ما را گذاشتی تو آمپاس +تصاویر

به گزارش پارس به نقل از باشگاه خبرنگاران؛ ما ایرانی ها کلا به شیرین زبانی علاقه فراوانی داریم و پیشینه پربار شعر و ادبیات ایران هم همین را نشان می دهد.

می گویند هنر سینما در هر کشوری رنگ و بوی جامعه ی میزبان را به خود می گیرد پس مسلم است با توجه به علاقه وافر مردم ما به جذاببیت های کلامی، فیلم های ایرانی هم روی دیالوگ ها حساب ویژه ای باز کنند.

فیلم های" علی حاتمی" ، ناصر تقوایی" ، " بهرام بیضایی" و بسیاری دیگر از بزرگان سینمای ایران اکثرا آثاری دیالوگ محور هستند و سریالهای تاریخی" داوود میرباقری" در تلویزیون هم از همین جمله است.

ما آثار طنز دیالوگ محور هم کم نداشته ایم و مید انیم که در طنز های کلامی (تکیه کلام) عنصر بسیار مهم و موثری است.

برای یافتن یک تکیه کلام باید از زبان عامه مردم وام گرفت و آن عنصر را کمی تغییر داد تا دوباره به زبان مردم کوچه و بازار باز گردد و البته چیزی به دایره واژگان فارسی اضافه کند.

از سریال" پایتخت۲" به این سو این وسعت بخشیدن به دایره لغات فارسی بعد تازه ای پیدا کرد یعنی اصطلاحاتی که متعلق به دایره واژگان دفتری بود لابه لای جملات کاملا عامیانه ی نقی و ارسطو جا گرفت و این ترکیب لغات عامیانه با دفتری، آجیل خوش طعمی شد.
حالا از آن سبک، یک قدم دیگر هم پا پیشتر گذاشته شده و توسط سریالهای تلویریون حتی لغاتی را در حال ورود به دایره زبان فارسی می بینیم که اصلا وجود قبلی نداشته است. مثل: آمپاس

سریال" دودکش" که دراین شب های ماه مبارک رمضان از شبکه یک سیما در حال پخش است چند کاراکتر جذاب دارد که یکی از آن ها" فیروز" است.

" فیروز" را" هومن برق نورد" بازی می کند و این یکی به خاطر تعدد تکیه کلام هایش واقعا نوبر است.

لُغُز، قُمپُز، قیف قُپی، سَفسَطه، شائبه داره، جفت کلیه هامو می فروشم و… تعدادی از این تکیه کلام ها هستند همان طور که می بینید تعدادی از آنها متعلق به رجیستر کلام عامی هستند مثل (لغز، قمپز، قیف قپی) و تعدادی دیگر از آنها کاملا لغات و عباراتی کتابی و دفتری محسوب می شوند مثل (شائبه، سفسطه و ضرس قاطع) و البته چیزهایی جدید و بی سابقه در زبان فارسی مثل (آمپاس) .

بدون این که از قبل معنی آمپاس را بدانیم با توجه به طریقه ی استفاده شدن این واژه و قرار گرفتن آن داخل جملات، فهمیده ایم منظور از این واژه (تنگنا) است.

البته گفته می شود آمپاس ریشه گرفته از (Im+ passe) انگلیسی به معنای بن بست است که با معنای تنگنا نیز همخوانی دارد اما دقیقا معلوم نیست که این شباهت اتفاقی است یا حساب شده.

به هر حال زبان، آن هم زبان فارسی چیزی مثل مرداب نیست که راکت بماند و فقط از لغاتی که دارد استفاده کند، در حالی که مفاهیم جدیدی در تفکر اجتماعی ما به وجود آمده و احتیاج به لغاتی داریم که بر آنها دلالت کند نه بر معنای مشابه شان.

(آمپاس) تقریبا هم معنی (تنگنا) است اما تحقیقا هم معنی آن نیست، همانطور که جوانهای امروز با واژه هایی مثل (خز) را به وجود آوردند که فقط خودش معنی خودش را می دهد.

امروزه غیر از دیالوگ های روزمره ی بین مردم، در فضای اینترنت و همینطور پیامک های موبایلی هم به تکیه کلام هایی اینچنینی بر می خوریم و لابد برای بیان بعضی مفاهیم به چنین واژه هایی احتیاج بوده که این واژه ها به وجود آمده اند.

انصافا باید" هومن برق نورد" را در ابداعات و خلاقیت های کلامی پدیده دانست.

او غیر از این که اکت های بیرونی به اندازه ای دارد و بازی چشم خوبی به اجرا گذاشته، سیالیت کلامی فوق العاده ای هم از خودش نشان می دهد و با تمام این ابزار توانسته ریتم قابل قبولی را در صحنه هایی که حضور دارد به وجود بیاورد.