زمین لرزه غرب کشور علاوه بر حزن و اندوهی که برای مردم ایران به جا گذاشت، باعث بروز یک اتفاق جدید در عرصه اجتماعی ایران شد. این بار بر خلاف دفعات قبل شاهد بودیم که علاوه بر مراجع رسمی همچون هلال احمر، برخی افراد مشهور به اعلام شماره حساب شخصی برای دریافت کمک های نقدی مردم برای زلزله زدگان غرب کشور اقدام کردند.

 

بدون شک اتفاق اخیر امری جدید در عرصه اجتماعی ایران است که می توان از زوایای مختلفی آن را تحلیل و بررسی کرد:

1- قطعا یکی از مهم ترین دلایل بروز چنین امری وجود، نفوذ و تاثیر شبکه های اجتماعی است.

امروزه با وجود شبکه های اجتماعی مختلف کمتر اتفاقی است که از چشم بیدار جامعه پنهان بماند. خبررسانی بی واسطه از طریق عکس ها و ویدئوهای ارسالی از منطقه زلزله زده و پوشش بدون سانسور کیفیت کمک رسانی ها که بعضا حکایت از ضعف و برخی کاستی ها دارد بهتر مردم را در جریان امور قرار می دهد.

از سوی دیگر شبکه های اجتماعی این امکان را فراهم آورده که افراد مشهور و سلبریتی بتوانند بی واسطه با طرفداران خود ارتباط برقرار کرده و نحوه ارسال کمک ها برای زلزله زدگان را بیان کنند.

2- ممکن است سرعت پایین یا برخی نواقص در کمک رسانی به مردم زلزله زده که اتفاقا از طریق همان عامل اول (شبکه های اجتماعی) بهتر و بیشتر دیده شد، سلبریتی ها را به این فکر وا داشت که از موقعیت اجتماعی خود برای کمک به مردم زلزله زده استفاده کنند.

قطعا اینجا نیز شبکه های اجتماعی نقش موثری دارند چنانکه در فقدان گستردگی شبکه های اجتماعی در چند سال پیش و در زلزله آذربایجان شاهد چنین حرکتی از سوی افراد مشهور نبودیم؛ در حالی که در آن سال نیز وضعیت کمک رسانی بهتر از امروز نبود. با این حال می توان عامل دوم در بروز چنین اتفاقی را علم و آگاهی سلبریتی ها و مردم به ضعف کمک رسانی های دولتی و حکومتی عنوان کرد.

3- می توان عامل سوم را کاهش اعتماد بخشی از مردم به مجاری رسمی کمک رسانی به مردم زلزله زده دانست. اگرچه هنوز بسیاری از مردم کمک های نقدی و غیرنقدی خود را از طریق سازمان ها و ارگان های دولتی و حکومتی ارسال می کنند، اما نمی توان این فرضیه را رد کرد که بخشی از مردم نیز به دلایلی اعتماد شان به این سازمان ها کم شده است.

از این رو آنها به افراد مشهور روی آورده و از این طریق هم وطنان خود در غرب کشور را یاری می کنند.

اگر بررسی ها به این نتیجه ختم شود که عامل سوم نیز در بروز چنین اتفاقی نقش داشته قطعا دولت و حکومت باید برای این اعتماد از دست رفته چاره اندیشی کنند. این اتفاق می تواند به منزله یک تلنگر برای حکومت باشد که بخشی از مردم اعتمادشان کم شده.

اما فارغ از این مسئله و بر خلاف آنچه که برخی سعی دارند القاء کنند، به نظر می رسد اقدام اخیر سلبریتی ها قابل دفاع و تقدیر است. بالاخره آنها باید در چنین روزهایی از جایگاهی که در نزد مردم دارند به نفع همان مردم استفاده کنند. اینکه برخی گمان می کنند تنها مراجع رسمی، وظیفه کمک رسانی را دارند کاملا اشتباه است. در چنین روزهایی همه باید هر اقدامی که می توانند در کاهش رنج و اندوه هموطنان خود انجام دهند و سلبریتی ها نیز به درستی چنین کردند.