چالشهای وزیر جدید فرهنگ در حوزه‌ی کتاب چیست؟
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم با مسائل جدی در حوزه نشر کتاب مواجه خواهد بود که بیشک بخش قابل توجهی از توان و فرصت او را معطوف خواهد کرد و چه بسا در این زمینه قربانیهای بسیاری از او خواهد گرفت.
به گزارش پارس ، به نقل ازایسنا، اما آیا وزیر جدید ارشاد به توفیقی در این زمینه دست می یابد یا به سرنوشت وزیران پیشین مبتلا خواهد شد؟
علی جنتی از سوی حسن روحانی به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مجلس شورای اسلامی معرفی شده است، اما چه جنتی بتواند از مجلس رأی اعتماد بگیرد و به عنوان وزیر بعدی آغاز به کار کند و چه فرد دیگری در این وزارتخانه مشغول به کار شود، مسائل زیادی در حوزه های مختلف فرهنگی از جمله نشر کتاب وجود دارد که رفع هر یک، عزمی جدی می طلبد.
در ادامه مروری دارد بر برخی مسائل این وزارتخانه در حوزه نشر کتاب:
***ممیزی کتاب یکی از مهم ترین چالش هایی است که وزیر بعدی ارشاد مانند اسلاف خود با آن دست به گریبان خواهد بود و چه بسا در این دوره، بیش تر. عملکرد دولت پیشین در این حوزه، بیش ترین انتقادها را از سوی نویسندگان و مترجمان به دنبال داشت. این انتقادها بیش از همه شامل مواردی چون تنگ تر شدن عرصه ممیزی، سلیقه یی عمل کردن ممیزان، طولانی بودن روند دریافت مجوز برای کتاب ها و بالا رفتن تعداد کتاب هایی بود که در دو دوره دولت نهم و دهم نتوانستند مجوز نشر بگیرند.
***خانه به دوشی نمایشگاه کتاب تهران چالش دیگر این وزارتخانه است. نمایشگاه کتاب تهران در بیستمین دوره برگزاری خود، محل نمایشگاه های بین المللی تهران را ترک کرد و بعد از حرف و حدیث های بسیار درباره مکان برگزاری نمایشگاه، هفت دوره میهمان مصلای امام خمینی (ره) شد. اما برگزاری نمایشگاه کتاب در مصلا، خاطره ی چندان مثبتی در ذهن ها باقی نگذاشته و برگزاری نمایشگاه کتاب در این مکان همواره با انتقاد جمعی از فعالان فرهنگی، ناشران و نویسندگان همراه بوده است. در ماه های اخیر هم وزارت ارشاد از رایزنی با باغ کتاب تهران برای برگزاری نمایشگاه آینده خبر داده است. اما سیدمحمد حسینی - وزیر ارشاد دولت دهم - باغ کتاب فعلی را دارای ظرفیت لازم برای نمایشگاه کتاب ندانست و بحث ساخت و سازهای دیگری را در این محوطه مطرح کرد. یافتن مکانی برای برگزاری بیست وهفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران چالش دیگر وزیر ارشاد دولت حسن روحانی خواهد بود.
***پایین بودن تیراژ کتاب ها معضل دیگر پیش روی این وزارتخانه است. دولت های نهم و دهم بیش تر شدن آمار کتاب های چاپ اول را یکی از افتخارهای خود می دانستند، اما این بالا رفتن عنوان ها به معنای بالا رفتن کتاب هایی که در کشور منتشر می شدند، نبود و تیراژ پایین کتاب در کشور موضوعی است که بسیاری از دست اندرکاران این حوزه به آن انتقاد جدی دارند و این موضوع را نتیجه سیاست های غلط فرهنگی و بالا رفتن قیمت کاغذ و گرانی کتاب می دانند.
***گرانی کاغذ هم موضوعی است که اگرچه معاونت فرهنگی ارشاد برای آن کارگروهی با نام « کارگروه حل مشکل کاغذ» شکل داد، اما نتوانست در پایین آوردن قیمت کاغذ قدمی جدی بردارد. با برداشتن یارانه کاغذ از سوی دولت نهم و بالا رفتن قیمت ارز، قیمت هر بند کاغذ در کشور چندین برابر شد و با بالا رفتن هزینه های تولید کتاب در کشور، قیمت تمام شده کتاب بسیار افزایش یافت. این وزارتخانه در این سال ها بارها این مشکل را نتیجه نیاز به واردات و خودکفا نبودن ما در تولید کاغذ معرفی کرد و به مرحله تولید رسیدن کارخانه کاغذ پارس را راهی برای رفع این مشکل می دانست، اما با وجود افتتاح کارخانه کاغذ پارس، عملا این کارخانه تولید چندانی نداشت و گرانی کاغذ همچنان سد راه چاپ کتاب در کشور است.
***پایین بودن سرانه مطالعه در کشور هم معضلی است که برای رفع آن نیاز به فرهنگ سازی و برنامه ریزی درازمدت داریم که با تغییر نگاه نظام آموزشی ما به کتاب و نوع آموزش امکان پذیر می شود. البته در این سال ها آمارهایی مبنی بر بالا رفتن سرانه مطالعه اعلام شده، اما کسادی بازار کتاب و بی رونقی کتابخانه های کشور خود گواه بر چشم گیر نبودن سرانه مطالعه در کشور است
*** کم تعدادی نشریه های ادبی هم نیاز به توجه ویژه این وزارتخانه دارد و موضوعی است که در این سال ها با انتقاد اهل ادب همراه بوده است.
***موضوع بحث برانگیز دیگری که وزیر آینده با آن دست به گریبان خواهد بود، بحث لغو مجوز برخی از نشرها و محدود کردن فعالیت برخی از دیگر نشرهاست که به بلاتکلیف شدن کتاب های تعدادی از نویسندگان و مترجمان منجر شده است.
***یکی دیگر از چالش های وزارت ارشاد، فعالیت های قرآنی آن است که حالا یک معاونت را هم به نام خود دارد. این در حالی است که فعالیت های دینی و قرآنی این وزارتخانه رضایت مطلوب متخصصان و مخاطبان عام را نتوانسته است کسب کند.
ارسال نظر