقات روی خط استارت ظاهر می شوند.

در زمینه قرارداد های شرکت کنندگان نیز هیچ گونه اطلاعات رسمی منتشر نمی شود و برخلاف دیگر رشته ها که قراردادهایشان در دفاتر هیات های ورزشی مربوط ثبت می شود، در بخش رالی این عمل صورت نمی گیرد.
ترکیب اعضای تیم ها نیز معمولا تا چند روز قبل از مسابقات مشخص نمی شود. معمولا بیشتر شرکت کنندگان اعم از راننده و نقشه خوان تا چند روز قبل از شروع هر مسابقه در بلا تکلیفی به سر می برند و بعضی از تیم ها حتی خودروهای مسابقه شان را هنوز تحویل نگرفته اند تا بتوانند به آماده سازی آن پرداخته و در نهایت خودرویی سالم را بموقع روانه خط استارت کنند.

تمام این ناهماهنگی ها و بی توجهی ها به این ورزش در سطح خرد و کلان سبب ایجاد نوعی دلسردی بین جامعه ورزشکار شاغل در این رشته ورزشی شده است. البته شاید نتوان به این رشته به چشم یک شغل برای راننده های حرفه ای نگاه کرد زیرا فقط در رشته رالی است که تیمداری وجود دارد و رانندگان و نقشه خوانان حاضر در آن حقوق می گیرند. البته حقوق سالانه همین راننده ها به درآمد ماهانه یک فوتبالیست درجه ۲ و ۳ هم نمی رسد، همان طور که بودجه سالانه کل تیمشان نیز نمی تواند با دستمزد سالانه فقط یک فوتبالیست حرفه ای رقابت کند. به هرحال امید است با نگرش درست مردم و مسئولان رسانه های گروهی در کشور، به این رشته پر طرفدار ورزشی که بین جوانان بسیار طرفدار دارد بیشتر بها داده شود و صنایع خودروسازی و قطعه سازی کشور نیز که به دنبال ارائه مدل های جدیدی از محصولات خود هستند از مسابقات اتومبیلرانی نهایت استفاده را ببرند.