پنج شباهت خوارج با وهابی‌های تکفیری

به گزارش پارس به نقل از فارس، تاریخ اندیشه اسلامی همراه فراز و فرودها و آکنده از تحول و دگرگونی ها و تنوع برداشت ها و نظریه هاست. در این تاریخ پرتحول، فرقه ها و مذاهب گوناگون و با انگیزه ها و مبانی مختلفی ظهور نموده و برخی از آنان پس از چندی به فراموشی سپرده شده اند و برخی نیز با سیر تحول همچنان در جوامع اسلامی نقش آفرینند، اما در این میان، فرقه وهابیت را سیر و سر دیگری است؛ زیرا این فرقه با آنکه از اندیشه استواری در میان صاحب نظران اسلامی برخوردار نیست، اما بر آن است تا اندیشه های نااستوار و متحجرانه خود را به سایر مسلمانان تحمیل نموده و خود را تنها میدان دار اندیشه و تفکر اسلامی جا بزند.

به همین جهت گفت وگوی مشروحی با « علی اصغر رضوانی» استاد مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم و نویسنده کتاب های مختلف درباره وهابیت و سلفی گری مانند « وهابیت در ترازوی نقد» ، « رفتار وهابیان با مسلمانان» ، « خدای مجسم وهابیان» ، « ابن تیمیه از دیدگاه اهل سنت» ، « پرهیز از اندیشه های تکفیری» ، « زیارت پیامبر و اولیاء» و « عقل از منظر وهابیان» انجام دادیم که بخش اول آن از نظر می گذرد.

وهابی ها از گسترش فرهنگ تشیع وحشت دارند

به عنوان نخستین سؤال بفرمایید به نظر شما انگیزه تهاجم وسیع وهابیت بر مکتب اهل بیت علیهم السلام چیست؟

یکی از انگیزه های تهاجم وسیع وهابیت بر ضدّ مذهب اهل بیت علیهم السلام، ترس و وحشت آنان از گسترش فرهنگ برخاسته از قرآن و عترت در میان جوانان و دانشمندان تحصیل کرده و استقبال آنان از این مکتب نورانی مطابق با سنّت راستین محمّدی (ص) است.

دکتر عصام العماد، فارغ التحصیل دانشگاه « الإمام محمّد بن سعود» در ریاض و شاگرد « بن باز» مفتی اعظم سعودی و امام جماعت یکی از مساجد بزرگ صنعاء بود که از مبلّغین وهابیّت در یمن محسوب می شد. وی که کتابی در اثبات کفر و شرک شیعه تحت عنوان « الصلة بین الإثنی عشریّة و فرق الغلاة» نوشته است، با آشنایی با یکی از جوان های شیعه، با فرهنگ نورانی تشیّع آشنا شد و از فرقه وهابیّت دست کشید و به مذهب شیعه مشرّف شد.

دکتر عصام در کتابی که به همین مناسبت تألیف نموده، می نویسد: هر اندازه که کتاب های برادران خود از وهابیان را می خوانیم، به یقینمان اضافه می شود که آینده برای مذهب دوازده امامی است.

سپس از قول شیخ عبدالله الغُنیمان استاد « الجامعة الإسلامیّة» در مدینه منوّره نقل می کند: وهّابیان به یقین دریافته اند، تنها مذهبی که در آینده، اهل سنّت و وهّابیّت را به طرف خود جذب خواهد کرد، همان مذهب شیعه امامی است.

اعتراف بعضی از علمای وهابی به پیشرفت تشیع

آقای شیخ ربیع بن محمّد، از نویسندگان بزرگ سعودی می نویسد: از جمله اموری که تعجبم را از این جهت زیاد کرده این است که برادرانی از ما و از آن جمله فرزندان یکی از علمای بزرگ و مشهور در مصر و همچنین طالبان علمی که مدتی طولانی با ما در حلقه های علم مجالست داشته اند، و نیز برخی از برادرانی که ما حسن ظنّ به آنها داشتیم، این راه و روش را دنبال کرده اند، و این راه جدید همان « تشیع» است. و به طبیعت حال، من از اولین لحظه درک کردم که این برادران را همانند دیگر افراد در عالم اسلام، پرتوهای چشمگیر انقلاب ایران مبهوت کرده است.

شیخ محمّد مغراوی از دیگر نویسندگان مشهور وهّابی می گوید: بعد از انتشار مذهب دوازده امامی در شرق عالم اسلامی، بر جوانان در کشورهای مغرب ترسیدم…

دکتر ناصر بن عبدالله بن علی قفاری استاد دانشگاه های مدینه می نویسد: و به طور جزم به سبب کوشش هایی که بزرگان دوازده امامی انجام داده اند عدّه ای از جوانان مسلمان، شیعه شده اند. و هر کسی کتاب « عنوان المجد فی تاریخ البصرة و نجد» را مطالعه کند، این امر او را به وحشت می اندازد که برخی از قبایل، تماماً شیعه شدهاند.

جالب تر از اینها، سخن شیخ مجری محمّد علی محمّد نویسنده بزرگ وهّابی است که می گوید: یکی از جوان های اهل سنّت با حالت حیرت نزد من آمد. سبب حیرت او را جویا شدم، دریافتم که دست شیعه به وی رسیده است… اینکه جوان سنّی تصوّر کرده که شیعیان، ملائکه رحمت و شیر بیشه حق هستند.

امروزه مفتیان وهابی عملاً در خدمت دشمنان اسلام، قرار گرفته اند

امروزه، مفتیان وهابی عملاً در خدمت بیگانگان و دشمنان دین اسلام، قرار گرفته و فتوا به حرمت ازدواج با شیعه و نجاست ذبیحه آنان و حرمت پرداخت زکات به فقرای شیعه داده و راه هر گونه وحدت را مسدود کرده اند.

شیخ عبدالله بن جبرین، یکی از علمای بزرگ وهابی و عضو دارالافتای عربستان، در پاسخ به استفتایی درباره مجزی بودن پرداخت زکات و صدقات به فقرای شیعه می گوید: زکات نباید به کافر و بدعت گذار پرداخت شود و رافضیان بدون شک کافرند… لذا اگر صدقه به ایشان پرداخت شده باشد باید اعاده شود؛ زیرا این صدقه به کسی داده شده که از آن برای کفر کمک می گیرد و در حال جنگ با اسلام و تسنّن است؛ پرداخت زکات به این گروه حرام است.

گفته می شود: وی فتواهای دیگری نیز بر ضدّ شیعه صادر کرده که از جمله آن، مباح شمردن قتل شیعیان است.

هیأت دائم افتای سعودی در پاسخ به استفتایی در مورد ازدواج با شیعه می نویسد: ازدواج اهل سنّت با شیعه و کمونیست جایز نیست و اگر چنان ازدواجی صورت گرفته، باطل است، چون عادت شیعه خواندن و طلب کردن و استغاثه به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام است و این بزرگ ترین شرک به شمار می رود.

با اینکه این گروه درباره ازدواج با یهودی و مسیحی پاسخ داده اند: ازدواج مسلمان با اهل کتاب؛ اعم از یهودی و نصرانی، در صورتی که اهل فحشا نباشد، جایز است.

یا در کتابی که در همین سال های اخیر به نام « مسألة التقریب» منتشر شد، اولین پیش شرط وحدت و تقریب با شیعه را اثبات مسلمان بودن شیعه دانسته اند.

نهی پیامبر (ص) از نسبت دادن شرک به مسلمانان

یکی از عقاید وهابیت تکفیر دیگران و نسبت شرک دادن به شیعیان است آیا این اعتقادات دلیل و ریشه ای در قرآن و سنت دارد؟

وهابیان تنها عقیده خود را صحیح می دانند و دیگران را نه تنها نفی می کنند بلکه مخالفان خود را تکفیر کرده و در صدد براندازی و نابود کردن آنان هستند، در حالی که عملکرد آنان خلاف قرآن کریم است.

خداوند متعال می فرماید: « وَ قالَتِ الْیَهُودُ لَیْسَتِ النَّصاری عَلی شَیْ‏ ءٍ وَقالَتِ النَّصاری لَیْسَتِ الْیَهُودُ عَلی شَیْ‏ ءٍ وَهُمْ یَتْلُونَ الْکِتابَ کَذلِکَ قالَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ فَاللهُ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ فِیما کانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ»

یعنی یهودیان گفتند: مسیحیان هیچ موقعیتی (نزد خدا) ندارند، ومسیحیان نیز گفتند: یهودیان هیچ موقعیتی ندارند در حالی که هر دو دسته، کتاب آسمانی را می خوانند افراد نادان نیز، سخنی همانند سخن آنها داشتند! خداوند، روز قیامت، درباره آنچه در آن اختلاف داشتند، داوری می کند.

از این آیه استفاده می شود کسانی که مشترکاتی دارند نباید یکدیگر را نفی کرده و درصدد نابودی یکدیگر برآیند. خصوصاً آنکه آیه، تصریح دارد بر اینکه افراد جاهل و نادانند که این گونه قضاوت می کنند.

همچنین ابن حبان و بزار و ابویعلی با اسناد خالی از اشکال که شاهدی از روایت معاذ بر آن است آن گونه که طبرانی در « المعجم الکبیر» ، و ابن عساکر در « تبیین کذب المفتری» نقل کرده اند، از حذیفه نقل کرده اند که رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم فرمود: از اموری که بر شما خوف دارم این است که مردی قرآن بخواند و چون سرورش به او نشان داده شود در حالی که به نفع اسلام است خداوند او را به آنچه می خواهد تغییر دهد، و لذا اسلام از او جدا شده و آن را پشت سر خود اندازد، و با شمشیر بر همسایه اش خروج کرده و او را به شرک نسبت دهد. عرض کردم: ای رسول خدا! کدامیک از آن دو سزاوارتر به شرک اند؛ نسبت دهنده یا نسبت داده شده؟ حضرت فرمود: بلکه نسبت دهنده.

خداوند متعال از تکفیر و کشتن برادر مؤمن و مسلمان نهی کرده است

همانطور که مستحضر هستید متأسفانه شاهد هستیم که وهابی ها در کشورهای اسلامی اقدام به ترور و کشتن شیعیان و سایر فرق از اهل سنت می کنند و برای توجیه این عمل به بعضی آیات قرآن استدلال می کنند. آیا دین اسلام و قرآن کریم این اعمال را تأیید می کند؟

خیر، خداوند متعال در آیات بسیاری از تکفیر و کشتن برادر مؤمن و مسلمان که شهادتین را بر زبان جاری ساخته نهی کرده است: خداوند متعال می فرماید: « وَ مَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فِیها وَغَضِبَ اللهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظِیماً» یعنی و هر کس، فرد با ایمانی را از روی عمد به قتل برساند، مجازاتِ او دوزخ است؛ در حالی که جاودانه در آن می ماند؛ و خداوند بر او غضب می کند؛ و او را از رحمتش دور می سازد؛ و عذاب عظیمی برای او آماده می سازد.

همچنین می فرماید: « مِنْ أَجْلِ ذلِکَ کَتَبْنا عَلی بَنِی إِسْرائِیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی الأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعاً» به همین جهت، بر بنی اسرائیل مقرّر داشتیم که هر کس، انسانی را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روی زمین بکشد، چنان است که گویی همه انسان ها را کشته است.

بخاری به سندش از عبدالله بن عمر نقل کرده که رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم فرمود: از جمله اموری که انسان مبتلای به آن را در گرفتاری و مصیبت می اندازد و راه خلاصی برای آن نیست، ریختن بی جهت خون فرد محترم است.

و نیز عبدالله بن عمر از رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم نقل کرده که فرمود: « هر آینه نابودی دنیا نزد خداوند از کشتن مرد مسلمان، آسان تراست»

و نیز عبدالله بن عمر از رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم نقل کرده که فرمود: « کسی که در کشتن مسلمانی با یک کلمه کمک کند خداوند را در روز قیامت ملاقات می کند درحالی که بر پیشانی او نوشته شده است: او از رحمت خدا مأیوس است. »

و ابو الدرداء می گوید: از رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم شنیدم که می فرمود: هر گناهی را امید است که خداوند بیامرزد جز کسی که در حال شرک از دنیا برود یا مؤمنی را از روی عمد به قتل رساند.

پیامبراکرم (ص) ظهور وهابیان را پیش بینی کرده است/ ظهور شاخ شیطان از دیار نجد/ اذعان علمای اهل سنت

با مراجعه به روایات نبوی که در اصح کتب اهل سنت آمده پی می بریم که پیامبر اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم از ظهور وهابیان در میان امّت خود پیشگویی کرده است.

بخاری در صحیح خود از رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم نقل کرده که فرمود: مردمانی از طرف مشرق زمین خروج کنند که قرآن می خوانند، ولی از حنجره های آنان تجاوز نمی کند، آنان از دین خارج می شوند همان گونه که تیر از کمان خارج می گردد، نشانه آنان تراشیدن سر است.

قسطلانی می گوید: « من قبل المشرق أی من جهة شرق المدینة کنجد و مابعدها» . یعنی مقصود از طرف مشرق جهت شرق مدینه همانند سرزمین نجد و ما بعد آن است.

زینی دحلان که معاصر ظهور وهابیان بوده می نویسد: احتیاجی به تألیف کتاب در ردّ وهابیان نیست، بلکه در ردّ آنها کفایت می کند گفتار رسول اکرم صلّی الله علیه وآله وسلّم که فرمود: نشانه آنان تراشیدن سر است؛ زیرا از بدعت گزاران، کسی به جز وهابی ها چنین نشانی ندارند.

احمد بن حنبل و بخاری و دیگران به سند خود از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده اند که در مورد سرزمین نجد فرمود: « بها یطلع قرن الشیطان» یعنی در آن دیار، شاخ شیطان ظهور خواهد کرد.

علوی بن احمد حداد در این باره می گوید: علما از مفهوم قول پیامبر صلّی الله علیه وآله وسلّم که فرمود: از نجد، شاخ شیطان ظهور می کند، استنباط معجزه ای از معجزاتش کرده اند؛ زیرا که جمله را با (یاء) استقبال آورده است، چون که مسیلمه که خداوند او را لعنت کند در زمان حیات پیامبر صلّی الله علیه وآله وسلّم ظهور کرده و ادعای نبوت نمود و در زمان خلافت صدّیق، هلاک شد و شاخ شیطان طلوع نکرد مگر بعد از هزار و صد و پنجاه سال، و او محمد بن عبدالوهاب که سر کرده این بدعت و اساس آن بود.

او همچنین می گوید: مهم تر از همه اینها چیزی است که پیامبر صلّی الله علیه وآله وسلّم از احادیث بسیار و و روشن از علامات خوارج فرمود، چیزی که روشن می کند اینکه [محمد] بن عبدالوهاب و پیروان او از وهابیان مثل نجدی ها و افرادی از شرق جزیرة العرب می باشند، و نشانه آنها تراشیدن سر است و اینکه آنان از شرق جزیرة العرب هستند.

احمد زینی دحلان، مفتی شافعیه که در عصر ظهور محمد بن عبدالوهاب بوده درباره وهابیان می گوید: آنان کسانی را که پیروشان می شدند دستور می دادند تا سر خود را بتراشند و بعد از پیروی نمی گذاشتند از مجلسشان خارج شوند تا سرشان را بتراشند. و مثل این کار از هیچ کس از فرقه های گمراه از گذشته ها نرسیده است. پس این حدیث صریح است در بیان حال آنان.

و سید عبدالرحمان اهول مفتی زبید می گفت: احتیاج نیست کسی تألیفی در ردّ محمد بن عبدالوهاب داشته باشد، بلکه در ردّ او کفایت می کند همین که پیامبر صلّی الله علیه وآله فرمود: نشانه آنان تراشیدن سر است زیرا احدی از بدعت گزاران جز آنان چنین شعاری ندارند.

احمد بن محمد غماری از علمای اهل سنت مغرب درباره محمد بن عبدالوهاب می گوید: و چون شاخ شیطان از سرزمین نجد در اواخر قرن یازدهم طلوع کرد و فتنه او منتشر شد…

اسلاف وهابیان برخورد تندی با مسلمانانی که با آنان هم عقیده نبودند داشتند

رفتار اسلاف وهابیان با مسلمانان چگونه بوده است آیا مثل وهابیان امروزی با خشونت با مردم برخورد می کردند؟

بله. اسلاف وهابیان همانند وهابیان کنونی برخورد تندی با مسلمانانی که با آنان هم عقیده نبودند، داشتند.

در کتاب « النهج الأحمد» درباره نحوه برخورد اسلاف وهابیان با مسلمانان مخالف خود چنین آمده است: آنان به دنبال جنگ و ستیز با کسانی رفتند که در برخی از آراء به مخالفت با آنها پرداخته اند؛ چه در مسایل اصولی یا مسایل فرعی، مثل جنگ و ستیز آنان با اشاعره و اعلام کفر آنان و هجوم بر علمای آنها. آنان متعرض ابواسحاق شیرازی شافعی شده و او را تکفیر نمودند و نیز بر ابن جریر طبری صاحب تاریخ و تفسیر حمله کرده و هنگامی که وفات یافت از دفنش جلوگیری نمودند. لذا او را شبانه در خانه اش دفن کردند.

همچنین در آن کتاب آمده است: حنابله خشونت زیادی را در مواجهه با دیگر فرقه ها که با آنها موافق نبودند به جهت اسلوب خاصشان در دعوت از خود نشان دادند؛ چرا که خشونت و زور و تهدید از بارزترین نشانه های تحرکات دعوت آنان به حساب می آمد. اضافه بر آن از عوام و طبقات فرومایه جامعه یاری جستند که جهل و نادانی بر آنان حاکم بود، و بر هر عاقلی سخت بود تا چه رسد به متفکّر و عالم اینکه برخی از حقایق را به عقل های این عوام برساند، یا اینکه پلی را برای رسیدن به تفاهم با آنان و روشن ساختن امور بکشد به نحوی که عقول ساده آنان را در بر گیرد. حنابله این مطلب را به خوبی درک می کردند، و لذا برای رسیدن به اهداف مذهب خود از عوام مردم استفاده می بردند.

ابن اثیر در حوادث سال ۳۱۷ ه‍ . ق درباره درگیری حنابله با مخالفان می نویسد: در آن سال فتنه بزرگی در بغداد بین اصحاب ابوبکر مروزی حنبلی و بین دیگران از اهل سنت واقع شد، و بسیاری از لشکریان وارد این معرکه شدند، و منشأ آن این بود که اصحاب مروزی درباره تفسیر آیه (امید است که پروردگارت تو را به مقام پسندیده برساند) گفتند: آن به این نحو است که خداوند پیامبرش را به همراه خود بر عرش می نشاند. ولی طایفه دیگر گفتند: مقصود از آن شفاعت است، لذا فتنه درگرفت و کشت و کشتار شد و عده بسیاری در این میان به قتل رسیدند.

شیخ محمد ابو زهره در این باره می نویسد: و در راه دعوتشان حرف های زشتی می زنند، به حدی که بیشتر مردم از آنها نفرت دارند.

با ظهور مکتب سلفی گری وحدت مسلمانان درهم شکست

در قرن هفتم ملّت مسلمان که با الهام از رهنمودهای حیات بخش اسلام توانسته بود پیوند اخوت در میان خود ایجاد نماید و در پرتو کلمه توحید و توحید کلمه در برابر تهاجم سنگین صلیبیان و قساوت های ثنویان (مغول) ثابت و استوار بمانند، با کمال تأسف با ظهور مکتب سلفی گری وحدتشان درهم شکست و با اتهام نادرست بدعت و شرک به مسلمانان توسط ابن تیمیه، ضربات جبرا ن ناپذیری به صفوف به هم پیوسته آنان وارد شد و با کاستن از مقام انبیا و اولیا، در خدمت دشمنان دیرینه اسلام در آمد.

در قرن دوازدهم هجری قمری نیز محمّد بن عبدالوهاب مروج اصلی افکار وهابیت به پیروی از ابن تیمیه مسلمانان را به جرم استغاثه به انبیا و اولیای الهی مشرک و بت پرست قلمداد کرد و فتوا بر تکفیر آنان داد و خونشان را حلال و قتل آنان را جایز و اموال آنان را جزء غنایم جنگی به حساب آورد و لذا هزاران مسلمان بی گناه را به خاک و خون کشیدند.

اعتراض اندیشمندان اهل سنت به وهابی ها

دکتر محمد عوض خطیب می گوید: وهابیان نظر خاصی نسبت به اسلام داشته و بسیار از حقیقت دور بوده و به افقی محصور نظاره می کنند و نظری تنگ دارند. آنان به مسلمانان سوء ظن دارند تا حدی که با پیش داوری آنان را مشرک و کافر می دانند.

یا دکتر بوطی درباره آثار سلبی انتشار دعوت وهابیان در عالم می گوید: آزار گسترده و متنوعی که حیثیت مسلمانان از جانب ظهور این فتنه بدعت گزار به خود دیده است، این آزار نزدیک است که وحدت مسلمانان را درهم شکسته و نهایت کوشش خود را به نابودی الفت و جایگزینی مشاجره و مقابله به جای کمک به یکدیگر بدهد. تمام مردم می دانند که هیچ شهر و قریه ای در اطراف عالم اسلامی نیست جز آنکه از ناحیه این بلا گرفتاری ها کشیده و دچار دشمنی ها فرقه گرایی ها و دودستگی ها شده است… من از هر مسلمانی که درباره سیر دعوت اسلامی در آن نواحی سؤال می کردم یک جواب واحد می شنیدم که تمام آن برادران با تلخی و تأسف می دادند، و خلاصه آن این بود که تنها مشکل نزد ما اختلافات و خصومت هایی است که جماعت سلفی ها در بین مسلمانان بر می انگیزند.

حسن بن فرحان می گوید: شما آنان را مشاهده می کنید که امر به توقف نزد حدود نصوص شرعی و عدم زیاده بر آن می کنند، در حالی که آنان بسیاری از عقاید را زیاد کرده اند که در قرآن و سنت یافت نمی شود. شما مشاهده می کنی آنان را که تکفیر مسلمانان را که از عقاید خوارج است را ناپسند شمرده و جایز نمی دانند، ولی این ورع از تکفیر نشانه ضعف آنان است، ولی هنگامی که قوی شدند. درباره هیچ مسلمانی رعایت خویشاوندی و پیمان نمی کنند. از هیچ مسلمانی نمی گذرند و تمام مخالفان خود را نسبت به کفر می دهند و نیز آنان را مشاهده می کنی که از اشتغال بر کاری که پیامبر (صلّی الله علیه وآله وسلّم) و اصحابش اشتغال نداشته نهی می کنند، ولی هنگامی که خودشان فرصت پیدا کردند مردم را به اعتقادی دستور می دهند که به ذهن هیچ صحابی یا تابعی نیامده است، و این را با اسم ها و القابی همراه می کنند که خود و پدرانشان درآورده و هرگز بر آن دلیلی از جانب خداوند ندارند.

وهابی ها و خوارج بسیار به هم شبیه هستند/ ۵ شباهت مهم خوارج و وهابی های تکفیری

به نظر شما از زمان ائمه اطهار علیهم السلام تا کنون فرقه و گروه دیگری بوده که از جهت افکار و رفتار، شبیه وهابیت باشد؟

بله. با مراجعه به تاریخ خوارج و بررسی حالات آنان روشن می شود که در موارد گوناگونی این فرقه با فرقه وهابیت شبیه یکدیگرند مثلا:

۱. همان گونه که خوارج، آرای شاذ و خلاف مشهور داشتند؛ مثل قول به اینکه مرتکب گناه کبیره کافر است، وهّابیان نیز چنین اند.

۲. خوارج معتقدند می توان دار الاسلام را در صورتی که ساکنان آن مرتکب گناه کبیره شوند، دار الحرب نامید. وهابیان نیز این گونه اند.

۳. در سخت گیری در دین و جمود و تحجّر در فهم آن شبیه هم هستند؛ خوارج به کلمه « لا حکم إلاّ لله» تمسک کرده و امام علی علیه السلام را از حکم و خلافت خلع کردند، وهابیان نیز با ملاحظه برخی از آیات و عدم توجّه به بقیه، حکم به تکفیر مسلمانان نمودند.

۴. در احادیث در وصف خوارج می خوانیم: « آنان اهل اسلام را می کشند و بت پرستان را رها می کنند» این عمل عیناً در وهابیان مشاهده می شود.

۵. عبدالله بن عمر در وصف خوارج می گوید: « اینان آیاتی را که در شأن کفار نازل گشته می گرفتند و بر مؤمنین حمل می نمودند» . این عمل در وهابیان نیز هست.

خشونت و افراطی گری وهابیان برگرفته از وطنشان « نجد» است

خشونت و تندروی و افراطی گری که وهابیان دارند از کجا نشأت می گیرد؟

وهابیان با افکار افراطی و تند و خشن نه تنها خود را بر حق دانسته و عقاید دیگران را باطل می شمارند به این حدّ اکتفا نکرده، بلکه حکم به کفر و قتل مخالفان خود داده و آن را در سطوح مختلف به اجرا می گذارند؛ امری که مشکلات بسیاری را در جوامع اسلامی و سطح بین الملل ایجاد کرده و اسلام را مظهر خشونت معرفی نموده است، البته حالت خشونت و تندروی و افراطی گری که در وهابیان است همگی برگرفته از وطنشان « نجد» است که مردم آن دیار در طول تاریخ خود به ارث گذاشته اند و حالت خشونت طلبی و تروریستی که هم اکنون نیز در آنها مشاهده می شود در طول تاریخشان وجود داشته و آن را قانونمند کرده و به عالم منتشر کرده اند.

منطقه « نجد» منطقه ای است دور افتاده در صحرایی وسیع که مردم آن تنها خود را مشاهده می کردند و کارشان بستن راه بر قافله ها و قتل افراد قافله و غارت اموال آنان بود، و هرگاه فرصتی هم به دست می آوردند و لشکری تشکیل می دادند درصدد حمله به قبایل و مناطق دیگر بر می آمدند تا هم منطقه خود را گسترش دهند و هم بر اموال خود بیفزایند.

آنان در صدد ایجاد فرصتی مناسب بودند تا به کار آنها رنگ و بوی دینی دهد تا هم به اهداف سیاسی و مادی خود برسند و هم بتوانند با ربط کارهایشان به دین و دیانت مردم را قانع کرده و بر اعتماد و اعتقادشان در اهدافی که دارند بیفزایند؛ چرا که قبل از آن همه جنگ ها و حمله های آنان به قافله های حجاج و مناطق هم جوار جنبه بی دینی و عِرق عربی و قومی داشت و این نکته ای است که « ابن خلدون» در مقدمه تاریخش به آن اشاره کرده است.