نجات آدم‌ها با دست‌خالی امدادگران - آمار و عکسهای یادگاری با مسؤلان

... «نجات» به یکی از مولفه‌های مهم دنیای مدرنیته امروز تبدیل شده است؛ بطوریکه برنامه‌ریزی، اعتبارات و تصمیمات در کشورهای توسعه یافته بر محور توسعه پایدار و نیروی انسانی است، براین اساس خط مقدم ایمنی در عرصه‌ فعالیت های خدماتی دنیا بر محور سلامت نیروهای انسانی متمرکز می‌شود؛ امری که در کشورهای درحال توسعه از جمله ایران؛ در گام‌های نخست خود است و این طفل نوپا هر از گاهی از این رنج بی‌درد، صدای فریاد آن تا آسمان بلند می‌شود.

بیشتر ببینید:

تراژدی‌های «سرخ»

حال خدمات امدادی در کوهستانهای ایران نیز یکی از آن ده‌ها فریاد و فغانی است که تا به گوش مدیر و مسؤلان مرتبط می‌رسد به زمزمه‌ای تبدیل می‌شود که آهسته از کنار آن عبور می‌کنند و این درحالی است که به گفته کارشناسان و نجاتگران هلال احمر؛ هنوز به صورت مشخص و قانونی؛ امدادرسانی در ارتفاعات و کوههای ایران متولی امدادی ندارد و هلال احمر به دلیل برخی جلسات و تفاهمنامه‌های سطحی از اواسط دهه 70 مسؤلیتی را بر عهده گرفت است که به دلیل کاستی‌های بسیار در آن دچار چالش‌های بسیاری شده است؛ بطوریکه برخی مدیران رده میانی هلال احمر به دلیل همین نداشتن متولی امداد کوهستان در کشور؛ پاسخ دادن به مشکلات نجاتگران کوهستان را بی‌پاسخ می‌گذارند.

«آقا ما با دست خالی نجات می‌دهیم» - «جیره غذایی برای بین راه نداریم» - « کمبود کفش‌های زمستانی همیشه غصه بچه‌هاست» - «ماهرترین نجاتگران کوهستان؛ بچه‌های هلال احمر هستند ولی دریغ از حمایت آنها» .... جملات به نوعی غم‌نامه‌های است که یکی از نجاتگران عضو تیم‌های واکنش سریع هلال احمر بیان می‌کند، ابایی هم ندارد که این مطالب از او ذکر شود ولی تجربه گزارشات و مطالب درگذشته نشان داده است که تشریح کمبودها در نهایت به اخراج و بایکوت نجاتگران کوهستان می‌شود.

نجاتگری که سالها در کوهها تجربه کسب کرده و حتی مسولیت مهمی در یکی از ارتفاعات مهم کشور برای نجات مصدومان و کوهنوردان دارد، از بی‌مهری مسؤلان و مدیران هلال احمر دل پُری دارد و برای نمونه و مقایسه تفاوت عملکرد نجاتگران کوهستان هلال احمر با نهادهای دیگر؛ به امدادگران کوهستان سازمان آتش نشانی گریزی می‌زند و می‌گوید: «بنده چند بار با امدادگران کوهستان آتش نشانی همکاری کردم؛ اصلاً تجهیزات و امکانات آنها با نجاتگران کوهستان هلال احمر قابل مقایسه نیست، آنها آنقدر در تجهیزات غرق هستند که معنای نجات در ارتفاعات تغییر می‌کند و این در حالی است که اگر امکانات آنها را با نجاتگران کوهستان هلال احمر مقایسه کنیم یعنی ما با دست خالی نجات می‌دهیم».

کمبودهای نجاتگران کوهستان را باید در ارتفاعات لمس کنی وقتی "بسکت" خالی و بدون هیچ مصدومی را بخواهی حمل کنی باید وزنی بین 5 تا 8 کیلو را آن هم تا ارتفاعات 3 تا 4 هزار متری بالا و پایین ببری و حال وقتی نجاتگر به مصدوم و یا جسدی می‌رسد دیگر رمقی برای او نمی‌ماند.

یکی از نجاتگران کوهستان هلال احمر نیز در توضیح این مشکل عجیب نیروهای امدادی می‌گوید: « امروز در دنیای کوهنوردی و نجات در ارتفاعات مبنا بر کم ترین وزن تجهیزات است؛ درحالیکه هنوز هم نجاتگران هلال احمر باید وزن‌های زیادی را به دلیل بی‌تدبیری خریدهای مسولان متحمل شوند و همین تجهیزات سنگین بارها باعث مصدومیت امدادگر و نجاتگر شده است و متعاقباً عملکرد نیروها را به شدت کاهش می‌دهد».

شاید یکی از دلایل کمبود و نواقص تجهیزات نجاتگران کوهستان به نوعی به دلیل عدم حضور مدیران و مسؤلان هلال احمر در اتفاعات باشد؛ کما اینکه هر زمانی هم به فراخور افتتاحی شاهد حضور نادر این مسؤلان در ارتفاعات؛ آن هم از جنس کوهپیمایی هستیم، در وهله نخست عکس‌های یادگاری آنها مزین بر خط رسانه‌ها می‌شود و کمتر به مشکلات نجاتگران توجه می‌شود.

و این در شرایطی است که در جدیدترین اظهار نظر رئیس جمعیت هلال احمر که به نوعی اعتراف به این کمبودها بوده است؛ دکتر پیوندی در اینستاگرام خود نوشت: «گرچه که هنوز کمبودهایی از گذشته برجای مانده، ولی به مرور زمان آنها را هم مرتفع خواهیم ساخت»؛ همچنین او به خبرنگاران نیز عنوان می‌کند که « هر چند می‌دانیم که پایگاه امداد و نجات در کشور از حد استاندارد کمتر است ولی این کمبود را نیروهای امداد و نجات با تلاش خالصانه خود جبران می‌کنند».

حال این در شرایطی است که وقتی از رئیس سازمان امداد و نجات درباره مشکلات عدیده نجاتگران کوهستان سؤال می‌شود، "مرتضی سلیمی" عملکرد شجاعانه نجاتگران کوهستان این جمعیت را در حادثه سقوط هواپیمای تهران - یاسوج در ارتفاعات دنا را مثال می‌زند ولی پاسخ شفافی از کمبودهای آنان نمی‌دهد و در پاسخ به اصرار رسانه‌ها درباره این کمبودها به آمار توزیع بیش از دو هزار ست تخصصی کوهستان به پایگاههای سراسر کوهستان در سال گذشته می‌پردازد.

در وانفسای پاسخ‌های بدون اقناع و غیرفنی؛ یکی از مدیران و نجاتگران کوهستان هلال احمر که مایل هم نیست نامی از وی برده شود؛ در نقدی کوتاه به چنین اظهارنظر آماری که فارغ از روح پیگیری مشکلات نجاتگران کوهستان است، عنوان می‌کند: « کما اینکه در برخی موارد تجهیزات کوهستان هلال احمر به‌روز‌ و بهتر هستند اما با توجه به عملکرد هلال احمر در قبال نهادهای امداد کوهستان دیگر؛ باید به این مسئله اشاره کرد که برخی نهادها؛ فقط یک پایگاه کوهستان دارند ولی هلال احمر به جز پایگاههای کوهستانی که در تهران دارد چندده پایگاه هم در سایر نقاط کوهستانی کشور دارد، به همین دلیل توزیع نامناسب تجهیزات با توجه به محدودیت‌های مالی که وجود دارد گاهی موجب می‌شود که برخی از اقلام به تعداد کافی در دسترس نباشد » .

این مدیر امداد کوهستان هلال‌احمر با صحه گذاشتن بر مشکلات نجاتگران کوهستان در ادامه توصیه‌ می‌کند که باید برای واکاوی این مشکلات با یکی از مدیران مرتبط امداد کوهستان هلال احمر؛ این مسائل را در میان گذاشته شود که در نهایت مدیر مربوطه نیز با وجود دریافت پیام برای پاسخگویی، سؤالات را بی‌پاسخ می‌گذارد؛ همانطور که وقتی با دو کارشناس و مدیر دیگر سازمان امداد و نجات؛ این مشکلات را در قالب فقط یک سؤال در میان گذاشته می‌شود آنها هم ترجیح می‌دهند سکوت کنند همانند سکوت کوهستان در مواقع حادثه!