ریزگردهای زاینده‌رود سمی است

به گزارش پارس ، پرویز کردوانی در گفت وگو بایسنا، افزود: اخیرا رییس سازمان محیط زیست اعلام کرده که" دولت عراق اجازه نمی دهد برای مقابله با ریزگردها در این کشور کاری را انجام دهیم" به همین دلیل این اعتبار میلیاردها تومانی را صرف احیای تالاب های داخلی خودمان می کنیم. در صورتی که این کار بسیار خنده دار و غلط است، زیرا باید برای حل مشکل ریزگردها، ریشه آن را درست کنیم.

وی ادامه داد: هفته گذشته نیز متاسفانه مجلس تصویب کرده که ۵۵ میلیارد تومان به سازمان حفاظت محیط زیست برای حل مشکل ریزگردها بدهد که متاسفانه دردی را دوا نمی کند.

این کارشناس ارشد محیط زیست افزود: پس از آنکه دولت عراق برای حل مشکل ریزگردها همکاری نکرد، سازمان حفاظت محیط زیست شروع به انجام اقداماتی در داخل کشور کرد که از جمله آنها می توان به استفاده از ماسک های فیلتردار مخصوص و استفاده از دستگاه فیلتراسیون در مکان های بسته اشاره کرد.

پدر کویرشناسی ایران با بیان اینکه این دستگاه ها می توانند ذرات معلق هوا را بگیرند، افزود: در برخی از نقاط شهر تهران هم دستگاه های تصفیه هوا گذاشتند که قیمت بسیار گرانی دارد و این کار مانند این می ماند که در خیابانی که پیچ خطرناکی داشته و مرتبا در آن تصادف می شود، به جای درست کردن پیچ، بیمارستانی مجهز بسازند.

وی افزود: علاوه بر آن قرار شد اعتباراتی را که در این زمینه گرفتند، برای کارهایی از جمله کاشت درخت در مرزهای غربی کشور صرف کنند، در صورتی که ریزگردها در ارتفاعات بسیار بالا حرکت کرده و اصلا پایین نمی آیند که جنگل ها تاثیری داشته باشند. علاوه بر آن از زمان کاشت این درخت ها تا به نتیجه رسیدنشان حداقل ۱۰ و ۱۵ سال وقت لازم است.

ریزگردهایی که از کشور عراق می آیند، ناشی از هورالعظیم نیست

این چهره ماندگار ادامه داد: علاوه بر آن بارها گفته شده که ریزگردهایی که از کشور عراق می آیند، از تالاب هورالعظیم بلند می شوند، در صورتی که این گفته کاملا غلط است؛ زیرا این تالاب هم اکنون پر از گیاه است و گرد و غبار از سمت غرب عراق ناشی می شود.

کردوانی اضافه کرد: اکنون کشور ما مانند انسانی است که یک طرف آن فلج است و متاسفانه این فلجی شامل استان های حاصلخیز کشورمان می شود.

بگویید کردوانی نشر اکاذیب کرد، تا برایتان ثابت کنم

این کارشناس ارشد محیط زیست با بیان اینکه بارها در مقابل اظهارات من گفته شده که" نشر اکاذیب می کنم" ، افزود: اکنون سازمان حفاظت محیط زیست می تواند بگوید کردوانی نشر اکاذیب کرد تا برایشان ثابت کنم، زیرا رییس سازمان حفاظت محیط زیست ساعت ۵: ۳۰ دقیقه صبح روز یکشنبه (هشتم اردیبهشت ماه ۹۲) از رادیو پیام اظهار کرد که ۱۱ میلیارد تومان برای تالاب ها هزینه می شود، در صورتی که این اعتبار باید برای حل مشکل از کانون ریزگردها صرف شود.

وی با بیان اینکه ریزگردها در ایران به هیچ وجه منشا داخلی نداشته و اگر هم باشد، سطح آن در حد همان منطقه است، افزود: منشا فعلی ریزگردها، غرب کشور عراق، شرق اردن، بیابان شام و قسمتی از عربستان است و ممکن است مقداری از آنها نیز از سمت صحرای آفریقا به کشور ما حرکت کرده باشد.

پدر کویرشناسی ایران با اشاره به افزایش غلظت ریزگردها طی ۱۰ سال اخیر، اظهار کرد: دلیل این مشکل، گرم شدن روزافزون کره زمین و خشکسالی است که باعث شده بسیاری از پوشش های گیاهی کشور به دلیل استفاده بی رویه آب در شهرها از بین برود.

کردوانی افزود: علاوه بر آن به دلیل کم آبی، سال هاست که در قسمت هایی از اراضی که قبلا زیر کشت بوده، کشاورزی نمی شود. همچنین به دلیل رفت و آمد تانک ها در زمان جنگ، زمین ها لق شده و منجر به وقوع ریزگردها شده است.

وی ادامه داد: خشکی قسمت هایی از رودخانه های دجله و فرات که در آنها ماشین رفت و آمد می کند نیز از علل وقوع ریزگردها هستند.

به گفته این کارشناس ارشد محیط زیست، در تالاب های خشک شده ای که رفت و آمد در آنها صورت نگرفته و پوشش گیاهی دارد، ریزگرد تولید نمی شود.

عوارض وقوع پدیده ریزگرد از زبان پدر علم کویرشناسی

کردوانی در خصوص عوارض ریزگردها، اظهار کرد: از آنجا که این ریزگردها در ارتفاعات بسیار بالا حرکت کرده و تا حتی تا ارتفاع ۱۵ هزار پایی بالا می رود و وجود کوه ها بر روی آن تاثیر ندارد، منجر به ایجاد اختلال در دید خلبان ها شده، به گونه ای که در بسیاری از روزهای سال، شاهد تعطیلی پروازها هستیم. علاوه بر آن این اتفاق برای راننده های اتومبیل نیز رخ داده و منجر به تصادفات بسیاری می شود.

وی افزود: از آنجا که وقوع ریزگردها مانع رسیدن نور خورشید بر روی گیاهان می شود، کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی کاهش می یابد.

به گفته این کارشناس محیط زیست یکی از مهم ترین عواقب وقوع ریزگردها بر روی حیوانات، اختلال در سیستم زنبورهای عسل است، به گونه ای که اکنون مشاهده می کنیم تولیدات زنبور عسل در کشور ما از ۱۰ به ۲ کیلوگرم رسیده است.

کردوانی با بیان اینکه این ریزگردها از ماسک های معمولی عبور می کند، افزود: مهم ترین اثر ریزگردها بر روی سلامت انسان ها به ویژه کودکان است.

ریزگردهای برخاسته از زاینده رود سمی است

وی با بیان اینکه گفته شده ریزگردهای برخاسته از زاینده رود سمی است، افزود: از آنجا که این ریزگردها از زمین های کشاورزی که به دلیل کم آبی بایر مانده و حاوی فسفر و ازتی بوده که به دلیل استفاده از سموم کشاورزی در خاک باقی مانده است، زیرا گیاه از ۱۰۰ کیلوگرم کود فسفر تنها می تواند ۳۰ کیلوگرم را جذب کند و باقی آن تبدیل به سنگ می شود.

عراق هم به دلیل روش های پیشنهادی نادرست ایران با ما همکاری نکرده است

پدر کویرشناسی ایران گفت: زمانی که مشکل ریزگردها به وجود آمد، رییس سازمان حفاظت محیط زیست با مسوولان عراقی تماس گرفت و قرار بر این شد که با این کشور همکاری کنیم. پس از آن نیز سازمان جنگل ها و مراتع، کارشناسان عراقی را به ایران دعوت کرد تا در زمینه بیابان زدایی به آنها آموزش دهد که مفید هم بود.

کردوانی ادامه داد: حتی سال گذشته نیز در ایران همایشی برگزار شد که از هفت استان مرزی غربی ایران و پنج استان عراق در این همایش حضور داشتند و راجع به حل مساله ریزگردها صحبت شد، اما باز هم عراقی ها پاسخ مناسبی ندادند.

وی تصریح کرد: پس از آن ایرانی ها تصمیم گرفتند یک میلیون هکتار از زمین های عراق را بیابان زدایی کنند که بر اساس آن طی پنج سال، سالانه ۲۰۰ هکتار درختکاری و مالچ پاشی می شد.

این کارشناس محیط زیست افزود: اما چنین کاری ممکن نیست زیرا مالچ هم هزینه بسیاری داشته و هم نیازمند دستگاه هایی گران قیمت است. علاوه بر آن بوی بسیار بدی داشته و نمی توان روی آن قدم گذاشت.

کردوانی ادامه داد: با پاشیدن مالچ، ضریب حرارتی منطقه بالا رفته و حیواناتی که در زیر آن هستند، می میرند. علاوه بر آن گیاهانی از جمله گیاهان دم گاوی نیز خشک شده، همچنین به دلیل بوی بدی که این ماده دارد، بادی که از منطقه می گذرد، بودار شده و برای مردم ناراحتی ایجاد می کند.

وی اضافه کرد: از همه بدتر اینکه اگر در تابستان بر روی این مالچ ها قدم بگذاریم، به دلیل جنس آن که از قیر است، به پا چسبیده و در زمستان ها می شکند. همچنین به دلیل اینکه عمق مالچ تنها پنج سال است، درست زمانی که این طرح تمام می شود، باید از ابتدا آن را آغاز کرد.

این چهره ماندگار خاطرنشان کرد: از همین جا بود که ایرانی ها تصمیم گرفتند که از مالچ زیستی استفاده کنند در صورتی که این کار نیز به دلیل هزینه بالا و نیازمندی به تکنولوژی جدید، به راحتی میسر نیست.

برای حل مشکل ریزگردها باید به طبیعت رجوع کرد

کردوانی با بیان اینکه برای حل مشکل ریزگردها باید به خود طبیعت رجوع کرد، افزود: اکنون مشاهده می کنیم در نواحی بیابانی که شدیدترین باد را هم دارد، گرد و غباری بلند نمی شود، زیرا این نواحی پوشیده از شن و ریگ است و به همین دلیل است که باید به جای پاشیدن مالچ، شن و ریگ بپاشیم.

وی ادامه داد: اکنون کشور عراق ۲۰ رود دارد که همه این رودها، شن و ماسه تولید می کنند که می توان بدون کم ترین هزینه ای، از این شن و ماسه استفاده کرد.

این استاد دانشگاه افزود: اگر از مالچ استفاده کنیم، دیگر نمی توان درخت کاشت، در صورتی که می توانیم با پاشیدن ریگ در کف مناطق و عبور یک دستگاه غلتک از روی آن علاوه بر آنکه منطقه ای زیبا و صاف داشته باشیم، در اطراف آن درخت کاشته و منطقه ای توریستی ایجاد کنیم.

کردوانی تصریح کرد: چند سال گذشته که چنین طرحی را پیشنهاد دادم، به هیچ عنوان از آن استقبال نمی شد و حتی ۱۰۰ هکتار هم به عنوان نمونه برای اجرای آن اختصاص ندادند و اکنون می بینیم که گفته می شود که یک میلیون هکتار از بیابان های عراق، شن پاشی می شود که نشان می دهد این نظریه کاملا درست بوده و جواب خواهد داد.

وی با اشاره به اجرای طرح های ناصحیح برای مقابله با بیابان زایی و جلوگیری از وقوع ریزگردها در کشور، اظهار کرد: مثلا چند وقت پیش در خوزستان سیستم آبپاشی قطره ای توسط سازمان جنگل ها در این منطقه مستقر شد. در صورتی که اصلا به چنین طرحی نیاز نبود.

این کارشناس محیط زیست افزود: برای تثبیت شن نیز استفاده از مالچ غلط است، زیرا از سال ۱۳۴۰ که طرح های بیابان زدایی در ایران آغاز شد، هر جایی که دست مسوولین رسید، مالچ پاشیدند که روش نادرستی بود.

کردوانی ادامه داد: همچنین در این دوره طرح های گیاه کاری و افزایش پوشش جنگلی نیز آغاز شد که اولین بار تخم گیاه" طاق" را از ترکمنستان به کشور وارد کردند، در صورتی که گیاه" طاق" تثبیت کننده ماده نبوده و بادشکن است و باید از گیاهی استفاده می شد که ریشه افشان داشته و هوموس تولید کند، اما متاسفانه این اشتباه نیز صورت گرفت.

وی از اثرات مخرب طاق کاری، کاهش سطح آب ها را نام برد و گفت: با اجرای این طرح با پایین رفتن سطح آب، قنات ها خشک شد به گونه ای که پس از انقلاب، این طاق ها را از بین برده و جای آن پسته کاشتند.

پدر کویرشناسی ایران استفاده از مالچ رسی را بهترین راه برای تثبیت تپه های ماسه ای دانست و به ایسنا گفت: با پاشیدن رس بر روی تپه ها و سپس آبپاشی بر روی آنها، ماسه ها تثبیت می شود که از فواید این اقدام، ارزان بودن رس و استفاده از تکنولوژی ارزان و پایین است.

کردوانی ادامه داد: علاوه بر آن با این کار ضریب حرارتی بالا نرفته و منطقه خنک باقی می ماند.

وی افزود: همچنین می توان در برخی مناطق مثل خوزستان که بارندگی دارد، در فصل پاییز و زمستان تخم گیاه را روی تپه ها پاشید تا پس از وقوع بارندگی، سبز شده و منطقه دارای پوشش گیاهی شود.

تامین غذا مهم تر از بیابان زدایی است

این کارشناس محیط زیست با تاکید بر اینکه تولید غذا مهم تر از بیابان زدایی است، افزود: دولت باید اعتبارات خود را برای تولید غذا بگذارد تا از افزایش بیابان زایی بر اثر بایر ماندن زمین های کشاورزی جلوگیری شود.