به گزارش پارس ، محمدحسین رجبی دوانی، کارشناس تاریخ اسلام در گفت وگو با فارس، با اشاره به روند گسترش و اقبال مردم به تشیع در عصر امام هادی (ع) ، ابراز داشت: دوران امامت امام علی النقی (ع) یک برهه خاص است، زیرا در اثر تلاش های امامان بزرگوار پیشین، ائمه در جامعه بیشتر از گذشته مورد شناخت قرار گرفتند و اقبال عمومی به سوی آنان بیشتر شد و در این شرایط تشیع گسترش پیدا کرد.

*تبلیغ دین با گسترش شبکه وکالت در سراسر عالم اسلام

وی با بیان اینکه بلاد اسلامی در زمان امام هادی (ع) وسعت زیادی پیدا کرده بود، افزود: در آن زمان ائمه معصومین (ع) در اقصی نقاط عالم اسلام دارای پیروانی بود که اداره این پیروان و رساندن دستورات امام و پاسخگویی به مسایل و مشکلات آن ها می طلبید، یک سازمانی و تشکیلاتی که ما از آن به عنوان سازمان « وکالت» صحبت می کنیم برپا شود و این امر از چشم دستگاه جبار خلافت عباسی مخفی نمانده بود.

رجبی با اشاره به ماجرای فراخواندن امام هادی (ع) از مدینه به سامرا و حصر خانگی این بزرگوار و تدام حلقه وکالت، اظهار داشت: امام علی النقی (ع) می دانست این حصری که برای ایشان و فرزند بزرگوارش امام حسن عسکری ایجاد کردند، به سبب این بود که جایگاه و پایگاه مردمی ائمه دستگاه خلافت را به وحشت انداخته بود.

*تلاش برای زنده کردن امیدها برای ورود شیعه به عصر غیبت

وی با بیان راهکار امام علی النقی (ع) برای تبیین مسئله غیبت، ادامه داد: چون امام هادی (ع) می دانستند غیبت در کار خواهد بود و مردم مدتی طولانی از دستیابی مستقیم به امام و حجت خدا محروم خواهند بود، برای اینکه جایگاه رفیع امامت و ولایت اهل بیت برای شیعه در عصر غیبت به خوبی تبیین کنند؛ زیارت « جامعه کبیره» را با مضامین عالی بیان می کند تا معرفت شیعه در دوران غیبت نسبت به ولایت نه تنها کم نشود بلکه بالاتر رود و هم امید را در آن ها زنده بدارد و آن ها را منتظر واقعی برای آخرین حجت خدا قرار دهد.

*چراغ راه هدایت شیعه از زیارت جامعه کبیره تا زیارت غدیریه

کارشناس تاریخ اسلام با تأکید بر اینکه در زیارت « غدیریه» و « جامعه کبیره» امام هادی (ع) به تبیین جایگاه ولایت پرداخته است، خاطرنشان کرد: آن بزرگوار از فرصتی که به دست آوردند، زیارت غدیریه و زیارت جامعه کبیره را بیان کردند که مبین جایگاه رفیع ولایت اهل بیت با مضامین بسیار عالی و بی سابقه است.

این کارشناس تاریخ اسلام ادامه داد: ائمه پیشین در چنین موقعیتی قرار نداشتند که بخواهند برای شیعه وصیت ولایت خود و جایگاه رفیع وصایت را با این مضامین تبیین کنند و امام هادی این مهم را انجام داد و این دو زیارت بسیار عالی را با مفاهیم بی نظیر به یادگار گذاشت، تا چراغ راه شیعه در دوران غیبت باشد.

*چرایی صدور زیارت جامعه کبیره از زبان امام هادی (ع)

وی درباره چرایی صدور زیارت جامعه کبیره از زبان نورانی امام هادی (ع) ، افزود: در زمان امامین صادقین (ع) چون فرق اهل تسنن در عالم اسلام اکثریت داشتند، در حوزه کلامی، اعتقادات و فقهی شکل می گرفتند، ابوحنیفه که اهل تسنن او را امام اول خود می شمردند، معاصر امام صادق (ع) است و فقه حنفی در عالم اسلام با حمایت دستگاه خلافت عباسی ترویج می شد، لذا فقه اهل بیت باید به عنوان اسلام ناب برای پیروان اهل بیت تبیین و تحلیل می شد تا بدانند مبانی فقه چیست و دیدگاه اهل بیت در مسایل شرعی و فروع دین چگونه است.

*اکثریت شاگردان امامین صادقین (ع) شیعه نبودند

رجبی با اشاره با گسترش فرقه های انحرافی در زمان امام باقر (ع) و امام صادق (ع) ، بیان داشت: چون فرقه های کلامی در عالم اسلام و به خصوص در بین اهل تسنن رشد کرده بود، می بینیم این دو ذات مقدس در عرصه کلام و اعتقادی وارد عرصه شدند و مکتب شیعه را در این حوزه هویت بخشیدند، یعنی اولویت در آن موقعیت با همان کارهایی بود که آن دو بزرگوار انجام دادند.

وی بابیان اینکه اکثریت شاگردان امامین صادقین (ع) شیعه نبودند، ادامه داد: اکثر قاطع شاگردان آن دو ذات مقدس به ولایت و امامت ائمه (ع) معرفت نداشتند، البته تلاش های این دو امام و امام کاظم (ع) موجب شد کم کم شیعه گسترش پیدا کند و لازم باشد یک سازمان وکالت هم تشکیل شود.

*زیارتی که به واکسینه کردن تفکرات شیعه در عصر غیبت کمک کرد

این پژوهشگر تاریخ با اشاره به گسترش علاقه مندی اهل تسنن به اهل بیت در زمان امام رضا (ع) ، اظهار داشت: منتها در این شرایط می بینیم که امامان در حصر قرار داشتند، امام رضا (ع) در کاخ زندانی است و امام جواد (ع) نیز توسط مأمون و معتضد در کاخ بغداد زندانی است، همچنین امام هادی (ع) و فرزند بزرگوارش در منطقه نظامی سارا کاملا محصور بودند، بنابراین امام هادی در مواجهه با این حصر که شیعیان به آن بزرگوار دسترسی نداشتند و از طرفی هم به عصر غیبت نزدیک می شدند، در صدد برآمدند شیعه را در دوران غیبت در برابر حوادث و انحرافات واکسینه کنند.

وی با تأکید بر اینکه امام علی النقی (ع) طرح واکسینه کردن تفکرات شیعه در عصر غیبت را قبل از آغاز دوران غیبت به اجرا گذاشتند، افزود: این مهم بر عهده امام هادی بود، در حالی که این وضعیت در زمان امام باقر (ع) و امام صادق (ع) وجود نداشت، زیرا هنوز شیعه در یک اقلیت محض بود و تا غیبت بخواهد در برابر حوادث واکسینه شود، زمان زیادی را در جلوی خود داشتند.

*دوران امامت امام عسکری (ع) سخت تر از دوران امامت پدرش بود

رجبی با بیان اینکه در دوران کوتاه ۵ ساله حکومت امام حسن عسکری (ع) شرایط به مراتب سخت تر از زمان پدرشان بود تا بتوانند به ترویج مبانی شیعه بپردازند، تصریح کرد: حصر امام عسکری (ع) بیشتر از پدر بزرگوارش بود، با اینکه هر دو محاصره بودند، ولی قید « عسکری» برای امام یازدهم (ع) خاص شد، آن هم به سبب کنترل بیش از حدی بود که صورت گرفت؛ یعنی اگر این کار را امام هادی (ع) به فرزند بزرگوارش واگذار می کردند، چه بسا به خاطر شدت حساسیت به امام عسکری (ع) ، ایشان نمی توانست آن زیارت را با این تعابیر و مضامین به دست شیعیان برساند و بنابراین این امر توسط امام هادی (ع) صورت گرفت.

* چرا وهابی ها به تخریب مزار امام علی النقی (ع) روی آوردند

این استاد تاریخ اسلام ابراز داشت: بعید نمی دانم که پشت این قضیه جریان پلید وهابیت قرار داشته باشد، زیرا این جریان پلید ثابت کرده است در دوران اخیر با حمایت حاکمان سفاک و جنایت کار وهابی سعودی با در اختیار داشتن پول های بادآورده حاصل از نفت سرزمین های اسلامی، برای تبلیغ و ترویج مرام پوک خود و ضربه زدن به اعتقادات پاک شیعه از هر تلاش فروگذار نمی کنند.

وی با اشاره به تخریب بارگاه نورانی امامین عسکریین (ع) ، ادامه داد: از آنجا که امام هادی (ع) با این تعابیر عظیم جایگاه ولایت اهل بیت (ع) ترسیم کرده و باعث شده که شیعه یک چنین پشتوانه ای قوی در اعتقادات خود داشته باشد، هیچ بعید نیست وهابیت کینه خود را به آن بزرگوار که چنین مضامین عالی در تبیین ولایت اهل بیت در اسلام از خود به یادگار گذاشته است، به عنوان دشمن بزرگ اعتقادات پوک خود گرفته باشند.

امام رضا امام صادق امام علی اهل بیت پول جامعه رشد شیعه مشکلات نفت