انتظارات بی مورد و غیر منطقی زوجین از یکدیگر یکی از عوامل مخرب رابطه زناشویی است. برخی از انتظارات به جا و خوب و بعضی هم بی جا و غیرمنطقی هستند.

انتظارات بی جا می‌توانند مشکلات فراوانی  را در روابط اعضای خانواده به ویژه زوجین به وجود آورند و ممکن است آسیب  زننده باشند و فرد را کلافه کنند، لذا باید زن و شوهر در یک رابطه زناشویی نسبت به انتظارات و توقعات خوب و مناسب یکدیگر توجه و برای برآورده شدن آن‌ها تلاش کنند.

برای اینکه ببینیم زوجین چه انتظاراتی از هم دارند و برای برآورده کردن توقعات یکدیگر چه کاری می‌کنند، با افراد مختلفی گفت‌وگو کردیم.

محمد و نیلوفر زوج جوانی هستند که ۲ سال از زندگی مشترکشان می‌گذرد، وقتی از آن‌ها پرسیدم که چه توقعاتی از هم دارید؟ نیلوفر در پاسخ به سوال من گفت: توقع من سازش  و قانع بودن است. همسرم در این چندسالی که با هم زندگی کردیم،  واقعا پاسخگوی انتظارات من بود.

محمد هم پاسخ داد: به این دلیل که من ساعات زیادی را بیرون از منزل و سر کار هستم؛ کارهای مربوط به خانه روی دوش نیلوفر است و در این مدت همسرم با ایستادگی خود، برای زندگی مان بسیار تلاش کرده است.

رامین و فاطمه که ۵ سال از ازدواجشان می‌گذرد زوج دیگری بودند که درباره چگونگی برآورده کردن توقعاتشان از آن ها سوال کردم که رامین در پاسخ به سوال من گفت: همسرم، من را تحمل می‌کند. همسرم از زمانی که ساعت کاری من بیشتر شده با تلاش بیشتر سعی می‌کند زندگی را مدیریت کند.

زنی ۵۰ ساله که سال‌ها از زندگی مشترک او با همسرش می‌گذرد نیز یکی دیگر از افرادی بود که با او درباره توقعات زوجین از یکدیگر گفت‌وگو کردم که وی در پاسخ به سوالات من گفت: زوجین باید در زندگی مشترک از یکدیگر به اندازه توقع داشته باشند، البته نه توقع بی جا، بلکه توقع به جا.

در ادامه از این زوجین پرسیدم به نظر شما کدام یک از توقعات می‌تواند به زندگی مشترک آسیب برساند؟

فاطمه نظر خود را این گونه مطرح کرد: زیاده خواهی‌ها و درک متقابل نداشتن از همدیگرمی‌تواند آسیب زا باشد. وقتی درآمد خانواده در هزینه‌ها لحاظ نشود، باعث توقعات بی جا می‌شود. توقعات بی جا و بالاتر از حد توان خانواده، می‌تواند زمینه ساز مشکلات شود.

رامین هم گفت: انتظار به معنی توقع داشتن، می‌تواند یک مولفه آسیب زا هم باشد. انتظاری که در حد وضع و توان شریک نباشد قطع به یقین انتظار نا به جایی است و ایجاد مشکل می کند.

محمد در ادامه گفت : انتظاری که غیرقابل انجام باشد، قطعا به زندگی آسیب می‌رساند. اگر زوجین بخواهند زندگی کنند باید بعضی چیزها را  نادیده بگیرند. اگر بخواهند باهم سر کوچک ترین مسائل، اختلاف داشته باشند منجر به  جر و بحث می‌شود.

به همین منظور اکرم مطهری نسب روانشناس خانواده و زوج درمانگر در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ما در زندگی انتظارات متعددی از محیط، اشیا، اطرافیانمان و... داریم. اما بحث انتظار در مورد همسر کمی متفاوت تر است. اگر همسری نتواند انتظارات طرف مقابل را برآورده کند، ممکن است فرد احساس ناامیدی و شکست کند و این احساس شکست، سبب تعارضات و افزایش نارضایتی می‌شود.

وی ادامه داد: تعارضات به این صورت است که اگر یکی از زوجین کاری را انجام دهد و احساس کند که  به آن استانداردها و توقعات همسرش نزدیک نیست، دست از تلاش برمی دارد و احساس ناامیدی در او ایجاد و ازدواج منجر به شکست می‌شود.

پیامد‌های انتظارات ناگفته همسران

مطهری نسب گفت: یکی از نکاتی که باید بیشتر به آن توجه کرد، انتظارات ناگفته است. زوجین انتظار دارند که همسرشان ذهن خوانی کند. به عنوان مثال زن به همسرش می‌گوید: شب می‌توانی زودتر به خانه بیایی؟ مرد همه تلاشش را می‌کند که شب را زودتر به خانه بیاید، اما دیر می‌رسد. زن ناراحت می‌شود. وقتی علت را جویا می‌شویم، متوجه می‌شویم که زن انتظار داشته که شوهرش شب زودتر به خانه بیاید و در کارهای خانه کمک کند، اما زن علت را به همسرش بیان نکرده است.

وی در ادامه گفت:  تا زمانی که خواسته  و نیاز فرد بیان نشود، طرف مقابل نمی تواند آن را درک یا  برآورده کند. هیچکس نمی‌تواند ذهن دیگری را بخواند. مزیتی که وجود دارد این است که زوجین در مورد نیازهایشان صحبت می‌کنند و این کار سبب می‌شود که زوجین راه را اشتباه نروند.

هیچ وقت به  دنبال مطابق کردن دیگران با خودمان نباشیم، به دنبال موافقت در زندگی باشیم و آن هم با بیان انتظار و توقعات  حاصل می‌شود. همه ما در قبال همدیگر، یکسری وظایف و مسئولیت‌هایی داریم. اینکه بدانیم، این انتظارات، انتظارهای به جایی هستند بسیار مهم است.

 

انتظارات به جا و بی جا

مطهری نسب روانشناس خانواده گفت: انتظار به جا آن چیزی است که به واقعیت نزدیک است. برای مثال، از فردی که حقوقش ۳ میلیون تومان است نمی‌توانیم همان توقعی را داشته باشیم که از فردی که بالای ۱۰ میلیون حقوق می‌گیرد، داریم.

وی افزود: یک سری از افراد هستند که در مورد عشق، توقعات  غیر واقع بینانه‌ای دارند. زمانی که با ایده‌ها و چیزهایی که در ذهنشان است، مطابقت نداشته باشد، توجهشان  به سمت خارج از ازدواج معطوف می‌شود که باعث خیانت و از هم پاشیدگی خانواده می‌شود.

این روانشناس در مورد افرادی که از همسرشان انتظارات غیر واقع بینانه‌ای دارند گفت:  فرد فکر می‌کند همه چیز باید طبق میل خودش پیش رود، یعنی در رابطه مدام سعی می‌کند که نظر خودش را غالب کند. این مدل افراد به حل مسئله نمی‌رسند و تعارضاتشان به دعوا منجر می‌شود.

انسان یک موجود اجتماعی است و داشتن روابط سالم، بسیار در رشد شخصیت و بهبود کیفیت روحی زوجین نقش دارد، اما باید به این نکته توجه داشت که  این ارتباطات قوانینی دارد که باید آموزش داده و رعایت شود تا دلخوری و اختلافی ایجاد نشود و زوجین در کنار یکدیگر آرامش داشته باشند.

خوب است بدانید که داشتن توقع و انتظار بی جا از یکدیگر، باعث ایجاد فشار بر روی فرد مقابل  می‌شود و در صورت برآورده نشدن، موجب دلسردی شخص متوقع نیز خواهد شد.