کتاب‌های رکورددار عرصه ترجمه در جهان

اما سوال اصلی این است که یک اثر به چندین و چند زبان باید ترجمه شود تا به جایگاهی ویژه در عرصه جهانی کتاب برسد و در اذهان کتابخوانان در سراسر جهان ماندگار شود.

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، ترجمه شدن یک کتاب به زبان های مختلف می تواند معیار مناسبی برای تعیین میزان محبوبیت آن در میان اعضای جامعه ادبی جهان باشد. در گزارشی که پیش رو دارید، کتاب هایی که بیشترین آمار ترجمه را در دست دارند، به ترتیب بیشترین تعداد ترجمه از نگاهتان می گذرد:

« انجیل» کتاب مقدس مسیحیان تا کنون به ۲۵۲۷ زبان دنیا ترجمه شده و عنوان بیشترین کتاب ترجمه شده را به دست آورده است. این آمار با احتساب چاپ حداقل یک کتاب از ترجمه انجیل به دست آمده است. زبان های منبع این کتاب شامل عبری، آرامیک و یونانی می شود. انجیل عهد جدید به ۱۲۴۰ زبان و انجیل کامل (هر دو عهد جدید و قدیم) به ۴۷۵ زبان دنیا برگردانده شده است. قدیمی ترین نسخه های موجود از انجیل، پاپیروس هایی هستند که قدمت برخی به ۵۰ تا ۱۰۰ سال پس از اتمام نگارش متون قانون ثانی (یعنی سده دوم میلادی) می رسد.

پینوکیو

دومین کتاب پرطرفدار ادبیات جهان در عرصه ترجمه « پینوکیو» است که با خاطرات تمام کودکان گره خورده است. اثر ماندگار « کارلو کولودی» که در سال ۱۸۸۳ به زبان ایتالیایی به چاپ رسید، تا کنون به ۲۶۰ زبان ترجمه شده است.

سومین رتبه این فهرست با ترجمه به ۲۰۰ زبان، نصیب اثر معروف « جان بانیان» با عنوان « سیر و سلوک زائر» شده است. این نویسنده انگلیسی کتابش را در سال ۱۶۷۸ منتشر کرد. این اثر یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین کتب ادبی زبان انگلیسی محسوب می شود و موضوع آن درباره ی یک مسیحی است که در عالم خواب به او الهام می شود که باید از شهر محل سکونتش (شهر فنا) به شهر آسمانی سفر کند. خط سیر داستان با تمام ماجراهای اسرارآمیز آن در طول این سفر برای او حوادث عجیبی را رقم می زند.

محبوبترین داستان بعدی از نگاه مترجمان « شازده کوچولو» اثر معروف « آنتوان دو سنت اگزوپری» است. این کتاب که در اصل به زبان فرانسوی نگاشته شده، در سال ۱۹۴۳ به چاپ رسید و تا کنون به ۱۸۰ زبان برگردانده شده است. این داستان جذاب « خوانده شده ترین» و « ترجمه شده ترین» کتاب فرانسوی زبان در جهان است و به عنوان بهترین کتاب قرن بیستم در فرانسه انتخاب شده است. از این کتاب به طور متوسط سالی یک میلیون نسخه در جهان به فروش می رسد. « شازده کوچولو» در سال ۲۰۰۷ نیز به عنوان کتاب سال فرانسه برگزیده شد.

« داستان های جن وپری اندرسن» که بین سال های ۱۸۳۵ تا ۱۸۵۲ انتشار یافتند، رتبه پنجم این فهرست را در دست دارند. قصه های « هانس کریستین اندرسن» دانمارکی از جمله « دختر کبریت فروش» ، « بندانگشتی « ، « جوجه اردک زشت » و « لباس پادشاه» تا کنون توجه مترجمانی از ۱۵۳ زبان دنیا را به خود جذب کرده اند.

شازده کوچولو

در رتبه ششم کتاب « بیست هزار فرسنگ زیر دریا» ، رمان معروف « ژول ورن» دیده می شود. این اثر که تا کنون به ۱۴۷ زبان برگردانده شده، اولین بار در سال ۱۸۷۰ و به زبان فرانسوی به چاپ رسید. رمان ژول ورن که که برخی او را به حق پدر ادبیات علمی - تخیلی خوانده اند، درباره ی سفر به اعماق اقیانوس برای کشف نوعی هیولای دریایی ناشناخته است.

پس از آن معروفترین اثری که در این جدول خودنمایی می کند، « ماجراجویی های استریکس» است. این داستان ها بین سال های ۱۹۵۹ تا ۲۰۱۰ به قلم « رنه گاسینی» و به زبان فرانسوی نوشته و توسط « آلبرت اودرزو» تصویرگری شده اند. این داستان که تا کنون به ۱۱۲ زبان ترجمه شده اند، در دهکده ای که ساکنان آن در مقابل اشغال رومی ها مبارزه می کنند، روی می دهد. نژاد ساکنان دهکده از نژاد « گِل» است. (گل نام باستانی کشور فرانسه می باشد. )

« قرآن» ، کتاب مقدس مسلمانان نیز به ۱۱۲ زبان دنیا ترجمه شده و رتبه هشتم این فهرست را در دست دارد.

پس از آن « آلیس در سرزمین عجایب» که به ۹۷ زبان برگردانده شده، پرطرفدارترین اثر در دنیای ترجمه لقب گرفته است. « لوییس کارول» انگلیسی کتاب ارزشمندش را در سال ۱۸۶۵ روانه ی بازار کتاب کرد.

دیگر ماجراجویی خاطره انگیز، یعنی « ماجراهای تن تن» که به ۹۶ زبان دنیا ترجمه شده، در دهمین رتبه ی این جدول نشسته است. « ژرژ پراسپر رمی» ، نویسنده ی فرانسوی با نام مستعار « هرژه» بین سال های ۱۹۲۹ و ۱۹۷۶ این داستان های دنباله دار را منتشر کرد. « ماجراهای تَن تَن و میلو» از معروف ترین داستان های مصور جهان به حساب می آید. اولین بخش از این سری داستان ها در سال ۱۹۲۹ در روزنامه « قرن بیستم کوچولو» در بروکسل چاپ شد.

ماجراهای تن تن

در جدول محبوب ترین کتاب های حوزه ی ترجمه که کمی پایین تر می رویم، به « کیمیاگر» پائولو کوئلیو برمی خوریم. این کتاب که اولین چاپ آن در سال ۱۹۸۸ به بازار آمد، به زبان پرتغالی نوشته شده و تا حالا به ۶۷ زبان برگردانده شده است.

دوازدهمین جایگاه این فهرست از آن مجموعه هفت گانه « هری پاتر» است. « جی. کی رولینگ» اولین قسمت از این مجموعه را در سال ۱۹۹۷ به چاپ رساند. رمان های جادوگری رولینگ به ۶۷ زبان در دسترس کتابخوانان دنیا هستند. رولینگ با هفت گانه « هری پاتر» دنیای ادبیات و سینما را به لرزه درآورد و بسیاری را شیفته خود ساخت. « هری پاتر و هدیه های مرگ» آخرین رمان مجموعه « هری پاتر» در جولای ۲۰۰۷ منتشر شد تا پایانی برای داستان های « هری پاتر» باشد. اولین کتاب این مجموعه در سال ۱۹۹۷ به بازار آمد.

« پی پی جوراب بلند» ، مشهورترین داستان « آسترید لیندگرن» با ترجمه شدن به ۶۴ زبان، در رتبه سیزدهم قرار دارد. این اثر اولین بار در سال ۱۹۴۵ به زبان سوئدی منتشر شد. آسترید لیندگرن از برجسته ترین نویسندگان داستان های کودک در جهان بود که آثارش در ۱۰۰ کشور ترجمه شده اند و بیش از ۱۴۵ میلیون جلد از کتاب هایش در سراسر جهان به فروش رفته اند. او که در سال ۱۹۹۹ به عنوان محبوب ترین سوئدی قرن برگزیده شد، بیش از ۹۰ داستان کوتاه و بلند از خود بجای گذاشته است.

دیگر کتابی که بیشترین آمار ترجمه را داشته، « شرلوک هلمز» است که نخستین جلد آن در سال ۱۸۸۶ به زبان انگلیسی توسط « آرتور کانن دویل» نگاشته شد. داستان های کارآگاهی « شرلوک هلمز» تا کنون به ۶۰ زبان ترجمه شده اند. اقتباس های تلویزیونی و سینمایی این رمان ها پس از گذشت سال ها همچنان توجه مخاطبان را به خود جلب می کند.

رتبه پانزدهم این فهرست از آن « هایدی» داستان معروف نوشته « جوانا اسپایر» است که رکورد ترجمه به ۵۰ زبان را در اختیار دارد. این کتاب آلمانی اولین بار در سال ۱۸۸۰ چاپ شد. کارتون « هایدی» از انیمیشن های کلاسیکی است که حسی خاطره انگیز را برای کودکان دیروز تداعی می کند.

بیگانه

« دون کیشوت» ، شاهکار « میگوئل دو سروانتس» در رتبه بعدی این جدول قرار دارد. این اثر تا کنون به ۴۸ زبان ترجمه شده است، اما موسسه اسپانیولی « سروانتس» مدعی است که این کتاب پس از انجیل، بیشترین آمار ترجمه را در میان کتاب های جهان داراست. سروانتس در سال ۱۶۱۵ کتاب باارزش خود را به زبان اسپانیولی به رشته تحریر درآورد.

« بیگانه » نوشته آلبر کامو که در سال ۱۹۴۲ و به زبان فرانسوی به چاپ رسید، رمان برجسته دیگری است که در میان محبوب ترین آثار ادبیات جهان درعرصه ترجمه قرار گرفته است. کتاب کامو در ۴۵ زبان قابل مطالعه است. متن « بیگانه» از اصلی ترین آثار فلسفه ی اگزیستانسیالیسم به شمار می آید.

دیگر اثر داستانی معروف این فهرست « رمز داوینچی» به قلم « دن براون» است که در سال ۲۰۰۳ به بازار کتاب راه یافت. این کتاب که اصل آن به زبان انگلیسی است، اکنون در دسترس خوانندگان ۴۴ زبان دنیاست. این کتاب با تیراژ ۸۰ میلیون نسخه در فهرست پرتیراژترین کتاب های تاریخ دیده می شود. رمان براون قسمت دوم از یک سه گانه است که جلد اول آن در سال ۲۰۰۰ با نام « فرشتگان و شیاطین» به چاپ رسید. قسمت سوم از این سه گانه با نام « نماد گمشده» در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. « رمز داوینچی» در سال ۲۰۰۳ بازار را تسخیر کرد و فروش آن حتی از مجموعه « هری پاتر» نیز پیشی گرفت و به ۴۴ زبان (از جمله فارسی) ترجمه شده است.

بادبادک باز

« بادبادک باز» ، پرفروش ترین رمان « خالد حسینی» نیز از دیگر رمان هایی است که در این فهرست جلب توجه می کند. « بادبادک باز» که در سال ۲۰۰۳ به زبان انگلیسی منتشر شد، تا حالا به ۴۲ زبان برگردانده شده است. در سال ۲۰۰۷ میلادی فیلمی بر اساس این کتاب ساخته شد.

« گتسبی بزرگ» شاهکار « اسکات فیتزجرالد» که غیر از دنیای کتاب و ترجمه، عرصه سینما را هم درنوردیده است، به ۴۲ زبان قابل خواندن است. این رمان معروف و تاثیرگذار در سال ۱۹۲۵ به زبان انگلیسی نشر یافت. جدیدترین نسخه سینمایی این رمان با درخشش « لئوناردو دی کاپریو» اخیرا روی پرده سینماهای جهان رفته است.

از دیگر داستان های نوستالژیک که دستمایه اقتباس های سینمایی و تلویزیونی بسیاری بوده است، « آن شرلی» نام دارد. کتاب سال ۱۹۰۸ نوشته « لوسی مود مونتگومری» تا کنون به ۳۶ زبان ترجمه شده است.

نخستین نسخه « جنگل نروژی» رمان برجسته ی مشهورترین نویسنده ژاپنی « هاروکی موراکامی» در سال ۱۹۸۷ به چاپ رسید. این کتاب پرفروش که به زبان ژاپنی عرضه شد، چند سال پیش به پرده سینماهای جهان نیز راه یافت و افتخارات هنری بسیاری کسب کرد. « جنگل نروژی» موراکامی تا کنون به ۳۶ زبان ترجمه شده است.

شاهکار « گابریل گارسیا مارکز» با عنوان « صد سال تنهایی» هم از دیگر رمان های این فهرست جهانی است. این اثر که در ۳۵ زبان قابل مطالعه است، نخستین بار در سال ۱۹۶۷ و به زبان اسپانیولی منتشر شد. سبک این رمان رئالیسم جادویی است. مارکز با نوشتن درباره کولی ها از همان ابتدای رمان به شرح کارهای جادویی آن ها می پردازد تا به همگان ثابت کند که وی یکه تاز این سبک از نویسندگی است.

صد سال تنهایی

« بربادرفته» ، رمان کلاسیک و پرخواننده « مارگارت میچل» با ۳۲ زبان ترجمه از دیگر کتاب های مورد توجه فعالان عرصه ترجمه بوده است. « میچل» رمان ماندگارش را به زبان انگلیسی در سال ۱۹۳۶ به چاپ رساند. اقتباس سینمایی « بربادرفته» هم از آثاری است که کمتر کسی بتواند آن را نادیده بگیرد.

به انتهای فهرست محبوبترین کتاب ها در دنیای ترجمه که نزدیک می شویم، با نام « سه گانه ی هزاره» مواجه می شویم. مجموعه ی پرفروشی که اولین جلد آن در سال ۲۰۰۵ به قلم « استیگ لارسن» منتشر شد و بعدها تبدیل به فیلم های سینمای موفقی شد.

سه گانه ی لارسن در اصل به زبان سوئدی نگاشته شده و تا کنون به ۳۰ زبان برگردانده شده اند. سه رمان معروف لارسن به ترتیب زمان انتشار « دختری با خالکوبی اژدها» (۲۰۰۵) ، « دختری که با آتش بازی کرد» (۲۰۰۶) ‏ و « دختری که به آشیانه زنبور لگد زد» (۲۰۰۷) نام دارند.