صادرات پاک زیر سایه دکلهای نفت و گاز
درکنار دکلهای مرتفع با شعلههای خیره کننده، مردانی هرروز دل به دریا می زنند تا روزی خود را از راه و رسم پدرانشان بجویند و چرخه صیادی و فرآوری محصولات دریایی را در بندر دیر زنده نگاه دارند.
به گزارش پارس نیوز، «در ذهنم حل مشکلات محرومان بوده است. مثلاً مشکلات هزار روستا را کاملاً حل کنید. چهقدر خوب است هزار نقطه آباد شود یا هزار مدرسه در کشور ساخته شود، این دستگاه را برای این کار آماده کنید»
این سخنان مقام معظم رهبری در حضور رئیس ستاد اجرایی فرمان امام (ره) سنگ بنای بنیادی را گذاشت که امروز آثارش در جای جای کشور و در نقاط روستایی و محروم به خوبی قابل مشاهده است.
بنیاد برکت در راستای همین رهنمود در ۲۰ آذرماه ۱۳۸۶ تاسیس شد تا به عنوان مجموعه ای برای توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی و انجام امور عام المنفعه در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته فعالیت کند. امروز و با گذشت بیش از ۱۰ سال از فعالیت بنیاد برکت، این نهاد در حوزه های وسیعی به منظور خدمت به محرومان اقدامات درخوری را انجام داده است که از جمله می توان به توانمندسازی اقتصادی و کارآفرینی، توسعه فضاهای آموزشی از طریق تاسیس مدارس برکت، انجام امور زیرنایی، ساخت مراکز فرهنگی و مذهبی، توسعه خدمات بیمه ای، مالی و حمایتی، ساخت بیمارستان و افزایش دسترسی جامعه به ویژه ساکنان مناطق محروم به خدمات بهداشتی و درمانی اشاره کرد.عملکرد بنیاد برکت در ۱۰ سال گذشته نشان می دهد که مهمترین دغدغه این نهاد، رفع ریشه ای محرومیت در نقاط مختلف کشور است و برای رسیدن به این هدف، توانمندسازی اقتصادی و کارآفرینی همواره نخستین اولویت بوده است.
اشتغال ۲۱۰ هزار نیروی کار بومی در طرحهای سرمایه گذاری بنیاد برکت
در سالهای گذشته بسیاری از واحدهای تولیدی به دلیل نوسانات نرخ ارز، کمبود سرمایه و رکود طولانی مدت دچار مشکل تولید و یا تعطیلی شده اند و در این شرایط کمتر سرمایه گذاری حاضر است نگاهی به طرحهای اقتصادی در مناطق محروم داشته باشد. با این حال اقدامات بنیاد برکت و کمک به سرمایه گذاران طرحهای اقتصادی در مناطق محروم توانسته تا حد زیادی راهگشای تولید در این مناطق باشد. هدف نهایی بنیاد برکت از مشارکت با واحدهای تولیدی و سرمایه گذاری در پروژه ها، راه اندازی تولید و ایجاد اشتغال است تا در کنار رونق اقتصادی مناطق محروم، نیروی بومی در محل حفظ شود، جمعیت تثبیت شده و از مهاجرت نیروی کار جلوگیری شود. تاکنون ۳۵۰ طرح در ۳۱ استان کشور توسط بنیاد برکت به مرحله اجرا رسیده است. حجم کل سرمایه گذاری برای اجرای این طرحها از سوی بنیاد برکت ۶۲ هزار میلیارد تومان برآورد شده است و ۲۱۰ هزار نیروی کار بومی صاحب شغل پایدار شده اند. البته بنیاد برکت تاکنون از ۱۸۰ طرح خارج شده و سهام خود را به شرکای کارآفرین واگذار کرده زیرا سیاست بنیاد در این زمینه مشارکت حداکثر ۴۹ درصدی و واگذاری سهام پس از۳ تا ۵ سال و با اطمینان از تثبیت شرایط پروژه است.
یکی از همین پروژه ها که با مشارکت بنیاد برکت پا گرفته و زمینه اشتغال صدها نفر را فراهم کرده، طرح کارخانه فرآوری میگو و ماهی در بندر دیر است. در کنار مشعلهای برافراشته از تاسیسات پروژه های پارس جنوبی در عسلویه، بندر دیر که روزگاری بزرگترین بندر صیادی ایران و حتی منطقه به شمار می رفت، این روزها حال خوشی ندارد. توجه بیش از حد به طرحهای صنعتی در چند دهه اخیر با آن همه آلودگیهای زیست محیطی و تغییر چهره منطقه، ورود افراد غیر بومی و بروز آسیبهای اجتماعی و دیگر مشکلات، سبب فراموش شدن شیوه تولید چند هزار ساله مردم منطقه شده است.
صیادان بومی در بندر دیر می گویند صید نسبت به سالهای گذشته نصف شده است؛ «طوری به دریا فشار آمده که آبزی نمانده است». حتی برخیشان از کشتیهای صیادی چینی سخن می گویند که به شکل بی رحمانه ای تمام آبزیان را درو می کنند؛ اگرچه مسئولان محلی دولتی منکر وجود کشتیهای صیادی چینی در منطقه هستند؛ اما دلیل هرچه باشد، صیادان بومی را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است.
به تبع کاسته شدن صید ماهی و میگو، طی چند سال گذشته کارخانجات فرآوری آبزیان هم در بندر دیر با چالشهای زیادی در جذب سرمایه در گردش مواجه شدند. برخی از کارخانجات تعطیل و برخی تا مرز تعطیلی پیش رفته اند. بنیاد برکت در چنین شرایطی به موضوع حمایت از اشتغال در بندر دیر ورود کرد.
رژیم غذایی و معیشت جنوب کشور در گروی حمایت از فرآوری آبزیان
صفی اله حسینی، مدیرکارخانه فرآوری میگو و ماهی با اشاره به آغاز همکاری بنیاد برکت با این کارخانه با هدف زنده نگه داشتن اشتغال و تولید می گوید: رژیم غذایی در جنوب کشور وابسته به صید و فرآوری آبزیان است و اگر این صنعت دچار مشکل شود علاوه بر از بین رفتن درآمد ارزی ناشی از صادرات، محصولات دریایی از سبد غذایی خانوارها خارج می شود. متاسفانه ساختار ماهیگیری در بندر دیر دچار آسیبهای فراوان و گاه جبران ناپذیری شده و اصلاح این روند از توان تولیدکنندگان منطقه و صیادان بومی خارج است. درست در روزهایی که سایه تعطیلی بر سر کارخانه افتاده بود، مشارکت بنیاد برکت موجب احیای تولید و فرآوری در کارخانه شد.
وی می افزاید: بازدید اولیه مسئولان برکت از کارخانه در سال ۹۵ اتفاق افتاد و به فاصله کمی در مهرماه ۹۶ به صورت رسمی همکاریها وارد فاز اجرایی شد. تاکنون بنیاد برکت حدود ۲۱ میلیارد تومان در کارخانه فرآوری میگو مشارکت کرده است که نتیجه آن اشتغال بیش از ۳۰۰ نفر در کارخانه در ایام پیک کاری است.
حسینی می افزاید: تمام نیروهای شاغل در کارخانه از افراد بومی هستند و تلاش شده است تا اولویت استخدام به زنان سرپرست خانوار و افراد تحت پوشش کمیته امداد اما خمینی (ره) و سازمان بهزیستی تعلق گیرد.
شهرام جعفرزاده، مدیر صنایع غذایی و دارویی بنیاد برکت هم با اشاره به مزیتهای نسبی بندر دیر بریا سرمایه گذاری ، می گوید: بنیاد برکت در تمامی سرمایه گذاریهای خود به مساله تاثیرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع محلی توجه دارد. در این منطقه هم اعتقاد ما بر این است که ماهیگیری به عنوان شغل دیرینه مردم باید مورد حمایت قرار می گرفت. به همین منظور در سال ۹۵ بازدید از مجموعه را در دستور کار قرار دادیم. معتقدیم سرمایه گذاری باید در حوزه ای انجام شود که اکوسیستم منطقه را دچار چالش نکند.
وی کل مبلغ سرمایه گذاری شده توسط بنیاد برکت در پروژه فرآوری میگو را ۲۱ میلیارد تومان اعلام کرده و می افزاید: امروز این کارخانه ۵۰۰ تن ظرفیت نگهداری از محصولات آبزی را دارد و روزانه ۲۵ تن محصول را منجمد می کند و امیدواریم با بروزرسانی و دستگاههای جدید امکان طبخ محصول هم فراهم شود تا بتوانیم به درجاتی از خام فروشی فاصله بگیریم.
صادرات میگو به کشورهای اروپایی با استانداردهای جهانی
در حال حاضر کارخانه فرآوری میگو و ماهی ۹۵ درصد محصولات خود را به کشورهایی چون قطر، چین و بلژیک صادر می کند و توانسته استانداردهای لازم برای صدور محصولات به اروپا را کسب کند. همچنین تقاضاهای بسیاری از دیگر کشورهای خاورمیانه چون پاکستان هم وجود دارد اما ظرفیت کارخانه اجازه صادر بیشتر را نمی دهد و لازم است طرح توسعه در آن اجرا شود. با این حال صفی الله حسینی مدیر کارخانه از مشکلات تولید گلایه دارد و می گوید: هر ساله در امر صادرات به مشکل برمی خوریم و نوسانات ارزی موجب نابسامانی در قیمت لوازم بسته بندی محصولات و دیگر لوازم ضروری می شود. مسئولان در وزارت جهاد و وزارت صنعت باید به گونه ای اقدام کنند که تولید کننده دغدغه ای جز تولید نداشته باشد و اینطور نباشد که پس از تولید نگران عرضه و صادرات محصول خود باشد.
اسماعیل محمودی، مدیر دامپزشکی شهرستان بندر دیر هم با تایید کیفیت محصولات این کارخانه می گوید: این شرکت چندین سال غیر فعال بود اما با حمایتهای بنیاد برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام توانست سر پا بماند و امروز توانسته به استانداردهای مورد تایید سازمان دامپزشکی هم دست یابد.
در شرایط فعلی که ایام غیر پیک در صنعت آبزیان به شمار می رود حدود ۸۵ نفر در کارخانه مشغول کار هستند و به گفته حسینی این رقم در ایام پیک یعنی از نیمه مهرماه تا نیمه آذرماه به ۳۵۰ نفر هم می رسد که در سه شیفت کاری فعالیت می کنند.
کبری پرهیزگار از جمله مددجویان کمیته امداد در شهرستان بندر دیر است که در کارخانه فرآوری میگو مشغول کار شده است. ۳۰ ساله است و به گفته خودش از ۱۵ سالگی به دلیل از کارافتادگی پدر مشغول کار شده است. او می گوید: خواهر و برادرم در کارخانه دیگری که در زمینه محصولات دریایی فعالیت داشت کار می کردند اما به دلیل مشکلات اخیر کارخانه آنها تعطیل شد. این کارخانه به دلیل حمایتهای بنیاد برکت سرپا مانده و ما می توانیم نان به خانه ببریم.
حقوق کبری شاید در اندازه های حداقل حقوق وزارت کار باشد، اما در منطقه ای که بیکاری بیداد می کند و محصولات وابسته به دریا روز به روز کمرنگ تر شده اند، کورسوی امیدی است به آینده روشن تر.
سهیلا فاریاب هم از مددجویان سازمان بهزیستی است و چند ماهی می شود که در این کارخانه مشغول شده است. پس از اینکه همسرش به دلیل سانحه رانندگی دچار از کارافتادگی شد، سهیلا ناچار شد وارد بازار کار شود تا بتواند هزینه های زندگی خود را تامین کند. صبح به صبح سوار سرویس می شود تا خود را به کارخانه برساند. از نظر سهیلا، این کارخانه نماد زندگی در بندر دیر است و توانسته پرچم صنعت صید را زنده نگه دارد.
اگرچه حجم تولید و صادرات از شاخصهای مهم در هر پروژه سرمایه گذاری است اما جعفرزاده، مدیر صنایع غذایی و دارویی بنیاد برکت معتقد است که این مساله مهمترین شاخص برای بنیاد برکت به شمار نمی رود. از منظر بنیاد برکت، مهمترین سنجه برای موفقیت یک طرح میزان اشتغال زایی و کارآفرینی پروژه است. به ویژه که در کارخانه فرآوری میگو از زنان سرپرست خانوار و مددجویان بهزیستی و کمیته امداد استفاده می شود.
در شرایطی که بسیاری از کارخانجات به دلیل نوسانات ارزی دچار رکود و یا تعطیلی هستند، این کارخانه جذب نیرو دارد و همین بهترین شاخص برای موفقیت پروژه است.
ارسال نظر