هشدار جدی درباره مسمومیت مصرف قارچ سمی و گیاهان خودرو

طاهره افتخاری مدیرکل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی با بیان اینکه در فصل رویشی گیاهان قرار داریم و با توجه به بارندگی‌های اخیر و شرایط مساعد جهت رویش گونه‌های مختلف گیاهی و بویژه قارچ ها در مناطق مختلف کشور، تاکید کرد: ضروری است در خصوص جمع آوری و استفاده از قارچ ها و گونه های گیاهی دقت نظر لازم صورت گیرد و از مصرف قارچ های خودرو و گیاهان وحشی ناشناخته اجتناب شود.

به گفته وی، شناسایی و تشخیص قارچ خوراکی از قارچ سمی بسیار مشکل است و تنها افراد متخصص و با تجربه، توانایی تفکیک بین این قارچ ها را دارا است.

افتخاری تاکید کرد: از طریق ویژگی‌های ظاهری، بو و رنگ قارچ نمی توان به‌طور قطعی سمی و غیر سمی بودن آن را تشخیص داد و کوچکترین اشتباهی در تشخیص ممکن است منجر به مرگ یا آسیب های جدی به کبد و سایر اعضای بدن شود. لذا توصیه می‌شود افراد غیر متخصص در این زمینه، به هیچ وجه از قارچ های خودرو استفاده نکنند.

وی خاطر نشان کرد: چنانچه برخی از افراد به استفاده از گیاهان وحشی و قارچ‌ها علاقمند هستند ضروری است اطلاعات و دانش خود را جهت شناسایی و تشخیص این گونه ها افزایش دهند.

افتخاری با بیان اینکه تمامی رستنی‌ها دارای خواص ویژه‌ای هستند و برخی از آنها از قرن‌ها پیش در طب سنتی مورد استفاده قرار گرفته اند افزود: ولی توجه به این نکته حائز اهمیت است که مقدار مصرف و یا دوز آنها بسیار مهم و حیاتی است.

وی افزود: در صورتی‌که میزان بیشتری از این گیاهان استفاده شود مسمومیت‌های شدیدی را به‌دنبال خواهند داشت از جمله این گیاهان می توان تاتوره، خرزهره، فرفیون، شوکران، سرخدار، کرچک  و آقطی را نام برد.

افتخاری  به منظور حفظ سلامت جسمی و روانی، به تمامی هموطنان عزیز اکیداً توصیه کرد از تماس پوستی و تست چشایی رستنی‌های ناشناخته جداً خودداری نمایند و ذکر این نکته ضروری است که با جوشاندن و یا حرارت دادن انواع گونه های گیاهی سمی و قارچ ها، سمیت و خطر آنها رفع نمی شود.

مریم مغانلو رئیس گروه گیاهی سازمان حفاظت محیط زیست نیز اظهارداشت: بطور کلی پنج گروه قارچ سمی وجود دارد: دسته اول قارچ هایی که مشکلات گوارشی ایجاد می نمایند و اولین علایم مصرف این گروه قارچ ها، تهوع، استفراغ و اسهال است.

وی ادامه داد: مانند قارچ‌های Boletus satanus ,Russula emetic, Lactarius terminosus . دسته دوم قارچ هایی که مشکلات مغزی ایجاد می‌کند که علائم آن ها مسمومیت، سرگیجه در هنگام راه رفتن و اختلال در بینایی است .

دسته سوم قارچ هایی که باعث تجزیه خون می شوند و علایم آن ها مسمومیت، درد ناحیه بطنی ـ  شکمی و بلافاصله ایجاد حالت یرقان است که نمونه آن قارچ Gyromitra esculenta است.

 دسته چهارم قارچ هایی که محرک مغز هستند و مسمومیت با این قارچ ها با علائم معدی آغاز می شود که به حالت خلسه منتهی می‌شود.

 دسته پنجم قارچ های کالری فرم (Choleriform) هستند که علایم مسمومیت با این گروه از قارچ ها عکس العمل های گوارشی با درد شدید است که سریعا گسترش می یابد و باعث کاهش سریع قوا به همراه آسیب به ماهیچه قلب و ایجاد حالت اغماء است که بر اساس میزان مصرف قارچ در 60درصد موارد منجر به مرگ می شود و همچنین خوردن میزان کم این گروه قارچ ها درکودکان منجر به مرگ می گردد ، گونه هایی از Amanita بویژه A.phalloides , A.verna   در این گروه هستند.