زنان در ایران ۱۴۰۴ باید به کجا برسند؟

به گزارش پارس ، به نقل ازفارس، در آذرماه سال ۱۳۸۲ سیاست هاى کلى برنامه‏ بیست‏ ساله‏ آینده کشور تحت عنوان « چشم‏ انداز جمهورى اسلامى ایران در افق ۱۴۰۴ هجرى شمسى» از سوى مقام معظم رهبرى به رئیس جمهور وقت ابلاغ شد.

در سند چشم انداز ۱۴۰۴ آمده است که ایران در افق ۱۴۰۴ به کشورى توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادى، علمى و فناورى در سطح منطقه، با هویّت اسلامى و انقلابى، الهام‏ بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و مؤثر در روابط بین ‏ الملل تبدیل شود.

در بخشی از سند چشم انداز ۱۴۰۴ به امور اجتماعى، سیاسى، دفاعى و امنیتى اشاره شده است و در بخشی از آن به امور زنان و جوانان اشاره شده و آمده است:

" تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن در خانواده و در صحنه‏ هاى اجتماعى و استیفاى حقوق شرعى و قانونى بانوان در همه عرصه‏ ها و توجه ویژه به نقش سازنده آنان"

با توجه به اینکه این سند در سال ۱۳۸۲ به دولت وقت ابلاغ شده بود و انتظار می رفت در دولت وقت و دولت های آینده در اولویت کارها قرار گیرد تا بتوانیم به ایده آل های مطرح شده برسیم و با توجه به اینکه حدود ۱۰ سال از زمان ابلاغ گذشته است و ۱۲ سال تا سال ۱۴۰۴ فرصت داریم خوب است با نگاهی به وضعیت زنان در دولت های گذشته ببینیم هم اکنون زنان جامعه ما تا رسیدن به چشم اندازهای افق ۱۴۰۴ چقدر فاصله دارند؟

به دنبال یافتن آمار و اطلاعات از وضعیت زنان جامعه آخرین آمارهایی که بدست آمد مربوط به سال ۱۳۸۸بود و آمارهای جدیدتر قابل دسترسی برای خبرنگار فارس نبود و دسترسی به آمارها منوط شد به بعد از انتشار و بعد از اینکه توسط مسئولان تأیید نهایی شود.

اشتغال زنان در ایران در سال های ۸۰ تا ۸۹

بر این اساس میزان اشتغال زنان ده ساله به بالا در ایران در سال های ۱۳۸۰ تا سال ۸۹ نشان دهنده این است که در سال ۸۱ میزان اشتغال زنان ۷۷،۶ درصد بود که نسبت به سال ۸۰، کاهش ۶،۶۲ درصدی را نشان می دهد در سال ۸۲،۸۳و ۸۴ به ترتیب ۱،۹۳،۴، ۹۳ و ۱،۰۸ درصد اشتغال زنان در کشور رشد داشته است در سال ۸۵ نیز اشتغال زنان ۸۲،۴ درصد بوده است که ۱،۷۹ درصد کاهش داشته است.

در سال ۸۸ میزان اشتغال زنان ۸۲،۸ درصد بوده است که ۲،۱۳ درصد کاهش را نشان می دهد.

وضعیت حضور زنان در مجلس شورای اسلامی تا مجلس نهم

در مجلس اول تا سوم از کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی ۴ نفر زن بودند، در مجلس چهارم ۹ کرسی به زنان اختصاص یافت، در مجلس پنجم ۱۴ نفر، در مجلس ششم و هفتم ۱۳ نماینده زن در مجلس شورای اسلامی حضور داشتند و در مجلس هشتم ۸ نفر و مجلس نهم نیز ۹ کرسی به زنان اختصاص پیدا کرد.

البته افزایش حضور سیاسی زنان در جامعه نباید با مردواره کردن زن که از تهدیدات جامعه به شمار می آید و حاصل تفکر غربی و تهاجم فرهنگی در کشور است باعث افتخار زنان ایرانی به حساب آید و مانع از تحقق نقش های اصلی و بنیادین توسط زنان در خانواده و جامعه باشد.

وضعیت سواد در زنان کشور در بین سال های ۵۵ تا ۸۵

آمارها نشان می دهد تا سال ۱۳۸۵ روند گسترش سوادآموزی در میان زنان کشور روند روبه رشد و مطلوبی داشته است و امیدواریم در سال های پس از آن تا سال جاری نیز این روند ادامه پیدا کرده باشد.

امید زندگی در بدو تولد به تفکیک جنسیت

بر اساس آمارهای منتشر شده از سال ۴۵ تا ۸۵نرخ امید به زندگی در میان زنان روند صعودی داشته است به طوریکه نرخ امید به زندگی در بدو تولد برای دختران جامعه از ۴۸،۲ درصد در سال ۴۵ به ۷۳،۱ درصد در سال ۸۵ افزایش داشته است.

نرخ امید به زندگی هر ۱۰ سال یکبار اعلام می شود و آخرین بار این آمار در سال ۸۵ اعلام شد که روند خوبی را نشان می دهد.

به این ترتیب و با آمارهایی که تا سال ۱۳۸۵ از وضعیت زنان کشور منتشر شده است اقدامات خوبی صورت گرفته است که هرچند این اقدامات کافی نبوده است اما شروع پیشرفت و ترقی جایگاه زنان در کشور را به همراه داشته است و باید دید دولت آینده برای گسترش پیشرفت ها در حوزه زنان چه اقداماتی را در دستور کار خود قرار خواهد داد.

به گزارش فارس، دولت دهم در واپسین روزهای کاری خود با برنامه جامع توسعه امور زنان و خانواده موافقت کرد که اجرایی شدن تمام بندهای آن در دولت یازدهم می تواند نقش بسزایی در ارتقای موقعیت اجتماعی زنان در کشور داشته باشد.

***برنامه جامع توسعه امور زنان شامل چه مواردی است؟

اصلاح قوانین و مقررات در حوزه زنان و خانواده و مرتفع کردن خلأهای موجود ناشی از نقص یا ابهام در مفاد قوانین و مقررات و یا فقدان ضمانت اجرایی به منظور ایجاد زمینه های مساعد برای رشد شخصیت و احیای حقوق مادی و معنوی زنان در خانواده و جامعه.

توسعه فرهنگ عفاف و حجاب

تبیین الگوها و ضوابط عفاف و حجاب در سطوح فردی و اجتماعی و نیز ترویج، فرهنگ سازی و نهادینه سازی آن در جامعه اسلامی با حفظ کرامت انسانی.

پیشگیری از آسیب های اجتماعی

شناسایی الزامات، زمینه سازی و تدوین سیاست های مناسب برای ارتقاء سلامت معنوی و اجتماعی از طریق پیشگیری، کاهش عوامل شکل دهنده و رفع آسیب از زنان و خانواده های در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی در حوزه زنان و خانواده.

توسعه سلامت

ایجاد زیرساخت های فرهنگی، انسانی، تخصصی و فناورانه در کلیه عرصه های جامعه و نظام سلامت کشور در سطوح سه گانه پیشگیری به منظور ارتقای سلامت زنان در ابعاد معنوی، روانی و جسمی در ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی.

اوقات فراغت

هدایت تولید محتوا و ساماندهی و آمایش منابع انسانی و زیر ساخت های نرم افزاری و سخت افزاری لازم برای غنی سازی و بهره گیری از اوقات فراغت زنان و دختران جامعه در جهت تکامل معنوی و فردی، تعالی اجتماعی و سلامت، نشاط و تحکیم خانواده ها در سراسر ایران اسلامی.

ساماندهی و ارتقای پژوهش در امور زن و خانواده

ارتقا و گسترش پژوهش های نظری، راهبردی و کاربردی در راستای جنبش نرم افزاری با تعامل هم افزای حوزه و دانشگاه، ارتقای توانایی های انسانی و دانشی و توسعه زیرساخت های سخت افزاری، نرم افزاری و مالی در زمینه پژوهش زنان و خانواده.

توسعه و ساماندهی امور معیشتی و اقتصادی با اولویت ساماندهی مشاغل خانگی

محور بودن خانواده و نقش همسری و مادری زنان در فعالیت های اقتصادی، اشتغال و معیشت آنها و اهمیت تدبیر منزل توسط بانوان در جامعه اسلامی، عدم آسیب جسمانی و روانی اطفال در اثر اشتغال مادران، نگاه جامع به ازدواج، اشتغال و ارتقاء سطح تحصیلات متناسب با پسران و دختران در جامعه، توجه به کسب و کار خانگی و کارآفرینی و تعاونی های خانوادگی، ضرورت حفظ نقش مردان در تامین معاش خانواده.

تأمین اجتماعی

ارتقای هدفمند بیمه های تامین اجتماعی با تأکید بر زنان سرپرست خانوار و خانواده های آسیب پذیر دیده و نیازمند، زنان روستایی و زنان خانه دار و زنان شاغل با رویکرد ارتقاء توانایی های آنها، ارتقای زمینه های حقوقی و قانونی لازم برای توسعه نظام تامین اجتماعی گروه های مختلف زنان و خانواده.

ماده (۲۳۰) قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه

دولت با همکاری سازمان ها و دستگاه های ذی ربط از جمله مرکز امور زنان و خانواده با هدف تقویت نهاد خانواده و جایگاه زنان در عرصه های اجتماعی و استیفاء حقوق شرعی و قانونی بانوان در همه زمینه ها با تدوین و تصویب « برنامه جامع توسعه امور زنان و خانواده» مشتمل بر محورهای تحکیم بنیان خانواده، بازنگری قوانین و مقررات مربوطه، پیشگیری از آسیب های اجتماعی، توسعه و ساماندهی امور اقتصادی معیشتی با اولویت ساماندهی مشاغل خانگی برای زنان سرپرست خانوار و زنان بدسرپرست، تأمین اجتماعی، اوقات فراغت، پژوهش، گسترش فرهنگ عفاف و حجاب، ارتقای سلامت، توسعه توانایی های سازمان های مردم نهاد، ارتقای توانمندی های زنان مدیر و نخبه، توسعه تعاملات بین المللی، تعمیق باورهای دینی و اصلاح ساختار اداری تشکیلاتی زنان و خانواده اقدام قانونی کند.

حال باید دید با توجه به اینکه تنها ۱۲ سال به افق ۱۴۰۴ باقی مانده است برنامه جامع توسعه امور زنان تا چه حد می تواند زنان را در جهت رسیدن به آرمان های چشم انداز ۱۴۰۴ نزدیک سازد.

تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن در خانواده و در صحنه‏ هاى اجتماعى و استیفاى حقوق شرعى و قانونى بانوان در همه عرصه‏ ها و توجه ویژه به نقش سازنده زنان نیازمند بذل توجه ویژه مسئولان کشور است تا کمبودها و کاستی های زنان در جامعه از میان برود و با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری لازم است مسئولان با نگاهی دوباره به کارنامه عمل خود در این حوزه تحولات نوینی را در این زمینه رقم بزنند.