بی مهری وزارت بهداشت بامتقاضیان تحصیل درخارج

در حالی که اعتبارسنجی دانشگاه‌های خارجی در سال‌های اخیر پررنگ شده است، اما ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی در کشور عمری نزدیک به ۵۰ سال دارد و صدور نخستین آیین‌نامه در این زمینه به سال ۱۳۵۰ بازمی‌گردد، البته طی سال‌های اخیر و با افزایش اشتیاق جوانان ایرانی برای تحصیل در خارج از کشور، ارزیابی اعتبار مدارک تحصیلی دانشگاه‌های خارجی دیگر رنگ و روی سال‌های دهه ۵۰ شمسی را ندارد و ضرورت آن به خوبی احساس می‌شود.

 اهمیت بررسی پرونده اعتبارسنجی مدارک دانشگاه‌های خارج از کشور زمانی دوچندان می‌شود که گاهی دوگانگی در تصمیم گیری نهاد‌های ذیربط در این زمینه به ضرر دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های خارجی می‌شود به عنوان نمونه گاهی دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم و وزارت بهداشت از لیست دانشگاه‌های معتبر خارج می‌شوند و همین موضوع سرگردانی دانشجویان مشغول به تحصیل و یا دانشجویان خواهان تحصیل در این دانشگاه‌ها را به همراه دارد.

درهمین راستا ذکر یک نمونه در این زمینه به خوبی می‌تواند وضعیت ناپایدار دانشجویان مشغول به تحصیل یا خواهان تحصیل درخارج را مشخص کند مثلا درحالی که در سال ۲۰۱۷ نام سه دانشگاه اوکراین در لیست دانشگاه‌های معتبر وزارت بهداشت حضور داشت براساس اعلامیه جدید وزارت بهداشت که مربوط به سال ۲۰۱۸-۲۰۱۹ میلادی می‌شود تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی این کشور نامعتبر شناخته شده اند.

ناگفته نماند که در لیست ۵ ماه گذشته وزارت بهداشت که درآن لیست اعتبار مدارک دانشگاه‌های خارجی مورد تایید این وزارتخانه طی سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ منتشر شده بود حرفی از نامعتبر بودن مدارک تحصیلی رشته پزشکی دانشگاه‌های کشور اوکراین منتشر نشده بود و دانشجویان این دانشگاه‌ها با گذشت حدود ۷ ماه از سال ۲۰۱۸ در جریان نامعتبر بودن مدارک تحصیلی دانشگاه‌های اوکراینی قرارگرفته اند.

براساس اعلام سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تبصره‌ای جدید به نماینده علمی جمهوری اسلامی ایران در روسیه، روسیه سفید، اکراین و آسیای میانه اعلام کرد که با توجه به درخواست دانشجویان شاغل به تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه‌های اوکراین مبنی بر اعتبار دانشگاه‌های مذکور، دانشگاه‌های کشور اوکراین در لیست مورد تایید وزارت بهداشت قرار ندارند.

در این شرایط وزارت بهداشت تبصره‌ای را به دانشجویان درحال تحصیل رشته پزشکی در اوکراین اختصاص داده است که براساس آن مدارک افرادی که در سال تحصیلی۲۰۱۷-۲۰۱۸ میلادی سابقه پذیرش و تحصیل در کالج دانشگاه‌های مورد تائید موجود در لیست مربوطه را داشته اند و در سال تحصیلی ۲۰۱۸-۲۰۱۹میلادی (سپتامبر۲۰۱۸) بدون وقفه تحصیلی وارد کورس اصلی در همان دانشگاه شده اند، طبق ضوابط قابل ارزشیابی است و در غیر این صورت با توجه به خروج دانشگاه‌های مذکور از لیست دانشگاه‌های معتبر، امکان ارزشیابی مدرک میسر نیست.

برطبق تصمیم جدید وزارت بهداشت که با تصمیم قبلی این وزارتخانه مبنی برقراردادن سه دانشگاه اوکراینی درلیست دانشگاه‌های معتبر در تناقض است تنها دانشجویان مشغول به تحصیل دراین دانشگاه‌ها امکان ارزشیابی مدرکشان وجود دارد و افرادی که برای تحصیل در این دانشگاه‌ها اقدام کرده و هزینه‌های هنگفتی برای اقامت، یادگیری زبان و ... پرداخت کرده اند برای معتبربودن مدرکشان از سوی وزارت بهداشت، یا مجبور به انصراف از تحصیل هستند یا باید قید طبابت در ایران را بزنند.

دراین شرایط این سوال مطرح می‌شود که وزارت بهداشت چگونه پاسخ ضرر میلیونی متقاضیان متقاضای تحصیل در رشته پزشکی دانشگاه‌های اوکراین را می‌دهد؟

براساس اظهارات مسئولان وزارت بهداشت جایگاه و رتبه هر دانشگاه در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی نظیر QS، شانگ‌های، تایمز، رتبه‌بندی داخل همان کشور، لیست منتشر شده توسط یونسکو و نظایر آن، سابقه رتبه‌بندی دانشگاه‌های مربوطه در وزارت عتف در سال‌های گذشته، گزارش‌ها و بازخورد‌های ارائه شده توسط دانش‌آموختگان قبلی آن دانشگاه و پرونده‌های ارزشیابی مدارک تحصیلی‌شان از جمله معیار‌های ارزشیابی مدارک تحصیلی خارج از کشور بررسی می‌شود و سپس درباره اعتبار مدارک تحصیلی این دانشگاه‌ها تصمیم گیری می‌شود و دراین میان برطبق مصوبات دویست و بیست و پنجمین جلسه شورای عالی ارزشیابی، با بررسی‌های کارشناسی مد نظر وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و در نظر گرفتن ۷۰۰ دانشگاه برتر QS و ۸۰۰ دانشگاه برتر Times و ۵۰۰ دانشگاه برتر Shanghai لیست نهایی دانشگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت جهت ورودی‌های سال ۲۰۱۹-۲۰۱۸ در رشته‌های مربوط به علوم پزشکی اعلام شده است.

درحالی که مسئولان وزارت بهداشت اصراردارند که براساس معیار‌های علمی اقدام به رتبه بندی دانشگاه‌ها و ارزیابی مدارک تحصیلی آن‌ها می‌کنند، اما باز هم باید به این ابهام پاسخ داده شود که چرا در شرایطی که تعداد پذیرفته شدگان در رشته پزشکی در ایران محدود است و در کشور‌هایی مانند اوکراین، بلاروس و ... به علت پایین بودن نسبی هزینه‌های تحصیل و امکان تحصیل به زبان انگلیسی بدون نیاز به ارائه‌ی مدرک زبان، درخواست جوانان برای تحصیل طی سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است چرا دقت بیشتری در زمان انتشار لیست دانشگاه‌های معتبر نشده است و چرا به دلیل بی توجهی مسئولان باید هزینه، زمان و انگیزه جوانان مشتاق به تحصیل در این رشته که شانس کمی در ایران برای تحصیل دارند از میان برود.